-Frits Bosch- 'Is Erik Akerboom (AIVD) een fascist?'

De Nieuwsuur redacteur wilde Akerboom ontfutselen dat we hier natuurlijk over Forum voor Democratie kiezers praten maar dat liet Akerboom niet los. Als je dat hoort en leest schrik je geweldig. Zeker uit de mond van een integere ambtenaar als Akerboom. Op Twitter gaat men volledig los op Akerboom. Hij wordt met een Hitlersnorretje afgebeeld en fascist genoemd. Maar is dat wel terecht? Is Akerboom een fascist?

Om te weten of Akerboom een fascist is moet je eerst weten wat een fascist is. Een fascist is te herkennen volgens de deductieve methode van de Amerikaanse filosoof en wiskundige Charles Sanders Pierce (1839-1914): “if it looks like a duck, swims like a duck, and quacks like a duck, then it probably is a duck”. De vervolgvraag is dus of Akerboom looks like a duck, swims like a duck, and quacks like a duck? Wat is de kern van het fascisme om de uitspraken van Akerboom te kunnen toetsen? Het is dus belangrijk de kern van fascisme te doorgronden. De huisfilosoof van het fascisme was de ex-marxist Giovanni Gentile. Gentile (Castelvetrano, 30 mei 1875 – Florence, 15 april 1944) was een Italiaanse fascistische filosoof en politicus.

Zijn vorm van metafysisch idealisme noemde hij het actualisme, en was sterk geïnspireerd door Georg Wilhelm Friedrich Hegel. Gentile heeft samen met Benito Mussolini het artikel De Doctrine van Fascisme in 1932 geschreven, waardoor Gentile een belangrijke rol speelde in het Italiaanse fascisme. Ik parafraseer hem hierna uit zijn ‘Origine and Doctrine of fascism’. Burgerschap is legitimiteit verwerven voor macht en autoriteit door middel van “een geestelijk ontwaken”, dat mythische proporties krijgt waarin er een groep van historisch bevoorrechte mensen verantwoordelijkheid moeten dragen om een missie te vervullen door zich zo te positioneren.

De groep is als geheel nederig tegenover andere groepen die als minder bevoorrecht worden ervaren. Politieke ondergeschiktheid betreft de filosofie dat het culturele leven ondergeschikt is aan de politiek, de personalisatie van de staat. Door de staat tot een fysiek persoon te verheffen, wordt een synthese gecreëerd tussen de staat en het individu. De nederig ethische staat ontstaat door van de staat een morele entiteit te maken. Het is onderhevig aan zorg en loopt schade op, wat daaruit voortvloeiende politieke actie legaliseert. "Wij", als gevolmachtigde voor de persoonlijke staat, hebben de verantwoordelijkheid om ‘onze’ nederigheid uit te drukken. We moeten zorgen voor het repareren van de veroorzaakte schade.

Radicale immanentie betreft dat door de personalisatie van de staat de staat de positie van God verwerft en zo de hemel op aarde kan brengen. Individuen worden gereduceerd tot slechts activisten van de acties van de staat. Het is belangrijk te begrijpen dat het fascisme de staat personifieert. Er ontstaat een synthese tussen het individu en de staat. Dat is de kern van het fascisme. Dát is de wurgslang voor het individu. Fascist Joseph Goebbels (1897-1945) heeft de Duitse bevolking stelselmatig opgehitst jegens de Joden. Ze zijn een gevaar voor de nationale veiligheid.

Voldoet Akerboom aan deze beschrijving? Persoonlijk vind ik dat hij een heel eind komt. Akerboom schaatst op dun ijs als hij ongeclausuleerd beweert dat “Meer dan honderdduizend mensen geloven erin. Er zijn extremisten die voor geweld pleiten, ze zijn in oorlog met de instituties en er zijn lieden die bezig zijn de rechtsstaat te ondermijnen en dat kan tot geweld leiden.” Hij begint al aardig aan het adagium van Charles Sanders Pierce te voldoen: looks like a duck, swims like a duck, and quacks like a duck.