Bij het terrorismevraagstuk is een belangrijke rol weggelegd voor psychologen. Terroristen zitten vastgeklonken in de groepsbinding. Deradicalisering zou de strijd tegen groepsbinding genoemd kunnen worden. Ik geef u een casestudy, de kwestie die in Nederland speelde in januari 2022 rond Soumaya Sahla.
Sahla is geboren en getogen in Nederland en vanaf haar tienerjaren steeds sterker betrokken geraakt bij de fundamentele islam, in studie en gedrag, totdat zij in 2008 veroordeeld is tot drie jaar gevangenisstraf wegens wapenbezit en deelname aan de terroristische Hofstadgroep. Ze heeft de straf uitgezeten in Vught.
In 2016 noemde Sahla het proces een ‘showproces’ en stelde zich negatief op. Nadien zou plotseling bekering zijn opgetreden. Sinds 2011 was ze de rechterhand van politicus Frits Bolkestein (1933). Bolkestein nam haar mee naar allerlei officiële gelegenheden (en niet zijn vrouw, tot ongenoegen van de familie). Ze was nooit een probleem voor de partij totdat vrij recent Geert Wilders haar verleden onthulde tijdens de Tweede Kamer besprekingen over het Regeerakkoord.
Deze vrouw is zo’n twintig jaar nauw betrokken geweest bij fundamentele islam. Dat is lang, en maakt het moeilijk om los te komen van de groepsbinding en ideologie. Het kan echter wel, maar onverstandig haar in deze functie toe te laten was het eindoordeel. De kwestie rond Soumaya Sahla roept de vraag op of we ex-terroristen na straf moeten wantrouwen of juist nieuwe kansen bieden.
Ik vraag het de islam specialist Wim van Rooy. Van Rooy meent dat de islam dogmatischer is dan de andere monotheïsmen, wat de deradicalisering bemoeilijkt en ongewis maakt. Het verschil in de monotheïsmen is dat wij als christen vanuit een ander conceptueel kader vertrekken dan een moslim. Zij kennen een frame waarin het element 'veinzerij', taqiyya, geen echte negatieve draagkracht heeft en het is als het ware onzichtbaar voor ons, zo stelt Van Rooy.
Taqiyya geldt in de islamitische traditie als een toegestane gedragsregel om het geloof onder bedreiging of dwang te verbergen. Het is een theologisch concept en betekent 'zich beschermen tegen'. We kunnen ons dat dus moeilijk voorstellen en daarom is het een groot nadeel om het te kunnen begrijpen.
De groepsdruk en de groepsbinding in de islam is dan ook groter en maakt deradicalisering extra lastig. Het kan echter wel, maar het lijkt niet verstandig haar in de genoemde functie toe te laten was het eindoordeel van de VVD.
Nu komt de VVD weer aanzetten met mevrouw Soumaya Sahla in de Commissie terwijl we weten welke problemen dit heeft gegeven in de TK en we weten ook dat Geert Wilders al heel lang bedreigd wordt door terroristen.
Hoe bot kan de VVD worden, in casu Mark Rutte en Dilan Yesilgoz? Dit slaat werkelijk alles. Ze hebben niet alleen een betonnen plaat voor hun kop maar een hele muur. Hoe kun je zo weinig invoelend zijn in de richting van Geert Wilders!
Schaam je kapot! Yesilgoz wil PM worden: dat nooit en te nimmer, dit stuk onwelriekende reuzel!
Frits Bosch is econoom en socioloog. Hij is tevens auteur van “Risico als obsessie”, “Dat is het risico”, “Wereld op een keerpunt” “Onbehagen bij de elite”, “Schaft ook Nederland zich af?” en “Feminisme op de werkvloer”. Zijn meest recente boek is Kakfaistan.