Het liberalisme in Nederland is verworden tot een holle term, een kameleon zonder ruggengraat. Wat ooit een krachtige politieke stroming was, gebaseerd op de idealen van vrijheid en individuele verantwoordelijkheid, is nu een allegaartje van sociaal-liberale ideeën en collectivistische waarden. De VVD, ooit het bastion van klassiek-liberale waarden, is gekaapt door D66'ers en PvdA'ers die het sociaal-liberalisme hebben doorgedrukt. Zoals Roelof Bouwman op
Wynia's Week terecht opmerkt heeft de geschiedenis laten zien hoe diep het liberalisme ooit verankerd was in de Nederlandse politiek. In de tweede helft van de negentiende eeuw was het liberalisme de meest vitale politieke stroming op het Binnenhof. Maar na 1900 kwamen de katholieken, protestanten en socialisten op, en begon het liberalisme terrein te verliezen. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1937 haalde de Liberale Staatspartij (LSP) nog slechts 3,95 procent van de stemmen, een historisch dieptepunt.
Na de Duitse bezetting veranderde er weinig. De naoorlogse politiek werd gedomineerd door roomse en rode politici die geloofden in meer sociaal-economische ordening en een grotere rol voor de overheid. Het liberalisme werd steeds meer onder het tapijt geveegd. Zelfs de VVD, die in 1948 werd opgericht uit een fusie van de Partij van de Vrijheid (PvdV) en een groep aanhangers van Pieter Oud, durfde de term 'liberaal' nauwelijks te gebruiken in hun beginselprogramma.
De VVD van vandaag, onder invloed van figuren als Mark Rutte en Eric van der Burg, is een schim van haar oude zelf. Deze sociaal-liberalen hebben behendig het
klassiek-liberalisme buiten de deur gezet en vervangen door een progressieve agenda. De VVD, die ooit stond voor vrijheid en individuele verantwoordelijkheid, is nu verworden tot een partij die de progressieve agenda van D66 en PvdA onder Paars omarmt.
De enige partij die nog echt gestoeld is op klassiek-liberale waarden, is de partij van
Wybren van Haga,
BVNL. Helaas hebben zij momenteel geen zetels in de
Tweede Kamer, waardoor de stem van het echte liberalisme nauwelijks gehoord wordt in de Nederlandse politiek.
Het is een trieste realiteit dat Nederland geen echte liberale partij meer kent. Het liberalisme is gekaapt door progressieve krachten die weinig oog hebben voor de oorspronkelijke idealen van vrijheid en individuele verantwoordelijkheid. Het is tijd voor een herwaardering van deze waarden en een terugkeer naar de kernprincipes van het liberalisme. Laten we streven naar een heropleving van deze waarden, vrij van de verstikkende invloed van sociaal-liberalisme en collectivistische politiek. Alleen dan kan het liberalisme in Nederland weer een echte en vitale politieke kracht worden.