Moslims moeten zich bevrijden van wanen

Hoe komt het dat vierhonderd miljoen Arabieren op dit moment in de geschiedenis minder uitvindingen doen dan acht miljoen Israëliërs? De meest recente cijfers waarover ik beschik, uit 2010, geven dit beeld: in dat jaar boekte Israël 16.805 patenten en alle Arabische landen bij elkaar 836 patenten. Komt dat door kolonialisme, imperialisme? De Arabieren leefden eeuwenlang in het repressieve Ottomaanse kalifaat, beduidend langer dan onder westerse overheersing, en dat kalifaat begon na het beleg van Wenen in 1683 te eroderen. De verlichting en de industriële revolutie gingen aan dat kalifaat voorbij.

Joden die aan het einde van de vijftiende eeuw de Spaanse inquisitie ontvluchtten, vonden onderdak in het Ottomaanse Rijk. De Joden vormden een van de ’volken van het boek’ en hadden onder de sharia recht op bescherming (met strikte voorwaarden en beperkingen). De Joden kwamen niet met lege handen: ze brachten geld mee, creativiteit, en de drukpers. Maar het waren alleen minderheden die in dat rijk de drukpers mochten gebruiken. In 1729 drukten de Ottomanen zelf voor het eerst een boek, in beperkte mate.

Sinds het Arabisch een geschreven taal werd, in de zevende/achtste eeuw, zijn er minder boeken naar het Arabisch toe vertaald dan Spanje in één jaar naar het Spaans vertaalt – laat die wanstaltige onbalans goed tot u doordringen.

Het tekent een in zichzelf opgesloten beschaving die geen vrije media, individualisering, secularisering kent, en daarmee dus ook niet rationeel denken en wetenschappelijke nieuwsgierigheid. De ziekelijke behoefte om in samenzweringen te denken hangt hier nauw mee samen: het wereldbeeld van veel moslims is veel magischer dan van Europese seculieren. Ontmythologisering was noodzakelijk om de afgelopen eeuwen het vrije en exacte denken in het Westen vrij baan te geven. Het resultaat: industriële, elektrische en digitale revoluties, meer vrijheid, meer welvaart, meer mobiliteit, langere levensverwachtingen.

Ontmythologisering heeft niet plaatsgevonden in de wereld van de islam. Het onvermogen de taboes van de religie opzij te schuiven maakt de ontwikkeling van open burgerlijke samenlevingen onmogelijk.

Kritisch onderzoek naar de oorsprong van de Koran is onmogelijk. Volgens de islam hebben Joden en christenen Allahs openbaring, de Koran (die volgens moslims al ver vóór het ontstaan van het Joodse volk bestond, zelfs vóór de big bang), verkeerd en vals gelezen. Mohammed is de ’laatste’ profeet die eindelijk de ware boodschap van Allah ten volle begreep. Volgens de islam is de Koran een ongeschapen tekst die buiten de tijd staat en het rechtstreekse woord is van Allah. Zoiets onderwerp je niet aan een kritisch onderzoek; in het hart van de islam heerst dus het kolossale taboe ten aanzien van wetenschappelijk onderzoek naar de bronnen van de Koran. Wie dat wel gaat onderzoeken, maakt zich schuldig aan afvalligheid en blasfemie, en riskeert volkswoede en de doodstraf.

Zolang moslims deze religieuze concepten niet massaal opgeven door ze stevig binnen de tijd van hun historische ontstaan terug te duwen, blijft de wereld van de islam gefixeerd in de koude schaduw van armoede en achterlijkheid.

Het Amerikaanse Pew Onderzoeksinstituut publiceerde in 2013 een breed onderzoek naar ideeën en opvattingen in de islamitische wereld. Wellicht is het interessant een paar cijfers te noemen over Marokko, het land van oorsprong van migranten die in ons land momenteel voor de grootste aanpassingsproblemen zorgen. Uit welke culturele omgeving komen deze migranten?

83% van alle Marokkanen vindt dat de sharia de officiële wet van het land moet zijn. De sharia is een wetgeving ontleend aan de Koran en aan de vertellingen over de daden van de profeet, ofwel aan opvattingen die op het Arabisch schiereiland van de zevende eeuw de sociale en politieke structuur bepaalden.

De cijfers over de afwijzing van homoseksualiteit worden voor Marokko niet gespecificeerd, maar is voor Noord-Afrika 93%. Dat een vrouw haar man moet gehoorzamen vindt 92% van alle Marokkanen, vrouwen inbegrepen. Steun voor de doodstraf voor afvalligheid wordt voor Marokko niet gespecificeerd, maar is voor de hele islamitische wereld 43% (met grote regionale verschillen: Egypte 86%, Turkije 17%). Zeer recent, in april 2013, vaardigde de Marokkaanse Hoge Raad van Islamdeskundigen een fatwa uit: op afvalligheid staat de doodstraf.

Modificeren migranten deze verlammende culturele bagage wanneer ze in het land van aankomst leven? Het rapport over fundamentalisme bij westerse moslims van prof. Ruud Koopmans van 2013 laat zien dat 65% van de moslims in West-Europa de religieuze wetten belangrijker vindt dan de burgerlijke wetten. 60% wil geen homoseksuele vrienden, 45% vindt dat de Joden onbetrouwbaar zijn, 54% denkt dat het Westen de islam wil vernietigen, de helft meent dat de aanvallen van 9/11 niet door moslims maar door Joden en/of het Westen werden gedaan. Ofwel: de liberalisering van islamitische migranten in Europa verloopt moeizaam. Is liberalisering nodig? Ja, wie als individu wil deelnemen aan een dynamische, flexibele, open samenleving, moet ruimhartige opvattingen koesteren.

Wereldwijd groeien jonge moslims op met een verstoorde blik op hun rechten en plichten; hun wereldbeeld wordt verminkt door religieus-culturele taboes en wanen. Het ridicule idee van een nieuw kalifaat is daarvoor tekenend. Moslims moeten zich bevrijden van die wanen. De categorische afwijzing van de doodstraf op afvalligheid en blasfemie, ongeacht wat de sharia zegt, is het begin van die bevrijding.