Falend immigratiebeleid EU: Italië stuurt zinkende vluchtelingenboot door naar Malta

Het immigratiebeleid van de Europese Unie is al jarenlang een onbeholpen fenomeen. In 2013 riep een arts op een vluchtelingenboot bij de Italiaanse autoriteiten om hulp, want de boot was aan het zinken. 'Bel Malta maar. Daar zijn jullie veel dichterbij.' Dat was in werkelijkheid niet waar, want het Italiaanse eiland Lampedusa lag honderd kilometer dichterbij dan Malta. Dat hadden de Maltese autoriteiten de Italianen ook duidelijk aangegeven. Het resultaat? Het schip zonk en 268 doden.

Framing

NOS-correspondent Angelo van Schaik legt de schuld bij de Italianen. Die zouden volgens hem hun verantwoordelijkheid moeten nemen en de vluchtelingen redden, maar zo simpel ligt het natuurlijk niet. De frame die het NOS schetst is een van boetedoening vanuit simpel moralistisch denken. Waarom? Omdat de hele context buiten beschouwing gelaten wordt. Volgens het artikel van de NOS ging het om signalen afgeven in de richting van Malta, omdat zij hun verantwoordelijkheid niet namen in het opnemen van vluchtelingen. Zo wordt deze hele casus in één artikel afgedankt als een simplistisch 'jij-bakken'. We moeten kijken naar de achterliggende oorzaken en de 'morele' en wettelijke druk vanuit de Europese Unie.

Dublin-afspraken

De Europese Unie en de meeste lidstaten sturen al langer aan op een gemeenschappelijk vluchtelingenbeleid. Dit wordt nu gedaan in de vorm van quota (die volledig in strijd zijn met de eerdere Dublin-afspraken) en herverdeling. Wat is de natuurlijke en logische reactie als het systeem geforceerd wordt? Juist, dan krijg je frictie en spanning. Sommige landen zijn het helemaal niet eens met die quota en doen er ook niet aan mee. Zo voelen andere landen zich slecht behandeld en doen dan ook niet mee, of ze nemen disproportioneel veel vluchtelingen op om hun 'morele gelijk' te bevestigen, zoals Duitsland. Met alle gevolgen van dien. Het resultaat is een falend immigratiebeleid van de EU waarin alle vluchtelingen worden opgenomen en 'gered'.

Divers beleid

Stel je voor dat men eens verstandig beleid gaat voeren en de vluchtelingenboten terugstuurt zodat het niet loont om over te steken. Dan wordt je dadelijk nog bestempeld als fascistisch. Nee, landen zijn nu vingers aan het wijzen naar elkaar en zo komt een gemeenschappelijk geforceerd immigratiebeleid toch nog tot stand. 'Dan is het voor iedereen even vervelend.' Kijk naar de goede oplossingen en laat ieder land in hun waarde door eigen beleid op te stellen. Van geforceerde quota (onderdrukking) krijg je geen gemeenschappelijk beleid, maar meer frictie en spanning tussen landen. Zo gaat dat in elke sector van de Europese Unie.