In Nederland is het helaas gebruikelijk dat zo nu en dan eens iemand wordt vervolgd voor iets dat hij zegt. Ook is het in Nederland mogelijk dat er 's-ochtends vroeg een tiental agenten je van je bed lichten omdat door jou gemaakte cartoons weleens beledigend, discriminerend en/of haatzaaiend zouden kunnen zijn.
Dat ze in Amerika niets van een dergelijke pervertering van de vrijheid van meningsuiting moeten hebben, is u ongetwijfeld bekend. Het fundament daarvoor vormt het prachtige eerste amendement van de Amerikaanse Grondwet, dat, voor zover relevant, luidt:
Congress shall make no law (...) abridging the freedom of speech (...).
Veel helderder dan dat kun je het niet krijgen qua wetgeving. Het is simpelweg niet toegestaan om wetten te maken die zaken als groepsbelediging, haatzaaien of discriminatie verbieden. En daarbij gaat het dan niet alleen om strafwetten, maar tevens om civiele wetten. Met andere woorden: niet alleen kunt u in de VS niet in de gevangenis worden gegooid vanwege een door u geuite mening, ook is het niet mogelijk dat u voor miljoenen dollars door Joost mag weten wie wordt aangeklaagd. Het maakt de grote de waarde die eraan de vrijheid van meningsuiting in de VS wordt gehecht overduidelijk, een land waar je immers voor het minste of geringste een miljoenenclaim aan de broek hebt hangen.
Gisteren werd die grote waarde nog maar eens
onderstreept door het Amerikaanse Supreme Court. In de zaak
Snyder v. Phelps ging het om een zaak tegen de leden van de
Westboro Baptist Church, die menen dat gesneuvelde Amerikaanse militairen een straf van God zijn aan de VS omdat er in dat land te lichtzinnig met de 'zonde' van homoseksualiteit zou worden omgesprongen; een opvatting die de leden van de kerk bovendien luidkeels ten gehore brengen tijdens begrafenissen van gesneuvelde militairen. Een vader van een gesneuvelde marinier had het er - meer dan begrijpelijk - helemaal mee gehad en besloot de
Westboro Baptist Church voor miljoenen dollars aan te klagen. Het
Supreme Court veegde de claim echter met een grote meerderheid - 8 rechters voor, 1 rechter tegen - van tafel. Zoals gebruikelijk penden de
Justices hun beslissing op zeer fraaie wijze neer:
Given that Westboros speech was at a public place on a matter of public concern, that speech is entitled to special protection under the First Amendment. Such speech cannot be restricted simply because it is upsetting or arouses contempt. If there is a bedrock principle underly- ing the First Amendment, it is that the government may not prohibit the expression of an idea simply because society finds the idea itself offensive or disagreeable. (...) Indeed, the point of all speech protection . . . is to shield just those choices of content that in someones eyes are misguided, or even hurtful.
[I]n public debate [we] must tolerate insulting, and even outrageous, speech in order to provide adequate breathing space to the freedoms protected by the First Amendment.
Met als uitsmijter:
Westboro believes that America is morally flawed; many Americans might feel the same about Westboro. West- boros funeral picketing is certainly hurtful and its con- tribution to public discourse may be negligible. But Westboro addressed matters of public import on public property, in a peaceful manner, in full compliance with the guidance of local officials. The speech was indeed planned to coincide with Matthew Snyders funeral, but did not itself disrupt that funeral, and Westboros choice to con- duct its picketing at that time and place did not alter the nature of its speech.
Speech is powerful. It can stir people to action, move them to tears of both joy and sorrow, and as it did here inflict great pain. On the facts before us, we cannot react to that pain by punishing the speaker. As a Nation we have chosen a different course to protect even hurtful speech on public issues to ensure that we do not stifle public debate. That choice requires that we shield Westboro from tort liability for its picketing in this case.
Nu maar hopen dat Nederlandse, en meer specifiek drie Amsterdamse, rechters dit mooie staaltje werk van hun overzeese collega's ook onder ogen krijgen...
(De liefhebber kan de gehele uitspraak
hier (PDF!) nalezen. Naar goed Amerikaans gebruik kunt u daarin ook de mening van de afwijkende rechter in terug lezen - de zogenaamde
dissenting opinion.)
