-Frits Bosch- “Ervaren kamerleden vertrekken, o, wat erg!” Is het echt zo erg?
Er wordt moord en brand geroepen om de leegloop in de Kamer en om het vertrek van ministers. Is het echt zo kwalijk?
“Het institutioneel geheugen wordt korter”, zegt Menno de Bruyne, SGP voorlichter. “Kamerlidmaatschap is niet alleen een ambt, maar ook een ambacht”. De ervaring van kamerleden loopt inderdaad terug. Het werk voor de achterblijvers wordt daardoor zwaarder. Loodzware portefeuilles komen in kleinere fracties; meer onderwerpen en meer onzekerheid bemoeilijken het werk. De vertrekkers hebben recht op wachtgeld: eerste jaar 80% salaris, daarna 70%. Er kan drie jaar en drie maanden daarop een beroep gedaan worden.
Wie zijn de vertrekkers? Ellemeet, GL, Azarkan, DENK, Kwint, SP, Leijten, SP, Heerma, CDA, Simons, Bijeen, Van den Berg, Alkaya, SP, Peters, CDA, Smals, VVD. Waarom vetrekken ze? Wat direct opvalt is dat de vertrekkers op Renske Leijten na weinig tot niets in te brengen hebben gehad en als ze wel iets inbrachten waren het one issues, zoals Azarkan over discriminatie en Simons over racisme. Met alle respect, maar doorgaans vallen de vertrekkers in de categorie “opgeruimd staat netjes”. Als je niet succesvol bent in je baan, dan ga je wat anders zoeken en dat doen ze. Dat betekent niet dat je in een groeiende fractie moet zitten om plezier in je werk te hebben. Het gaat om ‘purpose’, te vertalen als een echte doelstelling hebben waarvan je meent dat je daarvoor moet strijden. Het zou zomaar kunnen zijn dat de vertrekkers dat geloof verloren hebben, al zullen ze dat zelf natuurlijk in alle toonaarden ontkennen. Daar komt bij dat de toxische polarisatie in de Kamer de sfeer er niet beter op maakt. Hoe kun je de democratie nog een democratie noemen als je partijen al jarenlang structureel uitsluit, er niet eens mee gaat praten! Mevrouw Mirjam Bikker, CU, sluit FvD en PVV a priori uit omdat ze niet democratisch zouden zijn, terwijl ze in mijn opvatting dat juist wel zijn en de CU er met zoveel woorden blijk van geeft dat niet te zijn. CU is een ondemocratische partij. In mijn optiek zou de CU direct uit de Kamer verwijderd moeten worden wegens ondemocratisch gedrag. Dit svp in de gedragsregels. We moeten in de Kamer kamerleden hebben die strijden voor het welzijn van Nederlandse burgers. Een groter eer kun je als mens amper krijgen dunkt me. Wordt dat niet langer zo gevoeld? Ik vrees het niet. De puinhoop die de slechtste premier ooit achterlaat is ontzagwekkend. Er lijkt geen beginnen meer aan zullen kamerleden denken. “Wegwezen!”
Het land dienen is het mandaat dat ze meekrijgen als kamerlid. Daar ontbreekt het aan en de burgers hebben dat door blijkens de polls over democratie en politici. Ultiem lage scores. Het is te triest voor woorden. Gaan we naar een smeltkroes van autocratie en democratie? Dwang, dwang, dwang. Wat wel duidelijker is geworden dan ooit is dat de kiesdrempel omhoog moet: minder fracties waardoor ook het werk beter verdeeld kan worden. Er komen nu een bende nieuwelingen binnen. Mogen we op beterschap verwachten? ‘The proof of the pudding is in the eating’, maar een nieuw kamerlid schijnt pas na vier jaar het klappen van de zweep te kennen, met indienen van moties en amendementen etcetera. Wat wel vaststaat is kwaliteit van de Kamer achteruitholt vergeleken met decennia geleden. Daarmee gaat ook de kwaliteit van onze democratie verder achteruit. Dat is wel erg.
Frits Bosch is econoom en socioloog. Hij is tevens auteur van “Risico als obsessie”, “Dat is het risico”, “Wereld op een keerpunt” “Onbehagen bij de elite”, “Schaft ook Nederland zich af?” en “Feminisme op de werkvloer”.
