Waarom rijden Henk en Ingrid geen Opel meer?

In de bekrompen wereld van de cabaretier Youp van 't Hek is niemand meer bespot dan de Opel Kadett-rijder (die vanaf 1992 is overgestapt naar de Astra). Hij stond model voor de Hollandse kleinburger, en zoals dat met kleinburgers gaat lag de zaal tijdens het avondje uit dubbel van de pret, want Henk en Ingrid lachen graag en houden van herkenbare humor. Nederlanders waren een 'Opeltjesvolk', naar het automerk dat bekend stond om zijn degelijkheid en gebrek aan spectakel. Voor wie dat laatste zocht, was er in eigen stal de Kadett GSI, die meer dan 200 km per uur kon halen en zelfs twee kilometer sneller was dan de Golf GTI. Maar dat zijn wagens voor jongens die vroeger hun brommer opvoerden en nooit iets beters konden betalen, en daarom iets zieligs hadden. In Duitsland heetten zij 'Manta-Fahrer', naar de coupé die ik persoonlijk in de eerste uitvoering uit 1967 best mooi vond, maar in latere modellen door toevoeging van talrijke spoilers (van de firma Irmscher) en dikke wielen compleet belachelijk werd. Een auto met tattoos voor Henk en Ingrid junior, wat de echte Kadett voor pap en mam (zie fotootje, het model dat in 1985 'auto van het jaar' werd) nou net niet had.

Zelf heb ik altijd een zwak voor Opels gehad (mijn opa had een Kapitän, net als de familie Van 't Hek in het Gooi, en mijn vader een Commodore), maar het merk ligt helaas sinds een aantal jaren aan het Duitse staatsinfuus. Onbegrijpelijk en schokkend. Sinds het met Opel niet meer goed gaat, is de wereld mijn wereld niet meer, al hadden we gewaarschuwd moeten zijn toen het merk een zwalkende voetbalclub als Feijenoord ging sponsoren. Een teken aan de wand, de Opelrijder is op drift geraakt. Het was ook het weekblad Elsevier - normaal nooit zo trendgevoelig, maar hier wel - dat in ik meen 2002 opmerkte dat Nederland geen Opel Astra meer moest. Inderdaad een cultuurhistorisch keerpunt, en niet zoals Joop den Uyl het ooit bedoeld had. Van de grote PvdA-leider mocht elke arbeider een auto (het werd de Kadett, tot de vakbonds-Ascona's voor Wim Kok aan toe), maar in de tijd van de Fortuynrevolte is de hardwerkende Jan Modaal een andere auto gaan rijden. Dat kan toeval zijn, maar met de emancipatie van Henk en Ingrid lijkt het erop dat Nederland zijn sinds het eind van de jaren zestig bestverkochte automerk (beter nog dan Volkswagen) in de steek heeft gelaten.

Op zich is dat best te verklaren. Uit eigen ervaring (ik had een Vectra van 1995 tot 2002, tot hij voor 'joyriding' gestolen werd) weet ik dat de Opels in de jaren negentig niet meer zo degelijk waren. Maar daar stond wel een fantastisch laag benzineverbruik tegenover (gemiddeld 1 op 16), en voor mensen die op de kleintjes letten moet dat toch een belangrijke overweging zijn. Of zouden Henk en Ingrid dat niet meer doen? Op de woonerven in Almere en Zoetermeer zie je naast Franse merken steeds meer Audi's en BMW's, wat misschien als een teken van emancipatie valt uit te leggen, maar misschien ook niet. Want wie van automerk wisselt, is niet meer dezelfde, en dat geldt helemaal als een voorheen als solide bekend staat merk wordt losgelaten. Dat moet vooral het oerdegelijke CDA te denken geven, van oudsher het mikpunt voor de door Youp van 't Hek bespotte kleinburger uit de provincie. (Het nieuwe plechtanker Geert Wilders had dacht ik een Audi TT, zo'n opgeblazen sportmodelletje dat door de jongens van het BBC-programma Top Gear belachelijk werd gemaakt omdat de voorruit zo klein was dat het net leek alsof je door een brievenbus moest kijken.)

Enfin, ik hou op, anders ga ik te veel op gevoelige tenen staan. Met het opgeven van de Opel Astra is het gevoel voor humor er in Nederland niet beter op geworden. Korte lontjes in al die Audi's en BMW's. Hoog tijd dat de natie weer naar zijn roots terugkeert. Wat dacht u van een modelletje groter, een Rekord? Doodzonde dat de managers die Adam Opel in een hipper jasje wilden steken deze prachtnaam hebben losgelaten voor ordinaire Rolexnamen als Omega en Insignia. Zonder de iconen Kadett en Rekord, voor de nog net iets harder werkende burgerman en daarmee een echte middenklasser, wordt Nederland nooit meer de betrouwbare natie die het in mijn jeugd was.