VVD en CDA eisen stopzetten steun aan Turkije

Naar aanleiding van de massale arrestaties van journalisten in Turkije hebben het CDA en de VVD vannacht schriftelijke vragen gesteld aan de minister van Buitenlandse Zaken, Bert Koenders, waarbij ze hem meteen ook opdragen om zijn collega ministers in Europa vandaag te vertellen dat het tijd is om de subsidiekraan naar Turkije per direct dicht te draaien.

Koenders ontmoet zijn collega ministers van Europese Zaken vanmorgen om tien uur.

Als kandidaat-lid van de Europese Unie is Turkije veruit de grootste ontvanger van zogenaamde IPA-II gelden. Dat is geld voor kandidaten om te voldoen aan de EU eisen. Daarbij is de afspraak gemaakt: more for more, less for less. Ofwel, ga je achteruit dan minder geld. In het verleden is Bosnië al bestraft voor het gebrek aan hervormingen doordat deze subsidie werd stopgezet. In het geval van Turkije kan hetzelfde dus worden gedaan.

Nee, dat zeg ik verkeerd, in dit geval moet hetzelfde gebeuren. De president van Turkije, Recep Tayyip Erdogan, gedraagt zich meer en meer als een moderne dictator. De persvrijheid is gisteren officieel afgeschaft; er is geen sprake meer van een zogenaamde vierde macht (de media) die de handel en wandel van de politieke machtshebbers nauwlettend in de gaten houden.

Daarbij is de kans groot dat er binnenkort nog meer journalisten gearresteerd worden... en datzelfde geldt voor zakenmensen en zelfs voor politieagenten die zich in het verleden 'schuldig' hebben gemaakt aan het doen van onderzoek naar Al Qaedas activiteiten in Turkije. Blijkbaar is dat tegenwoordig yasak, oftewel verboden in dat land.

Gezien dit totale gebrek aan democratische waarden is het onacceptabel dat Turkije tot nu toe nog altijd steun ontvangt van de Europese Unie.

Lees verder op pagina 2.
Gelukkig vinden CDA en VVD dat ook niet langer kunnen. Vandaar dat Kamerleden Mark Verheijen (VVD) en Pieter Omtzigt (CDA) de minister afgelopen nacht hebben opgeroepen om daar iets aan te doen. Hun Kamervragen staan onderaan dit artikel.

Het meest opvallende daarbij is dat Hoge vertegenwoordiger Mogherini en commissaris Hahn de razzia's van gisteren ook al veroordeeld hebben. Het gebeurt niet vaak dat de Europese Unie Erdogan zo duidelijk bekritiseert, wat hoogstwaarschijnlijk betekent dat Europa het echt he-le-maal gehad heeft met hem.

Nu is het wachten op de reacties van de hoge heren van de EU. Doen zij er iets mee en komen ze inderdaad in actie tegen Erdogan, of durven ze dat toch niet aan?

Wat dat betreft heb ik goede hoop. Zelfs uitgesproken eurofiele partijen - zowel uit Nederland als uit andere Europese lidstaten - hebben het de laatste tijd helemaal gehad met Erdogan. Zij zien namelijk dat ze hem jarenlang hebben verdedigd - en miljarden en nog eens miljarden aan gratis geld hebben gegeven - maar dat hij daardoor alleen maar autocratischer in plaats van democratischer is geworden.

Daarnaast begrijpen zelfs de megalomanen die het voor het zeggen hebben in de EU dat ze niet kunnen beweren zich wereldwijd in te zetten voor mensenrechten en democratische waarden, terwijl ze een nieuwe despoot ondertussen met miljardensteun in het zadel houden.

Het is dus best mogelijk dat CDA en VVD succes zullen hebben met deze Kamervragen en verzoek aan de minister. Erdogan kon het gisteren weleens definitief verbruid hebben.

Vraag 1
Heeft u kennis genomen van de massale arrestatie van Turkse journalisten het afgelopen weekend?

Vraag 2
Deelt u de mening van Hoge vertegenwoordiger Mogherini en commissaris Hahn dat “de politie invallen en arrestatie van journalisten en vertegenwoordigers van de media vandaag in Turkije zijn incompatibel met media vrijheid, een kernprincipe van democratie” (statement 14/2640 van de EU Commissie van 14 december)?

Vraag 3
Herinnert u zich de afspraken ‘more for more’ en ‘less for less’ in het kader van de zogenaamde 'pre-toetredingsgelden', waarbij er ook expliciet sancties zouden zijn voor landen die willen toetreden tot de Unie wanneer zij zich afwenden van de Europese waarden?

Vraag 4
Deelt u de mening dat Turkije totaal de verkeerde kant opgaat en dat het tijd is om de toetredingssteun (IPA-II gelden) van de Europese Unie aan Turkije te bevriezen en/of te korten?

Vraag 5
Bent u bereid dit voorstel op tafel te leggen bij de Raad Algemene Zaken op dinsdagochtend 16 december?

Vraag 6
Wilt u uitgebreid verslag doen van de discussie over Turkije in de Raad Algemene Zaken en deze vragen beantwoorden voor dinsdagavond avond, zodat zij deel kunnen uitmaken van het debat over de Europe Raad in de Tweede Kamer op woensdag?