Nederland en Hongarije onderhouden al vele jaren uitstekende relaties op alle vlakken. Toch weten we eigenlijk maar bitter weinig van het land, maar oordelen wel.... Alle reden voor Frits Bosch om samen met Hongarije kenner László Marácz het zoeklicht op Hongarije te zetten. We doen dat in een aantal delen. Vandaag: een profielschets van het land. Zeg je
Viktor Orbán (1963), dan zeg je 'nationalist', of 'populist'. Voormalig voorzitter van de Europese Commissie Jean Claude Juncker noemde hem 'dictator’. In Hongarije is royaal meer dan de helft van de bevolking dol op haar premier, want
“hij heeft ons een beter leven gegeven”. Hij is hun held. En terecht, want het land doet het uitstekend.
De jaarlijkse economische groei is opmerkelijk. Waar de EU fors in recessie gaat, beloopt de Hongaarse groei: 4,9% in 2019, 3,7% in 2020 en 3,5% 2021 prognose. De stijging van de inkomens is navenant. De achterstand op het westen wordt ingelopen. Maar er moet nog een inhaalslag gepleegd worden, want geschat wordt dat circa 15% van de bevolking in armoede leeft.
De economie is opgebouwd uit 65% diensten, 31% industrie en 4% land- en tuinbouw. Hongarije is sinds 2004 EU lid. De munteenheid is de forint, 100 forint = € 0,32. De bevolking is voor 55% Rooms-katholiek, 20% protestant en 25% atheïst, joods, Amerikaanse christelijke genootschappen. De Nederlandse export naar Hongarije groeit hard. In 2013 voerden we nog voor zo'n € 2,5 miljard uit, in 2018 lag dit cijfer boven de € 4 miljard, een stijging van 57%. Ook de import uit Hongarije steeg in diezelfde periode hard, 28% naar ruim € 2,5 miljard. Hongarije telt 10 miljoen inwoners, waarvan 1,7 miljoen in de hoofdstad Boedapest.
Hoe is Hongarije als land en als rechtsstaat te karakteriseren?
László Marácz: Hongarije is een land in het hart van Europa dat ruim 1000 jaar bestaat met een unieke taal en cultuur. Hoewel de Hongaarse bakermat in Centraal-Azië ligt, werd de eerste christelijke koning Sint Stefanus in 1000 AD gekroond met de Heilige Hongaarse Kroon en erkend door het Vaticaan. De St. Stefanuskroon staat tegenwoordig precies onder de 96 meter hoge koepel van het Hongaarse parlement aan de Donau, en een tekening daarvan werd na de val van het communisme in 1989 de afbeelding van het huidige staatswapen. De Hongaarse Heilige Kroon is een object met een christelijk beeldenprogramma en de Hongaarse taal vormt een eigen logisch systeem.
Het land heeft een lange rechtsstatelijke traditie die begon met de Gouden Bul in 1222. Deze gaf de Hongaarse adel het recht om in opstand te komen tegen een tirannieke vorst. Dit was de eerste akte op het Europese continent na de Engelse Magna Carta met een dergelijke clausule. De Gouden Bul is de legitimatie van de vele opstanden in de Hongaarse geschiedenis. De Hongaren komen iedere tweede generatie in opstand tegen buitenlandse overheersing. Met de val van het communisme in 1989 heeft Hongarije zijn soevereiniteit weer herwonnen.
Deel 1 van de serie van Frits Bosch en László Marácz over Hongarije is hier te lezen.