Verkiezingen? Daar steekt men wel een stokje voor!

Vanochtend schreef mijn mede-auteur Hannibal reeds over de Italiaanse wantoestanden. Een uitstekende analyse, waar ik het enkel roerend mee eens kan zijn. Behoudens één punt: ik verbind er een andere conclusie aan. “Italië kan weer naar de stembus?” Ik geloof er niets van. Oké, op het eerste gezicht lijkt het niet te vermijden. Centrumlinks heeft een meerderheid in de Kamer van Afgevaardigden, maar niet in de Senaat. Het vormen van een coalitie in dit hogerhuis blijkt bijna onmogelijk.

Daar komt nog eens bij dat er een nieuwe president gekozen moet worden—door de volksvertegenwoordiging—en dat wil óók maar niet lukken. Er heerst revolte in de rangen van de centrumlinkse Democratische Partij van meneer Bersani; men wil de naar voren geschoven presidentskandidaten niet accepteren. Donderdag werd oud-Senaatsvoorzitter Franco Marini afgeschoten. Gisteren wachtte ex-premier Romano Prodi hetzelfde lot.

Prodi reageerde woedend, duidelijk over de ziel gekrast. Hij voegde giftig toe dat “wie hem hier toe had overgehaald” nu óók maar diens verantwoordelijkheid moet nemen. De goede verstaander begreep meteen wat er werd bedoeld: weg met Bersani. Zo geschiedde: meneer Bersani heeft aangegeven dat hij opstapt zodra er een nieuwe president is gekozen. En daar gáát de man die dacht premier te worden

Totale paniek. Niemand weet wat er nu moet gebeuren. Maar verkiezingen? Ik verwacht dat men alles zal doen om dat te voorkomen—en dat het opstappen van Bersani deel uitmaakt van een hernieuwde poging van links om het op een akkoord te gooien met het rechtse kamp van Silvio Berlusconi. Daar wilde Bersani absoluut niet aan; en toch is het de enige manier om uit de impasse te komen. Nu Bersani weg is, zal men het alsnog serieus proberen.

Berlusconi zelf wil dit ook: zelfs als hij de grootste wordt bij nieuwe verkiezingen—en dat is waarschijnlijk—dan nog zal ook hij geen meerderheid in de senaat winnen. Dat is nu al duidelijk. Dan zit hij dus in de positie waar Bersani nu in zit. Dat merkte Hannibal vanochtend ook op, maar ik denk dat hij onderschat hoe doods- en doodsbang zowel links als rechts zijn voor nieuwe verkiezingen. Ze kunnen er eigenlijk niets mee winnen.

Wel kunnen ze verliezen: als Berlusconi niet de grootste zou worden, dan is niet centrumlinks de andere kanshebber, maar de populistische Vijf Sterren-beweging van voormalig komiek Beppe Grillo. Dat willen zowel links als rechts voorkomen, want er bestaat een goede kans dat als Grillo zich weet te vestigen, hij één van die twee kampen permanent zal verdringen. En niemand weet nog welke van de twee. De populist Grillo kan het beide kanten op sturen.

Op dit moment, echter, zullen de gevestigde partijen alles doen om hem buiten de deur te houden. Die verkiezingen zie ik er dus nog niet van komen. Nog even geduld, Beppe!