Verkiezingen? Daar steekt men wel een stokje voor!
Italië verkeert in politieke chaos, maar links noch rechts heeft baat bij nieuwe verkiezingen. Mijn voorspelling: alsnog een brede coalitie.
Vanochtend schreef mijn mede-auteur Hannibal reeds over de Italiaanse wantoestanden. Een uitstekende analyse, waar ik het enkel roerend mee eens kan zijn. Behoudens één punt: ik verbind er een andere conclusie aan. Italië kan weer naar de stembus? Ik geloof er niets van. Oké, op het eerste gezicht lijkt het niet te vermijden. Centrumlinks heeft een meerderheid in de Kamer van Afgevaardigden, maar niet in de Senaat. Het vormen van een coalitie in dit hogerhuis blijkt bijna onmogelijk.
Daar komt nog eens bij dat er een nieuwe president gekozen moet wordendoor de volksvertegenwoordigingen dat wil óók maar niet lukken. Er heerst revolte in de rangen van de centrumlinkse Democratische Partij van meneer Bersani; men wil de naar voren geschoven presidentskandidaten niet accepteren. Donderdag werd oud-Senaatsvoorzitter Franco Marini afgeschoten. Gisteren wachtte ex-premier Romano Prodi hetzelfde lot.
Prodi reageerde woedend, duidelijk over de ziel gekrast. Hij voegde giftig toe dat wie hem hier toe had overgehaald nu óók maar diens verantwoordelijkheid moet nemen. De goede verstaander begreep meteen wat er werd bedoeld: weg met Bersani. Zo geschiedde: meneer Bersani heeft aangegeven dat hij opstapt zodra er een nieuwe president is gekozen. En daar gáát de man die dacht premier te worden
Totale paniek. Niemand weet wat er nu moet gebeuren. Maar verkiezingen? Ik verwacht dat men alles zal doen om dat te voorkomenen dat het opstappen van Bersani deel uitmaakt van een hernieuwde poging van links om het op een akkoord te gooien met het rechtse kamp van Silvio Berlusconi. Daar wilde Bersani absoluut niet aan; en toch is het de enige manier om uit de impasse te komen. Nu Bersani weg is, zal men het alsnog serieus proberen.
Berlusconi zelf wil dit ook: zelfs als hij de grootste wordt bij nieuwe verkiezingenen dat is waarschijnlijkdan nog zal ook hij geen meerderheid in de senaat winnen. Dat is nu al duidelijk. Dan zit hij dus in de positie waar Bersani nu in zit. Dat merkte Hannibal vanochtend ook op, maar ik denk dat hij onderschat hoe doods- en doodsbang zowel links als rechts zijn voor nieuwe verkiezingen. Ze kunnen er eigenlijk niets mee winnen.
Wel kunnen ze verliezen: als Berlusconi niet de grootste zou worden, dan is niet centrumlinks de andere kanshebber, maar de populistische Vijf Sterren-beweging van voormalig komiek Beppe Grillo. Dat willen zowel links als rechts voorkomen, want er bestaat een goede kans dat als Grillo zich weet te vestigen, hij één van die twee kampen permanent zal verdringen. En niemand weet nog welke van de twee. De populist Grillo kan het beide kanten op sturen.
Dus nogmaals: zo snel komen er waarschijnlijk geen nieuwe verkiezingen. Een brede coalitie tussen centrumlinks en centrumrechts ligt méér voor de hand. Dat zal echter wel een hopeloze vechtcoalitie worden, die geen van beide kampen op termijn goed zal doen. Wellicht wrijft meneer Grillo zich dus enkel in de handjes bij dit vooruitzicht: geef links en rechts nog maar een termijn om zichzelf allebei volledig bankroet te verklaren. Het is goed denkbaar dat hij om die reden het aanbod van Bersano afwees om als kleinere partner mee te regeren. Aut Caesar aut nihil, zal Grillo wel denken.
Als de brede coalitie er komt, en Grillo er in slaagt om te floreren in de oppositie, dan wordt hij over een paar jaar alsnog de grootste. Zeker gezien het feit de gevestigde partijen enkel verder strompelen op het pad dat door Brussel wordt gedicteerd. Dat maakt de Italianen steeds woedender. Na enkele jaren oppositie, waarin de Vijf Sterren-beweging zich kan profileren als de beweging die Italië zal redden van de EU, kan Grillo dan moeiteloos de macht grijpen.
Op dit moment, echter, zullen de gevestigde partijen alles doen om hem buiten de deur te houden. Die verkiezingen zie ik er dus nog niet van komen. Nog even geduld, Beppe!
