Universiteit voor de elite

Zoals het hoort.

Kunnen studeren heeft niets met geld te maken. Zelfs met de nieuwe plannen van staatssecretaris Zijlstra is er geld beschikbaar om te studeren, alleen moet je het lenen en uiteindelijk terugbetalen. Niets mis mee. Een kwaliteit die echter onontbeerlijk is om aan een universiteit te studeren en waarmee niet iedereen begiftigd is, is een flink intellect.

Je hoeft niet op je vijftiende een volledigheidsstelling voor modale logica te hebben gefabriceerd om toch intelligent genoeg te zijn voor de universiteit. Tegelijkertijd is bovengemiddelde intelligentie een must. En dat vinden velen niet eerlijk. De EU, bijvoorbeeld, heeft als doelstelling dat uiteindelijk (ik geloof in 2020) vijftig procent van de beroepsbevolking hoogopgeleid moet zijn. Dat impliceert dat vijftig procent van de beroepsbevolking onderwijs op hbo- of universitair niveau genoten moeten hebben. Alsof zo'n groot aantal mensen dat in zijn mars heeft!

Volgens velen wel, want universiteiten worden tegenwoordig bevolkt door mensen die werkwoordsspelling minder belangrijk vinden dan hun X-box en die het aan een algemene interesse voor de zaken buiten het vak(gebied) waarvoor ze komen, ontbreekt. Dat is niet pragmatsch of nuchter ingesteld zijn, maar dat is de monocultuur der dommen. Niks mis mee, die moet je ook hebben, maar niet op de universiteit. C'est ça!

Halbe Zijlstra, het meest omstreden lid van het kabinet, begrijpt dat. Hij stelt voor om de toegang tot de universiteit moeilijker te maken. Voor gediplomeerde VWO'ers zouden de universiteitspoorten niet zonder meer open moeten staan, aldus Zijlstra. Een slechts voorstel, helaas. Zijlstra kan beter de exameneisen en de onderwijskwaliteit op het VWO verhogen, dan ze de toegang tot de universiteit ontzeggen.

Wat wel een goed voorstel is, is hbo'ers niet zo makkelijk meer toelaten tot de universiteit, want daar zit een groot probleem voor het niveau van ons universiteiten. En hoewel iedereen wel een succesverhaal kent van iemand die op de mavo begon 'en nu doctorandus is', rechtvaardigt dat geenszins de volksstammen hbo'ers die nu de universiteiten overspoelen.

Hbo'ers zijn mensen die anders denken dan academici. Daarom gaan ze ook naar het hbo. Maar hoe komen zovelen er dan toch bij om na een hbo-propedeuse of een afgeronde hbo-opleiding 'dus' maar naar de universiteit te gaan? Dat is waanzin. Waanzin die wij toestaan. Ik spreek uit ervaring: ingestroomde hbo'ers in een mastercollege (ja, dat kan!) doen het niveau geen goed. Daar zijn het geen mindere mensen om, maar ze horen niet in universitaire collegebanken.

Het is tijd dat Zijlstra dat gewoon eens hardop zegt, dan wordt de universiteit weer onderwijs voor de intellectuele toplaag van de bevolking.