De Turkse president Recep Tayyip Erdogan eist dat de Europese Unie zijn civiele coup toejuicht.
Erdogan heeft het op dit moment niet zo naar zijn zin. Nou ja, dat is niet helemaal waar. Zijn zuiveringen verlopen natuurlijk voorspoedig, dat zal hem ongetwijfeld een heel goed gevoel geven. Hij weet immers dat hij de ene na de andere criticus loost. Autocraten lusten daar wel pap van.
Maar er zit hem één ding dwars: de reactie van de Europese Unie.
President Recep Tayyip Erdoğan has criticized European leaders for failing to show solidarity with Turkey during a recent coup attempt, while instead they raised concerns about the rule of law.
Erdoğan told Germany's RTL television on Aug. 12 that German Chancellor Angela Merkel called him three days after the July 15 defeated coup to condemn the attempted overthrow but she also expressed fears regarding investigations into the overthrow attempt.
“All these make us sad. Let them leave it to us to do what is necessary in line with our domestic rule of law. We are doing nothing out of desire for revenge,” he said, emphasizing that all measures taken after the coup attempt comply with relevant laws.
Dat laatste is natuurlijk je reinste flauwekul. De reden dat het 'legaal' is, is dat hij de noodtoestand heeft aangekondigd en dat hij het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens tijdelijk heeft opgeschort. Als dat niet zo was had hij niet zomaar even 80.000 mensen kunnen ontslaan/schorsen/vastzetten/deporteren.
Dan gaan we door naar de reactie van EU. Europese leiders hebben duidelijk -- en terecht -- gezegd dat een militaire staatsgreep vreselijk is. Zelfs tegenstanders van Erdogan zullen dat moeten toegeven. In het verleden zijn er coups geweest in Turkije: keer op keer ging het daarna vreselijk mis. Tegenstanders van de coup/voorstanders van de afgezette regering werden massaal opgejaagd, vastgezet, en zelfs gemarteld. Ook 'neutrale' burgers waren vaak de pineut omdat het door de noodtoestand onmogelijk voor ze werd om hele gewone dingen te doen, denk daarbij aan het doen van boodschappen of het uitlaten van je hond.
Nee, militaire coups zijn nooit prettig. En de EU heeft dat vanaf dag één ook hardop gezegd.
Maar dat betekent niet automatisch dat de EU heel hard moet juichen als Erdogan 80.000 mensen schorst, ontslaat of zelfs laat oppakken, en buitenlandse critici (meestal journalisten) laat deporteren. Dat soort maatregelen zijn bepaald niet liberaal te noemen, en laat de EU dat soort waarden nou juist hoog in het vaandel hebben.
Als Erdogan daar niet blij mee is moet hij zich in zijn acties richten op de militairen die daadwerkelijk verantwoordelijk waren voor de coup, en niet ook op academici, journalisten en leraren die op de één of andere manier in verband gebracht kunnen worden met het gedachtegoed van Fethullah Gülen.
Overigens een opmerking over Gülen: in de westerse media lijkt het nu soms alsof Gülen een sympathieke, liberale man is. Dat is je reinste flauwekul. Natuurlijk kun je niet zomaar iedereen oppakken die mogelijk door hem geïnspireerd is, maar Gülen is wel degelijk een islamist. Hij is een voorstander van de politieke islam en houdt er buitengewoon fundamentalistische denkbeelden op na. Als hij ooit aan de macht zou komen in Turkije zou dat land al snel afglijden in de richting van een 'islamistische republiek.' Laten we niet vergeten dat het zijn mensen waren die, samen met aanhangers van Erdogan, het dan nog Kemalistische (en dus seculiere) leger ontmantelden door hoge officieren ervan te beschuldigen dat ze een staatsgreep aan het voorbereiden waren. Zoals we nu weten waren al die rechtszaken -- Ergekenon, Sledgehammer -- grotendeels flauwekul waarin Gülenisten 'bewijs' fabriceerden.
Met andere woorden, je kunt kritiek leveren op de maatregelen van Erdogan, maar de Gülen-beweging tegelijkertijd bekritiseren. Gülen is geen liberale held of een supporter van de seculiere Turkse Republiek. Het tegengestelde is zelfs waar.