Sassen van Elsloo bij Buitenhof

Op 22 mei zijn er verkiezingen voor een nieuw Europees Parlement. Daarom besteedt Buitenhof -gelukkig- aandacht aan deze zeer belangrijke verkiezingen. Vorige week mocht Guy Verhofstadt zijn pro-EU verhaal afsteken, vanmiddag kwamen drie partijen het woord, elk met een uitgesproken mening over de EU: de onvervalste PvdA-Europeaan Paul Tang, de 'EU-kritische' SP-lijsttrekker Dennis de Jong en dus ook Alexander Sassen van Elsloo, de nummer twee van Artikel 50, die wil dat Nederland uit de euro en de EU stapt. Het is overigens buitengewoon prijzenswaardig, dat Artikel 50 wèl bereid is het publieke debat aan te gaan als eurorealistische partij in het overwegend pro-EU publieke omroep klimaat.

En het begon al meteen goed. Presentator Witteman introduceerde Sassen's partij als anti-Europees en werd direct door hem gecorrigeerd. Sassen:

Witteman was wel zo sportief om direct zijn excuses aan te bieden voor die vergissing. Zijn eerste vraag aan het drietal was waarom de kiezer op 22 mei naar de stembus zou moeten gaan. Zongebruinde Paul Tang mocht aftrappen en evenals zijn nummer 2 Agnes Jongerius vanochtend bij WNL, slaagde hij er niet in om de kiezer op overtuigende wijze uit te leggen waarom deze de gang naar de stembus zou moeten maken om op de PvdA te stemmen. Tang kwam niet veel verder dan het nietszeggende 'de kiezer kan zich dan uitspreken over welk Europa 'we' willen'. Sassen wist het wel: hij noemde de impact van de euro en het EU-beleid op Nederland en de almaar voortschrijdende bevoegdheden overdracht. Daarom moeten we naar de stembus. En dat is natuurlijk dé reden. De Jong zei dat de SP liever een ándere EU wilde, met minder invloed van de Europese Commissie, maar stelde ook vast dat het eigenlijk wel een beetje raar is dat er verkiezingen zijn voor een Europees Parlement, terwijl er geen sprake is van een Europees volk.

Ronduit potsierlijk was de reactie van Tang, die een Europees parlement ziet dat 'overwegend rechts' is. Nou, als die straks in Brussel komt (zeker is dat trouwens niet gelet op de mogelijkheid van voorkeurstemmen op de bekendere Agnes Jongerius) zullen hem de ogen worden geopend. Het EP is zo links als maar zijn kan, ook de liberalen voeren daar geen rechts beleid. Het is uitsluitend méér 'Europa' (Brussel) en méér overheidsbemoeienis wat de klok slaat daar. De enige partij die een echt rechts-liberaal geluid laat horen is UKIP en de Nederlandse versie daarvan: Artikel 50. Bovendien vergiste Tang zich toen hij beweerde dat de christen-democraten en de liberale fractie samen over een meerderheid beschikken in het parlement. Dat klopt echter niet, want die fracties bezetten slechts 358 van de huidige 766 zetels. Wie wel over een meerderheid beschikken zijn de christendemocraten en Tangs eigen sociaaldemocraten: die hebben samen 469 van de 766 zetels ofwel ruim zestig procent.

Tang vond dat de EU 'de problemen van deze tijd' moet aanpakken. Daarmee doelde hij op de massale werkloosheid. Hij vergeet echter, dat diezelfde massale werkloosheid wordt veroorzaakt door..., diezelfde EU met haar one-size-fits-all eurobeleid. Weer was het Sassen die de vinger op de zere plek legde: als je zoveel verschillende economieën op één hoop gooit en die dwingt één munt te voeren, dan creëer je 'een recept voor conflict'. En in plaats dat Tang hier op in ging begon hij opeens over 'uit elkaar vallende fracties in Nederland'. Je vraagt je af of de goede man het gesprek wel volgde.

Gevraagd naar de invloed van Nederlandse europarlementariërs op het beleid kwam De Jong niet veel verder dan 'je kunt wel wat veranderen' en 'we zijn een informatiebron voor nationale parlementsleden'. Maar, zo zou ik De Jong hebben gevraagd, wat heb je aan die informatie als Nederland gewoon overruled wordt bij Europese stemmingen? Per saldo is de invloed dus nul. Dat parlement zit er dus voor spek en bonen! Het kan niet eens zelf wetten maken en is wat voorstellen betreft volledig afhankelijk van de goedwillendheid van de Commissie. That's it.

Vervolgens wees Witteman er terecht op dat het parlement niet eens individuele Commissarissen naar huis kan sturen (uitsluitend de hele Commissie, red.), maar Tang dacht van wel. Graag zie ik de passage uit het Verdrag waaruit dat dan zou moeten blijken. Dat kan dus niet en ook niet in de praktijk. De praktijk is juist dat het EP in vrijwel alle gevallen instemt met de wetgevingsvoorstellen van de EC. Ik kan me geen geval herinneren wanneer dat niet zo was. Maar we zullen zien of deze kwestie straks bij de nieuwe Commissie wel geregeld gaat worden, zoals Tang nadrukkelijk stelde.

Sassen werd vervolgens door Witteman gevraagd of het niet 'vreemd' was dat een EU-kritische partij toch zitting neemt in het EP. Hierop antwoordde Sassen dat je heel goed kunt proberen om de EU te veranderen van binnenuit door bevoegdheden overdracht tegen te houden of zelfs terug te draaien en ervoor te zorgen dat er kosten worden bespaard. Zo had zijn partijvoorzitter tijdens diens afgelopen mandaatperiode er voor gezorgd dat Nederland een besparing kon realiseren van vier miljard euro. Dit noopte SP'er De Jong tot een volstrekt misplaatste opmerking over Artikel 50 lijsttrekker Van der Stoep. De Jong:

Dit is natuurlijk een hele flauwe opmerking van De Jong, een collega politicus onwaardig. Van der Stoep zit er niet bij en Sassen kan hier natuurlijk helemaal niets mee. Hij wees er op, dat het juist Van der Stoep was geweest die Geenstijl had uitgenodigd om de enorme verspilling door europarlementariërs aan de kaak te stellen. Beetje veel het plankje mis dus van de SP lijsttrekker.

Sassen wil de kloof tussen de EU en de burger verkleinen. Hij wil dat doen door zich te richten op de publieke opinie. Via columns op DFT, hier bij DDS en door publicaties bij buitenlandse media. Veranderingen moeten van onderaf komen, van de burger en niet van bovenaf worden opgelegd.

Tang vond dat het parlement veel invloed kan uitoefenen. Als hilarisch voorbeeld noemde hij het steunen van het plan van de Commissie voor een bankenunie. Die zou voortaan de belastingbetaler sparen en de aandeelhouders en beleggers van de banken treffen. Maar dat is volksverlakkerij. De banken hebben onvoldoende kapitaal om de enorme gaten in hun balansen zelf aan te vullen, ook niet met behulp van de junior bondholders. Er vinden nu zogenaamde 'Asset Quality Reviews' plaats die de basis moeten vormen voor de stresstests die de ECB in de loop van dit jaar zal uitvoeren (reeds nu worden de eisen daaraan verzacht, maar dit terzijde). Pas op 1 januari 2016 wordt het Single Resolution Mechanism van kracht, waarbij het de bedoeling is dat dit fonds in 10 (!) jaar tijd wordt gevuld met een bedrag van 55 miljard euro, terwijl de geschatte tekorten tussen de 1000 en 3000 miljard bedragen, aldus topeconoom Willem Buiter van Citibank. Met andere woorden: die 55 miljard over twaalf jaar is nauwelijks genoeg om net één bank te redden. Intussen wordt het ESM misbruikt voor dit doel en Nederland heeft daar geen veto: we kunnen hoog en laag springen, als er wordt 'gecalled', dan moet Dijsselbloem leveren. En wel binnen 7 dagen. Dus hoezo wordt de belastingbetaler gespaard? Wat is de achtervang dan, zo zou ik aan Tang willen vragen? Sinterklaas? Er is door het EP juist niets gedaan om de invloed van de bankensector aan te pakken, ook niet aan de bonuscultuur. Wel besteedt de bankenlobby 120 miljoen euro per jaar om de belangen van de sector te verdedigen. Per jaar!

Witteman ging gauw over op het volgende onderwerp: werkloosheid. Tang vond dat er een norm moest worden gesteld van maximaal 5%. Maar terecht wees Sassen hem er op dat je dat wel kunt roepen, maar hoe dan? Het is natuurlijk onzinnig om over zo'n vijf procentsnorm voor alle EU-landen te praten. Onder welke steen heeft Tang gezeten? Weet hij niet dat ruim een kwart van Zuid-Europa werkloos is? Hoe wil hij al die mensen aan een baan helpen? Er moet natuurlijk een economisch beleid worden gevoerd dat economisch herstel mogelijk maakt en dat doe je niet met een planeconomie á la Tang. Het EP stemt echter in met een Commissievoorstel dat werknemers uit Europese lage lonen landen hetzelfde loon moet garanderen voor hetzelfde werk als werknemers hier. Dat is inderdaad de beste garantie voor een nóg grotere toestroom van Oost- en Zuid-Europeanen. En de controle mogelijkheden worden juist kleiner. Euro-logica!

Volgens de Verhofstadt's van deze wereld moet 'het' meer over 'grote dingen' gaan, zo herinnerde Witteman de tafel. Me dunkt, laten we het dan eens hebben over onze soevereiniteit, die volledig verdwijnt als het aan de eurocraten ligt. Over grote dingen gesproken. Helaas ging het aan de tafel vervolgens over 'liberalisering' van de interne markt. Zo schiet het debat niet zo op mannen. Maar er klonk sinds lange tijd een verfrissend geluid aan de publieke debattafel. Een verademing. Het zal me benieuwen of nu ook de PVV het eindelijk aandurft om het broodnodige eurokritische debat aan te gaan.

Hier kunt u de uitzending nog eens nakijken.

Klik hier voor een overzicht van mijn columns en volg mij hier op Twitter.