PvdD: een universum zonder vuurwerk

Zo tijdens het kerstreces heerst er betrekkelijke stilte rond de binnenlandse politiek. Kleinere partijen kunnen dit nieuwsvacuüm aangrijpen om ook een keer teletekst te halen. Een kop als ‘Cohen haalt uit naar PVV’ is leuk voor in het plakboek van de PvdA-fractievoorlichter, maar in feite is het oliebollennieuws, de winterse variant van komkommernieuws.

Ditzelfde zou je kunnen denken van het bericht dat de Partij voor de Dieren een verbod wil op consumentenvuurwerk. Dit voorstel is echter meer dan een goedkoop proefballonnetje, vanwege de symbolische waarde: de Partij voor de Dieren wil, letterlijk en figuurlijk, een leven zonder vuurwerk.

Zoals altijd heeft de PvdD slachtoffers nodig om een voorstel te beargumenteren. Als eerste worden mensen genoemd die letsel oplopen door vuurwerk, ‘waaronder een groot aantal kinderen’. Er worden geen concrete cijfers genoemd en dat lijkt in dit geval ook niet belangrijk: het gaat erom een beeld neer te zetten van slachtofferschap en kinderen kunnen daar enorm bij helpen.

Dan de dieren: volgens de PvdD bezorgt vuurwerk miljoenen dieren veel angst en stress. Of dieren überhaupt een menselijke emotie als angst kunnen voelen, is een andere discussie (veel plezier hieronder), maar het medelijden is al snel gewekt.

Nu is het natuurlijk niet onredelijk om letsel bij mensen en stress bij dieren zo veel mogelijk te voorkomen en daar bestaan dan ook voorlichting en voorschriften voor. Zo staat op de website van de Dierenbescherming een aantal tips hoe je je huisdieren door de jaarwisseling kunt loodsen. Men adviseert een tijdige vuurwerktraining bij een hondenschool en de aanschaf van een cd met vuurwerkgeluiden. Kennelijk kun je het letterlijk zo gek niet bedenken of er zijn manieren om stress bij dieren te verminderen.

Voor de PvdD is dit alles onvoldoende: die ene onrustige avond voor huisdieren is reden voor een totaal verbod op consumentenvuurwerk. Dit hoeft niet te verbazen: sinds het debat over de rituele slacht weten we dat de Partij voor de Dieren disproportionaliteit hoog in het vaandel heeft staan.

Een ander raakvlak met eerdere PvdD-voorstellen: een menselijke traditie moet het ontgelden, ten behoeve van dierenwelzijn. Hierbij kun je ‘menselijke traditie’ vrij breed interpreteren, want juist door de disproportionaliteit krijgt de politiek van de Partij voor de Dieren iets symbolisch. De partij richt haar pijlen op de vleesconsumptie, de rituele slacht en vuurwerk: op vlees, religie en vuur.

Even wat antropologie van de koude grond: het eten van vlees speelde een cruciale rol bij de ontwikkeling van de menselijke hersenen. Van religie zou ik persoonlijk hetzelfde durven zeggen, maar voor wie het daar niet mee eens is: godsdienst is in elk geval terug te vinden in de vroegste menselijke culturen. Ten derde is er dan het vuur. Geen antropoloog kan ontkennen dat het gebruik van vuur essentieel is geweest voor het relatief recente succes van het menselijke ras.

In grotere woorden: in de symboliek van de voorstellen wordt de anti-menselijke agenda van de PvdD zichtbaar; de vermenselijking van het dier, de ontmenselijking van de mens. In het universum van de Partij voor de Dieren geen leed, geen vlees, geen smaak. Geen religie, geen hoop, geen troost. Geen vuur, geen licht, geen kleur. Het lijkt me geen wenselijke kosmos en ook geen realistische. Want voor een universum heb je een oerknal nodig. En dat zou dieren maar stress geven.