Peilingen: Nederland steeds eurosceptischer én pessimistischer

Vijf jaar geleden was de wereld totaal anders: Brexit leeg nog onmogelijk, Nexit had nog niemand van gehoord en referenda an sich waagden de meeste Europese landen zich niet aan. Hoe anders is dat nu, met een zeker Brexit aan de horizon en mogelijke navolgingen in andere landen.

De wekelijkse peilingen van Maurice de Hond zijn deze week aangevuld met een groot aantal EU-vragen, waarmee een duidelijke vergelijking tussen de Nederlander van nu en vijf jaar geleden geschetst kan worden. De partijenpolitiek levert met het naderende politieke reces weinig veranderingen op, maar ten opzichte van de Unie des te meer. Verschuivingen zijn hier zeker te zien, maar interessant genoeg niet op elk vlak.

Zo is men nog precies zo tevreden over de Europese Unie tot nu toe als vroeger: de helft vindt dat we als Nederland economisch geprofiteerd hebben van ons lidmaatschap én dat de kans op oorlogen daardoor kleiner geworden is. Opvallend genoeg zijn kiezers van alle grote partijen positiever geworden, met de onverrassende uitzondering van de PVV (en soms de SP):

[caption id="attachment_141818" align="aligncenter" width="677"] Bron: Maurice de Hond[/caption]

Over de toekomst is men echter duidelijk minder te spreken. Bijna de helft verwacht inmiddels dat de Unie over 10 jaar niet meer zal bestaan, en 44% vreest dat er een nieuwe wereldoorlog zal uitbreken, wat in het laatste geval een schokkende stijging is ten opzichte van 17% vijf jaar geleden. Ook wat betreft we zelf moeten doen zijn er stijgingen te bespeuren, maar misschien niet zoveel als je zou hopen na de Brexit. Het aantal Nexit-aanhangers is van 25 naar 37 procent gestegen, wat een matige score is tijdens het huidige Brexit-momentum. De percentages voor het weggooien van de euro zijn nagenoeg gelijk aan die van de Nexit-voorstanders, maar natuurlijk logisch is.

Een opvallend resultaat dus: men lijkt relatief tevreden te zijn over hoe het tot nu toe gegaan is, maar voorziet toch een hevige storm en wil het schip eventueel verlaten als dat nodig blijkt. Dat lijkt elkaar tegen te spreken, en er is iets voor te zeggen dat we met zijn allen gewoon nog te pessimistisch zijn in de nasleep van de economische crisis. Aan de andere kant lijken we daar wel zelf aan bij te dragen door in groeiende mate te pleiten voor een ontmanteling, dan wel stevig dieet voor de EU. Hoe dat echter zal uitpakken, zal moeten blijken: krijgen de doemdenkers gelijk of niet?