De overwinning van Hassan Rohani bij de presidentsverkiezingen in Iran heeft voor een lichte euforie gezorgd in de wereld. De Westerse media duiden de 64-jarige ayatollah over het algemeen aan als gematigd en als een hervormer. Politieke leiders zoals Catherine Ashton van de EU en president Obama zien openingen om met de nieuwe Iraanse president alsnog tot een akkoord te komen over het nucleaire programma van Iran.
Deze euforie lijkt echter voornamelijk gebaseerd op het feit dat Rohani geen Ahmadinejad is.
Rohani ziet er wat vriendelijker uit en drukt zich gematigder uit dan de omstreden vorige president. Zo noemde hij tijdens een persconferentie deze week Israel bij haar naam, waar Ahmadinejad het altijd had over de kleine satan of de Zionistische entiteit
De verkiezingen in Iran waren verre van vrij, en alle kandidaten waren zorgvuldig geselecteerd door het geestelijk leiderschap dat onder leiding staat van ayatollah Khamenei. Rohani was jarenlang Khameneis persoonlijke afgevaardigde bij de Iraanse Hoge Raad voor Veiligheid.
Hervormer?
De nieuwe president is geen hervormer en zal dat ook nooit worden. Hij maakt al vanaf het begin van de Islamitische revolutie deel uit van het Iraanse politieke establishment dat wordt gedomineerd door de mullahs. Hij kwam in 1979 samen met Ayatollah Khomeini uit ballingschap vanuit Parijs en bezette sindsdien altijd belangrijke posities in Irans politieke echelons.
Haaretz analist Avi Issacharoff schreef op Al-Monitor een analyse over de uitslag van de Iraanse verkiezingen en citeerde Iran deskundige Dr. Soli Shavar van de Universiteit van Haifa. Deze zegt dat Rohani zichzelf nooit heeft aangeduid als een hervormer en dat het regime in Iran wilde dat Rohani zou winnen. Waarom? Omdat Iran zwaar te lijden heeft van de internationale druk op het land en men weet dat het Westen gevoelig is voor het imago van hervormer dat Rohani is aangemeten.
Ashrafi
Daniel Ashrafi, een lid van de Iraanse oppositie die nu in Canada leeft, schreef ons in een e-mail dat het Iraanse volk Rohani koos omdat de andere kandidaten nog minder populair waren. Hij voegde eraan toe dat de Iraniërs zich realiseren in welke geïsoleerde positie het land verkeert en dat de verkiezing van Rohani een stem tegen de regering van Ahmadinejad betekende. Tegelijkertijd weten zij dat Rohani niet meer dan een marionet is. Volgens Ashrafi zijn er deze week opnieuw protesten geweest tegen het regime in verschillende Iraanse steden.
Rouhanis antecedenten
In een tv-interview met Kanaal 2 van de Iraanse televisie liet Rohani onlangs zelf zien dat hij een deel is van het politieke establishment dat Iran al jaren op een confrontatie koers zet met het Westen. Ook gaf hij tijdens dat interview hoog op van het om de tuin leiden van de Europese landen die gedurende zijn tijd als leider van het Iraanse onderhandelingsteam probeerden Iran te bewegen het nucleaire programma stop te zetten. Rohani ontkende dat Iran dit programma indertijd had stopgezet, iets dat Westerse inlichtingendiensten altijd hebben beweerd.
In zijn memoires die onlangs werden gepubliceerd, schreef Rohani dat Irans strategie altijd is geweest om tijd te winnen en om feiten op de grond te creëren in het nucleaire programma.
In 2004 zei Rohani dat de wereld niet in staat was geweest om Pakistan van een kernwapen af te houden en al evenmin wist te voorkomen dat Brazilië nucleaire brandstof produceert. Hij beloofde toen dat Iran op een dag over deze nucleaire drempels zou komen.
The Wall Street Journal onthulde deze week verder dat Rohani in zijn hoedanigheid van secretaris van de Iraanse Raad voor Nationale Veiligheid een studentenopstand in 2009 wreed onderdrukte. De studenten betoogden voor meer democratie in Iran maar werden door Rohani opportunisten en relschoppers genoemd. Hij zei tijdens een toespraak dat hij een order had ontvangen om de betogingen meedogenloos te onderdrukken. Zijn woorden werden gezien als groen licht voor de Iraanse Revolutionaire Garde om met grof geweld een einde te maken aan de betogingen.
Het Israëlische tv-station Arutz 10 berichtte op 20 juni dat Rohani op de lijst van gezochte personen staat in verband met zijn betrokkenheid bij de terroristische aanslag op de Joodse gemeenschap in Buenos Airos in Argentinië in 1994.
Israel
Rohanis standpunten over de steun aan het Assad regime in de burgeroorlog in Syrië en het verzet tegen Israël wijken niet af van die van zijn voorganger.
In januari van dit jaar verklaarde hij tegenover Press TV dat "Syrië constant in de frontlinie van het gevecht tegen het Zionisme heeft gestaan en dat dit verzet niet verzwakt moest worden".
Eerder uitte hij soortgelijke denkbeelden over Hizbollah en de Palestijnse kwestie. Hij steunde het verzet van Hezbollah in zuid-Libanon en hekelde Yasser Arafat voor het ondertekenen van de Oslo-akkoorden. Hij noemde die ondertekening een "belediging voor het Palestijnse volk".
In Israël groeit inmiddels de bezorgdheid over de Westerse reacties op de verkiezing van Rohani. Premier Netanyahu waarschuwt de wereld bijna dagelijks dat "wishful thinking geen alternatief kan zijn voor politiek".
Hij zei tijdens een ontmoeting met Canadese minister van Buitenlandse Zaken in Jeruzalem dat Rohani de auteur is van de praat en verrijk doctrine, en verwees naar Rohanis memoires. Netanyahu riep de wereldgemeenschap op om nu de druk op Iran op te voeren en zei verder dat "het Iraanse nucleaire wapenprogramma gestopt moet worden, punt uit".