Enkele weken geleden werd het breed uitgemeten, Nederland deed het het slechtst in de eurozone, zelfs Griekenland deed het beter met een begrotingsoverschot van zo'n 2%.
Wat er zachtjes werd bijgemompeld was dat dat was zonder de rentebetalingen op de Griekse schulden, zo'n 5% van het GDP, dus samen toch een tekort van 3%. Griekenland heeft een staatsschuld van 176,6% die de komende twee jaren zal oplopen tot 193,6% als er niets tegenzit. In Griekenland zit er altijd wel iets tegen.
Nederland heeft een staatsschuld van 72%, ook toenemend met ongeveer 3% per jaar.
Griekenland voerde in 2010 voor 49,4 miljard euro uit, met een groei naar 2014 van zo'n 2%.
Nederland voerde in 2010 uit voor 461,7 miljard euro met tot nu toe een groei van ongeveer 8%
Griekenland voerde in 2010 70 miljard in, nu ongeveer 28% minder.
Nederland voerde in 2010 414 miljard in, nu ongeveer 7% meer.
Dus als er ook vergelijkingen hebben mank gelopen dan is het wel die van Griekenland dat het beter doet dan Nederland. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat Nederland het goed doet, integendeel. Het ligt voor de hand om eens te zien hoe de balans nu is na bijna een dozijn jaren euro. Als we het OECD lezen over Nederland nu dan zien we dat Nederland in een langdurige recessie is beland mede door het terugdringen van de schuld van overheid en bedrijfsleven.
-we zien dat de private consumptie sinds 2007 gestadig daalt, evenals de huizenprijzen en het private sparen.
-in 2009 kromp het GDP met 3,7%
-2010 groei met 1,5%
-2011 0,9% groei
-2012 1,2% krimp
-2013 verwacht 1,1 % krimp
-2014 verwacht 0,1% krimp
-sinds 2010 is de private consumptie met ongeveer 6% gedaald.
Cijfers geven een beter beeld dan veel wollige taal, dus hieronder een staatje met GDP, staatsschuld, percentage staatsschuld, rentepercentages staatsschuld, tekort en inflatie, uit verschillende bronnen. Gezamenlijk geven ze een redelijk beeld van de financiële toestand van ons land, echter niet van de economie.
year | GDP | debt | % debt | % | interest | budget | inflation |
| miljard | miljard | GDP | interest | miljard | deficit | % GDP |
| | | | | | | |
2013 | 592,15 | | | 1,2 | | -3 | 1,5 |
2012 | 599,34 | 434,17 | 72,44 | 1,3 | 5,64 | -4,1 | 2,5 |
2011 | 599,05 | 402,963 | 67,27 | 1,5 | 6,04 | -4,3 | 2,3 |
2010 | 586,79 | 371,028 | 63,23 | 1,4 | 5,19 | -5,1 | 1,3 |
2009 | 573,24 | 347,021 | 60,54 | 1,4 | 4,86 | -5,6 | 1,2 |
2008 | 594,48 | 346,168 | 58,23 | 1,6 | 5,54 | 0,5 | 2,5 |
2007 | 571,77 | 258,774 | 45,26 | 1,6 | 4,14 | 0,2 | 1,6 |
2006 | 540,22 | 255,88 | 47,37 | 1,6 | 4,09 | -0,5 | 1,1 |
2005 | 513,41 | 266,06 | 51,82 | 1,8 | 4,79 | -0,3 | 1,7 |
2004 | 491,18 | 266,06 | 54,17 | 1,9 | 5,06 | -1,7 | 1,2 |
2003 | 476,95 | 248,009 | 52,00 | 2 | 4,96 | -3,1 | 2,1 |
2002 | 465,21 | 235,09 | 50,53 | 2,2 | 5,17 | | 3,4 |
Sommige bronnen geven als GDP in 2012 569 miljard euro. Er zijn meer kleine afwijkingen in getallen tussen de verschillende bronnen.
Laten we niet denken dat de staatsschuld nog nooit eerder zo hoog is geweest. In de tachtiger jaren kwam hij zelfs boven de 80% uit. Ook het rentepercentage lag toen aanmerkelijk hoger dan nu. Nederland kwam er snel op eigen kracht weer bovenop. Opvallend is de daling van de te betalen rente op de staatsschuld dank zij de triple A status, nu verlaagd vanwege de mindere economische vooruitzichten.
De inflatie en dus geldontwaarding en dus behoorlijke aantasting van de koopkracht voor die groepen van wie het inkomen niet geindexeerd is, valt behalve in 2008, 2011 en 2012 binnen de eurozone normen. Maar voor Nederland was een verlaging van de ECB rente zeker niet nodig.
Sinds 2009 is het tekort groter dan de 3% die de EU toestaat. Eigenlijk is financiële balans een beter woord, dat geeft duidelijk aan dat de overheid structureel meer uitgeeft dan er binnenkomt. Het is dus niet zozeer een tekort maar een slecht beleid van de overheid.
Een staatsschuld valt in de meeste gevallen alleen te verdedigen als hij is gemaakt voor structurele investeringen waar ook de komende generaties van profiteren, maar dat is nu niet het geval. Een staatsschuld is ook niet erg als een land de rente maar kan betalen zonder in de financiële problemen te komen, kijk naar de VS en Japan die daardoor ook lage rente moeten betalen. Gezien het lage rentepercentage is die 72% staatsschuld dus overkoombaar. Geef de economie verse adem en we komen er weer bovenop. Investeer voor innoveren en uitbreiden productie, niet onhaalbaar nu in de ontwikkelingslanden de loonkosten ook toenemen en de vervoerskosten ook steeds meer een rol gaan spelen. De VS doen het al, het VK begint eraan: haal de productie terug naar eigen land, dat schept werkgelegenheid en smeert de economie.
Sinds 2009 is de overheid er niet in geslaagd de boeken in balans te krijgen en daar plukken we nu de wrange vruchten van. Er had veel eerder begonnen moeten worden met echt bezuinigen, dat wil zeggen minder uit te geven door de overheid. Die consumeert nu al bijna de helft van het GDP. Zoals het IMF steeds luider begint te roepen (na het jarenlang niet beseft te hebben) moet de overheid minder uitgeven en niet steeds de tekorten dekken met hogere lasten. De werkende burgers zijn het die het GDP verdienen, hen uitknijpen zal alleen verder krimp veroorzaken.
Het geeft ook te denken dat de eurozone nu vindt dat de euro gered is. Door allerlei kunstgrepen is hij overeind gehouden maar dat is gegaan ten koste van de economieën. De driejarige goedkope leningen die de ECB in 2012 aan de banken heeft verstrekt (wat nu weer overwogen wordt, zij het leningen voor één jaar) zijn niet in de echte economie gekomen maar zijn door de banken gebruikt om obligaties van de zwakke landen op te kopen die zij dan weer als onderpand konden gebruiken. Griekenlands economie is niet gesteund door de bailouts gezien de wanhopige toestand waarin die verkeert, bijna 27% werkelozen. De tweede bailout moest gebruikt worden om de eerste schulden af te betalen. Griekenlands handelsbalans lijkt beter maar alleen omdat er niet meer geimporteerd kan worden, het geld is op. De operatie is gelukt maar de patient ligt op apegapen.
En hetzelfde mechanisme wordt door de eurozone gebruikt voor alle kwalen. Het lijkt wel het aderlaten in de middeleeuwen. Verhoog de lasten om de overheidsuitgaven te bekostigen en zo die 3% te halen. De daling van de staatsschuld lukt zo nooit. We zien het ook in Nederland: bezuinigen is lastenverzwaringen, de koopkracht (zie de tabel) daalt aanzienlijk, de binnenlandse economie groeit dus niet meer, alleen de export houdt ons nog op de been, de staatschuld blijft stijgen, het tekort houdt aan. Men wacht op een wonder: als de wereldeconomie aantrekt gaat het met ons ook beter. Een brevet van onvermogen: zelf kunnen we het dus niet, alleen belasting verhogen.