Laat comazuipers zelf de rekening betalen

Herre Kingma, de voormalige inspecteur-generaal van de inspectie van de Gezondheidszorg en nu directeur van het Medisch Spectrum Twente, pleitte er gisteravond in EenVandaag voor dat comazuipers voortaan zelf de rekening krijgen gepresenteerd. Ook hardrijders die een ongeluk veroorzaken en mensen die onveilig vrijen en daardoor een SOA oplopen, zouden wat hem betreft de kosten van de zorg die zij vereisen niet op andere verzekerden moeten kunnen afwentelen.

Een uitstekend pleidooi, maar het is de vraag of er veel van terechtkomt.

Kingma gaf in het interview toe dat al jaren wordt opgeroepen de zorgkosten eerlijker te verdelen, maar er weinig vooruitgang is geboekt. Het is dan ook een vaak lastige kwestie. Moeten rokers bijvoorbeeld gaan meebetalen aan de kosten van hun behandeling als ze longkanker krijgen? Kingma vindt van niet. In dat geval is het directe verband minder duidelijk. Niet alle rokers worden ziek. In tegenstelling tot comapzuipen is bij rokers niet met 100 procent zekerheid te zeggen dat hun gedrag tot de ziekte heeft geleid.

Dat niet in alle gevallen de oorzakelijkheid van verwondingen of ziekte met volledige zekerheid is vast te stellen, zou ons er echter niet van moeten weerhouden om in die gevallen waar dat wel kan, een beroep te doen op de patiënt.

We zijn in Nederland privaat verzekerd tegen zorgkosten, maar ook verplicht, waardoor nog steeds sprake is van een gecollectiviseerd stelsel dat deels rust, of moet rusten, op solidariteit. Die solidariteit komt onder druk te staan wanneer de verantwoordelijke burger, die gezond eet en leeft, opdraait voor de kosten van het roekeloze gedrag van een ander.

Comazuipen is daarvan een prima voorbeeld. Het is niet zozeer te vergelijken met te hard rijden, als wel met het doelbewust een ravijn in sturen en verwachten dat anderen verzekerden iedere maand meer premie betalen dan nodig is om de schade daarvan te dekken.

Het druist ook in tegen de bedoeling van een verzekering. We verzekeren ons tegen kosten die we hopen nooit te maken, bijvoorbeeld wanneer ons huis afbrandt of onze auto wordt gestolen. Maar wie zijn auto 's avonds in Amsterdam-West parkeert met de deuren open en de sleutels in het contact, krijgt toch ook geen geld van de verzekeraar als die wordt gestolen?

Hetzelfde principe moet gelden wanneer iemand buitensporig veel drinkt. Wat "buitensporig" is, is gemakkelijk vast te stellen: op het moment dat je naar het ziekenhuis moet worden afgevoerd, heb je waarschijnlijk te veel gedronken. Dat heb je zelf gedaan. Verwacht niet anderen de rekening betalen.