Israëlische minister wil tienduizenden kolonisten uit huis zetten

Als Israël vrede wil sluiten met de Palestijnen, moeten tienduizenden Joodse kolonisten uit hun huizen worden gezet, zei de minister van Financiën Yair Lapid maandag. Zijn coalitiepartners zien dat echter niet zitten.

Lapid vindt het "hartverscheurend" maar tegelijkertijd onvermijdelijk dat tienduizenden Joden verdwijnen uit gebied dat ook de Palestijnen wordt opgeëist. Hij voegde er wel aan toe: "Blokken nederzettingen zullen in Israël blijven." Zo'n 80 procent van de 340,000 Joodse kolonisten woont in grote nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Er zijn bijna geen Israëliërs te vinden die van mening zijn dat ook die dorpen en steden moeten worden ontmanteld om tot een vredesakkoord te komen.

Sterker, zowel de conservatieve Likud-partij van premier Benjamin Netanyahu als Het Joodse Huis, een nationalistische partij die wordt geleid door Naftali Bennett, de minister van Industrie en Handel, zijn tegen de ontmanteling van welke nederzettingen dan ook.

Netanyahu heeft in het verleden nog wel eens de indruk gewekt dat hij akkoord zou kunnen gaan met de ontmanteling van kleine nederzettingen, maar sinds hij in de verkiezingen van januari negen zetels aan Het Joodse Huis verloor, kan hij het zich politiek moeilijk veroorloven een dergelijke concessie aan de Palestijnen te doen. Dan lopen bij de volgende verkiezingen -- en die laten in Israël vaak niet lang op zich wachten -- nog meer rechtse en orthodoxe stemmers over naar de partij van Bennett.

Lapids centrumpartij, daarentegen, die in januari uit het niets negentien zetels haalde, geniet vooral de steun van de seculiere middenklasse die weinig emotionele binding heeft met de kolonisten. Netanyahu wist met hem en Het Joodse Huis een coalitie te smeden, omdat alle drie de partijen een uitzondering wilden afschaffen die het orthodoxe studenten mogelijke maakten de dienstplicht te ontlopen.

Niet alleen verzet van rechts maakt het onwaarschijnlijk dat Lapid ver komt met zijn voorstel. Hij haalde in januari vooral veel stemmen, omdat hij klaagde dat de middeninkomens het onder Netanyahu's vorige regeringen zwaar hadden te verduren. Als minister van Financiën voert hij echter belastingverhogingen en bezuinigingen door die juist de middenklasse raken. (Wellicht een slimme zet van Netanyahu om de geheel niet in economie onderrichte Lapid op Financiën te zetten.) Lapid heeft dus wel iets anders aan zijn hoofd dan vrede met de Palestijnen en niet meer de publieke steun om buiten zijn eigen beleidsterrein een vuist te maken.

Tenslotte zijn er natuurlijk nog de Palestijnen zelf. Die hebben keer op keer vredesvoorstellen afgewezen waarin Israël aanbod kleine nederzettingen te ontmantelen en land te ruilen. Wat Lapid maandag voorstelde, hebben de Palestijnen dus al keer op keer van de hand gewezen. Joodse kolonisten kunnen voorlopig blijven waar ze zitten.