Hoe een mooi Nederlands bedrijf aan buitenlandfraude ten onder kan gaan

Vanochtend meldde het Financieele Dagblad dat er wéér sprake was van ontoelaatbare belangenverstrengeling bij de Nederlandse multinationale technische-dienstverlener Imtech. De zoveelste in het rijtje.

Dit keer gaat het om de vrouw van gewezen topman Thorsten Klee van het Poolse bedrijf van Imtech. Deze was al eerder, samen met zijn collega directeur in Polen ontslagen, wegens een omvangrijk boekhoudschandaal. Nu is gebleken dat ook de vrouw van Klee, Sylwie, niet geheel brandschoon is. Zij blijkt al in maart 2012, via haar Luxemburgse vennootschap  Altmark Investholding, een 5 procentsbelang in Adventure World Warsaw (AWW) te hebben, het pretpark dat door Imtech Polen gebouwd zou gaan worden voor 480 miljoen euro, maar dat na grootschalige fraude in Polen en Duitsland flopte. Het hebben van een belang in een eigen project door de vrouw van de topman is ongeoorloofde belangenverstrengeling, ook al zou haar man er niets vanaf hebben geweten, hetgeen ik betwijfel.

Mevrouw Klee verdedigde zich door te zeggen dat zij dacht dat door het nemen van een belang, dat andere investeerders zou overtuigen om ook te investeren. Ook beweerde ze te hebben geïnvesteerd, omdat ze ervan overtuigd was dat 'het goed zou zijn voor Polen'. Ach gossie, mevrouw wilde haar land helpen, dat was het natuurlijk!

De bittere waarheid is dat het bedrijf gedwongen honderden miljoenen moest afschrijven ten gevolge van grootschalige boekhoudfraude en gesjoemel. Niet alleen in Duitsland, maar vooral in Polen. Nu zijn mij uit mijn tijd in Brussel ook verhalen bekend van Nederlandse (!) 'ondernemers', die het op een akkoordje gooiden met hun Poolse 'collega's' en dubbel factureerden (en zo dubbel subsidie opstreken, gelijkelijk verdeeld over beide partijen). Dat was bijna 'common practice' om het zo te zeggen. Corruptie is in Zuid- en Oost-Europese landen nu eenmaal veel gebruikelijker en wijdverbreider dan hier en de subsidie roompotten in Brussel wakkeren die verleiding alleen maar meer aan. Dacht u dat er niet geknoeid werd met de zéér ruimhartige Europese milieusubsidies? Of met de gelden uit de structuur- en cohesiefondsen? Niet voor niets heeft de Europese Rekenkamer nog nooit, ik herhaal: nog nooit, een begroting achteraf goedgekeurd. Teveel onregelmatigheden, die niet verantwoord konden worden...

Imtech dan. Begin 2013 maakte het bedrijf bekend problemen te hebben in Polen. Het bleek nodig om tenminste 100 miljoen euro af te boeken van drie projecten. Onder andere voor dat nieuw te bouwen pretpark, maar daarnaast ook voor een project op het gebied van energieopwekkende biocentrales, eveneens in Warschau. De gezamenlijke waarde van de projecten bedroeg ruim driekwart miljard euro. Bij die biocentrale waren de wachtwoorden van het centrale IT-systeem alleen bekend bij voormalige werknemers, waardoor een groot deel van de informatie onbereikbaar was.  Volgens Imtech weigerde hun eigen IT-personeel medewerking te verlenen (sic!), waarna Imtech Polen besloot externe experts in te huren om toegang tot het systeem te verschaffen. De rest is historie...

Bestuursvoorzitter Van Bruggen nam zijn verantwoordelijkheid, betaalde zijn bonussen terug en trad af. Moraal van het verhaal: investeren in buitenlandse markten zonder de cultuur goed te kennen is uitermate risicovol. En toezichthouders staan machteloos.

Enfin, gisteren noteerde het aandeel 45 cent, een daling van ruim een vijfde ten opzichte van vrijdag. In 2011 noteerde een aandeel Imtech nog boven de 25 euro. I say no more.

Hier vindt u een overzicht van mijn columns en u kunt mij hier volgen op Twitter.