Het rode gevaar dreigt

Het herstel van de SP na de teleurstellende Tweede Kamerverkiezingen van 2012 voltrekt zich in stilte. In de peilingen staat de partij er behoorlijk voor (21 zetels), maar aangezien ook D66 kiezers bij de PvdA weghaalt, groeit de SP niet enorm. In de laatste gemeenteraadsverkiezingen boekte het een nette winst, maar moest het landelijk nog altijd de PvdA voor zich laten.

Echter, de SP verdubbelde wel bijna het aantal raadszetels en HP/De Tijd wijst erop dat de partij dit jaar "voor het eerst het zetelaantal wist om te zetten in substantiele bestuursverantwoordelijkheid." De SP regeert inmiddels mee in grote steden als Amsterdam en Utrecht, waardoor vier miljoen Nederlanders een socialist in hun lokale bestuur vertegenwoordigd zien. (De winst kwam ook deels doordat de SP simpelweg in meer gemeenten meedeed dan vier jaar geleden.)

Meebesturen op lokaal niveau is misschien wel de beste manier om capabele mensen te vinden en te trainen die vervolgens nationaal kunnen worden ingezet. Dat is namelijk nog altijd een zwakte van de SP: de perceptie dat het geen goede bestuurders in huis heeft. De PvdA, daarentegen, staat bol van de bestuurders, maar ontbeert het, wat linkse kiezers betreft, aan idealen.

Wat die idealen betreft, roept de SP de afgelopen tijd wat minder hard. In het laatste verkiezingsprogramma werd niet langer opgeroepen tot een terugtreden uit de NAVO, noch tot het afschaffen van de monarchie. Lijsttrekker Emile Roemer maakte keer op keer duidelijk dat zijn partij bereid was "water bij de wijn" te doen als de kans zich aandiende om mee te regeren.

Het is niet alleen de toon die is gematigd. HP/De Tijd verwijst naar een artikel van politicoloog Matthijs Rooduijn op de website Stukroodvlees waaruit blijkt dat de SP ook daadwerkelijk naar het midden is opgeschoven. Dat brengt een risico met zich mee, weet Rooduijn. De gemiddelde SP-kiezer is namelijk niet veranderd. De partij moet wat minder populistisch zijn om PvdA-kiezers definitief aan zich te binden, maar dreigt dan deel van de traditionele achterban te verliezen, aan bijvoorbeeld de PVV.

Als de SP er echter in slaagt zich als een meer volwassen partij te presenteren zonder de principes overboord te zetten, dan zou het wel eens een serieuze bedreiging kunnen gaan vormen voor de dominantie van de PvdA op links. En dat is, gelet op het nog altijd zeer linkse programma van de partij, een bedreiging voor de welvaart van ons allemaal.