Het kabinet hangt aan een zijden draadje

Nu kan het snel gaan: staatssecretaris Frans Weekers wist helemaal niets van de Bulgaren-fraude, maar minister Lodewijk Asscher wél.

Het net sluit zich rond staatssecretaris van Financiën Frans Weekers. Hij informeerde gisteren éérst de media over de toeslagenfraude door Bulgaren, en pas uren later de Tweede Kamer. In EenVandaag zei Weekers dat hij echt niets wist van de fraude. "Mijn geheugen laat me zelden in de steek. Ik wist het persoonlijk niet." Niet bepaald chique. Kamerleden als Pieter Omtzigt (CDA) en D66-leider Alexander Pechtold waren gisteren furieus. Pechtold twitterde: "Weekers solliciteert naar een enkeltje richting Koning, zoals hij de Kamer informeert."

Wat het geheel nog erger maakt, is dat in de brief die Weekers afgelopen nacht toch nog wist te sturen staat dat minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) wél op de hoogte was van de Bulgaren-fraude. Op 11 maart om precies te zijn. Pas een maand later wist Weekers ervan, dankzij een uitzending van KRO's Brandpunt. De totale toeslagenfraude heeft Nederland tot nu toe 1,5 miljard euro gekost (!). Asscher is intussen niet bereikbaar voor commentaar, aldus een journalist van RTL.

Ongetwijfeld zit het kabinet-Rutte II nu te broeden op een oplossing: hoe kunnen ze ervoor zorgen dat Weekers niet al voor het fraudedebat op 14 mei onderuitgaat door speculaties over zijn aftreden? In de Kamerbrief staat dat het kabinet het "betreurt als de indruk zou zijn ontstaan dat de Kamer niet als eerste wordt geïnformeerd". Tja, dan had de staatssecretaris misschien niet eerst in EenVandaag moeten zitten? Sterker nog, Weekers had zich gewoon tijdig moeten laten informeren over de omvangrijke fraude.

De Bulgaren-fraude is niet het enige probleem dat speelt in de coalitie. Naast het PvdA-protest tegen de strafbaarstelling op illegaliteit (aangevoerd door Job Cohen en staatssecretaris Jette Klijnsma), is er ook gedoe over het eerder ingenomen standpunt door minister Frans Timmermans (PvdA) dat er herkomstetiketten zouden moeten komen op producten die zijn gemaakt in Israëlische nederzettingen uit onder andere de Westelijke Jordaanoever. Timmermans zei in maart nog heel triomfantelijk dat er voortaan geen 'made in Israel' meer zou komen te staan op producten uit die nederzettingen. Nu stelt het kabinet deze plannen uit, uit vrees voor een conflict binnen de coalitie. De VVD-fractie ziet namelijk - terecht - niks in de plannen. De sociaal-democratische minister was te enthousiast, aldus bronnen rond het kabinet tegen NRC Handelsblad.

Kortom, het kabinet hangt aan een zijden draadje. Ruzies en interne conflicten zijn schering en inslag in kabinetten met de PvdA. Daar weet het CDA alles van. De VVD was het kennelijk even vergeten. En Weekers? De kans is levensgroot dat hij een dezer dagen moet opstappen. Niet voor niets onhoudt Asscher, die al een maand van de fraude wist, zich van enig commentaar.