Het geheim van een goed pak [Pakkenpret, deel I]

Pasvorm is alles.

Natuurlijk kunnen we het aloude cliché oprakelen dat Nederlandse mannen waardeloze pakken dragen. Natuurlijk, dat is waar. Maar het is niet dat mannen in een land als Groot-Brittannië - met een rijke pakkentraditie - allemaal getooid zijn in maatwerk van de Savile Row tailors & outfitters. Geenszins. Slechte pakken zijn geen exclusief Nederlandse ziekte. 

Dat neemt niet weg dat we iets beter ons best moeten doen. Want vergeet niet: vrouwen (en heren ook) houden van mannen in pak. Feit.

Man en paard
First things first: een pak heet een pak en geen kostuum. De broek heet ook een broek en geen pantalon. Kostuums en pantalons zijn woorden die uw stomer gebruikt, u niet. Nu dat afgehandeld is: deze column gaat niet over alle ins en outs van het herenpak. Daarvoor is het een te dankbaar thema om mijn bescheiden creativiteit voor andere columns mee te maskeren.

Ik ga het hier hebben over pasvorm. Pasvorm is alles. Een pak van tien jaar oud kan er nog goed uitzien, als de pasvorm perfect is. Niet voor niets draait alles in de top van de pakkenweelde om maatwerk. Omdat helaas weinigen van ons dat kunnen betalen (een Savile Row-pak begint bij drieduizend pond), beperken wij ons tot 'made-to-measure', ofwel het vermaken van een confectiepak. Vermaken is vrijwel altijd noodzakelijk, omdat eigenlijk niemand een confectiemaat heeft. Dat betekent dat het personeel dat u helpt een pak moet kunnen afspelden. Kan dat niet, dan kunt u uw heil beter ergens anders zoeken.

Kilootje te veel
Allereerst, een passend pak is een pak dat ten minste aansluitend zit. En die term betekent wat het zegt: het sluit aan op het lichaam. Dat is niet hetzelfde als een strak- of krapzittend pak. Het kiezen van een aansluitend pak geldt min of meer voor alle posturen, dus ook als u zwaar bent en dat zo goed mogelijk wilt maskeren. Een te grote pasvorm lijkt al snel een tent en voegt vele visuele kilo's toe. Als u juist aan de magere kant bent en u wilt dat niet benadrukken, kiest u ook voor een aansluitend pak. Om omvangrijker te lijken, gaat u dan bijvoorbeeld voor een double-breasted jasje. Dit gezegd hebbende, zal ik wat systematischer bespreken hoe u de ideale pasvorm kiest.

Broek
Allereerst de broek. De uiteinden van de pijpen moeten rusten op uw schoen, zónder het zogenaamde harmonica-effect. Uw broekplooi loopt in een loodrechte lijn van uw middel tot boven uw voet. Uw broekspijpen bedekken de schoen dus niet, maar onttrekken net uw sokken (koop kousen!) aan het zicht. Vooral als u wat kleiner bent, valt een omslag af te raden, omdat uw benen er korter van lijken. Bovendien staat het een tikje oubollig.

De wijdte van uw broekspijpen is van het grootste belang. Hoe prachtig gesneden uw jasje ook is, als de stof om uw benen slobbert, ziet u er nog steeds uit als Hans Spekman. We beginnen onderaan: de pijpwijdte rond uw enkels wordt uitgedrukt in centimeters (joh). Persoonlijk vind ik alle pijpen wijder dan twintig centimeter pofbroeken die niets te maken hebben met een passend pak. Ik raad een smallere doorsnede aan, maar ik ben wellicht niet de juiste persoon om u daarin advies te geven: ik draag mijn pijpen op 16,5 centimeter. Esthetisch (voor mij althans) zeer bevredigend, maar verdomd lastig om aan- en uit te trekken. 

Nadat u de pijpwijdte heeft gekozen, moet u kijken of de broek van enkel tot band uw benen accentueert. Vrijwel ongeacht uw postuur, moet de stof zo veel mogelijk aansluiten op de vorm van uw been. Mocht u wat dandy-esk zijn aangelegd: denk eraan dat de broek niet zo smal is dat u er niet meer fatsoenlijk mee kunt zitten of fietsen. 

Nu de band. De hoogte daarvan is belangrijk en afhankelijk van uw taille. In ieder geval geen bandplooi. Gewoon niet. Als u stilstaat bij de band, staat u ook voor de keuze van bretels of ceintuur. Bretels zijn noodzakelijk bij een flink slank gesneden pak, omdat bij een ceintuur het jasje erover opbolt. Al heeft het pakkenpersoneel slechts één enkele les gevolgd op de vakschool, dan nog moet men in staat zijn u te vertellen dat bij het dragen van bretels het verwijderen van de broeklussen verplicht is. Als u voor een ceintuur kiest, moet u dat afstemmen met de schoenen die u bij het pak zal dragen.

Jasje
Het jasje is het pronkstuk van een pak. Als u de kwaliteit van een pak inspecteert, kijkt u eerst naar het jasje. Helaas is hier niet de ruimte om u de tien kenmerken van een excellent jasje uit de doeken te doen, want we houden ons nu bezig met pasvorm.

In de eerste plaats moet de lengte van het jasje goed zijn. Dat kunt u het best zien als u de beoogde broek erbij draagt. Een jasje kan zowel langer als korter gemaakt worden. Over het type jasje kan ik vrij kort zijn: het veiligst is een single-breasted jasje (dus enkele knopenrij, in tegenstelling tot een double-breasted) met twee of 2,5 knopen. Dit laatste is een verkapte drieknoops, maar de bovenste knoop zit verborgen achter het rever. Dit jasje draagt u als een tweeknoops. Drie- of meerknoops zijn leuk voor in Beieren, of voor op jacht natuurlijk. Denk om de breedte van de revers; brede revers maken u breder en smalle revers maken u langer. 

Zorg ervoor dat het jasje uw lichaam omsluit. De stof moet er niet omheen hangen; ook niet omdat u denkt dat het comfortabel is. Dan kunt u net zo goed in een trainingspak naar een receptie of begrafenis gaan. Een van de mooie methoden om ook enige corpulentie in een aansluitend pak te hijsen is de dubbele split achter. Kies altijd - tenzij u een letterlijk kaarsrechte rug en een figuur hebt om door een ringetje te halen - voor een dubbele split. Een enkele split trekt en bolt open op de billen. 

En als we het toch over de juiste vorm hebben: uw mouwen mogen overal eindigen tussen het midden van de muis van uw hand en uw pols. Korter is dapper en gewaagd, langer is gewoon een teken van een slechtpassend pak. En dat moeten we dus niet willen met zijn allen, want zo moeilijk is het allemaal niet. Dat hebben we nu gezien.

Dit was natuurlijk een uiterst summiere inleiding tot de wondere wereld van het pak. Ik heb niets gezegd over stoffen, knopen, binnenwerk, hemden, schoenen, winkels enzovoort. Als u nog vragen of suggesties heeft, hoor ik dat zeer graag. Die uitnodiging staat ook open voor dames die hun man enkel met een brandende pook in het nieuw kunnen steken.