In de Verenigde Staten stijgen de beurskoersen, terwijl Europa blijft aanmodderen. Hebben de Amerikanen de bankencrisis beter aangepakt?
Wel
volgens The Economist. De liberale Britse krant beweert deze week dat "een van de redenen dat Amerikaanse banken het beter doen is dat zij de pijn aanvaarden" en nu dus weer kunnen groeien.
The American authorities acted quickly, making their banks write down bad debts and rapidly raise more capital. Those that proved unwilling or unable, and even those, like Goldman, that claimed they didnt need it were force-fed additional capital. As a result Americas big banks have been able to return to profitability, pay back the government and support lending in the economy.
Vrij vertaald:
De Amerikaanse autoriteiten handelden snel door het banken slechte schulden te laten afschrijven en meer kapitaal te laten opbouwen. Degenen die dat niet wilden of niet konden, zelfs banken als Goldman die zeiden dat ze geen steun nodig hadden, kregen dwangvoeding. As gevolg daarvan zijn Amerika's banken weer winstgevend, in staat de staatssteun terug te betalen en krediet te verstrekken.
Eind goed, al goed? The Economist gaat echter aan een aantal factoren voorbij. Afgezien van morele vragen -- waarom zou de belastingbetaler überhaupt moeten opdraaien voor het redden van banken, laat staan banken die niet eens behoefte hebben aan dergelijke liefdadigheid? -- negeert het weekblad dat de Amerikaanse centrale banken honderden miljoen dollars in het bankwezen heeft gepompt, waardoor juist nog altijd schulden op de boeken staan, wat weer de reden is dat banken helemaal niet zo vrijgevig zijn in het verstrekken van krediet aan andere bedrijven.
De Federale Reserve reageerde op de bankencrisis door de rente naar vrijwel 0 te verlagen en voor de goede orde nog eens zo'n 1.000 miljard dollar bij te drukken, geld dat min of meer aan de banken werd geschonken. Sindsdien is een even groot bedrag bijgedrukt dat vooral is gebruikt om staatsleningen op te kopen. De Amerikaanse overheid kan daardoor, van dezelfde banken, goedkoper lenen; geld dat het deels gebruikt om staatssteun voor de banken te financieren. Het lijkt op een spel balletje-balletje, met als enige vraag wie uiteindelijk de rekening betaalt? Vreemd dat The Economist, toch geen onverstandig tijdschrift, deze illusie van economische herstel voor waarheid aanneemt.
Onze Britse collega's hebben hun verstand niet geheel verloren. In hetzelfde artikel wijzen ze erop dat de Europeanen toch iets goed doen:
[T]hey are trying to force banks to hold more capital and to make it easier to allow them to fail by, for instance, separating their retail deposits from their wholesale businesses.
Vrij vertaald:
Zij proberen banken te dwingen meer kapitaal aan te houden zodat ze makkelijker failliet kunnen gaan door, bijvoorbeeld, de deposito's van consumenten van hun handelsactiviteiten te scheiden.
Noem het de Dijsselbloem-doctrine. Het was onze minister van Financiën die als eerste eurocraat opperde dat banken en hun aandeelhouders deel van de verliezen moesten dragen wanneer faillissement dreigde. Destijds was
The Economist daar
minder over te spreken, maar nu begrijpt het dat risicovol gedrag op deze manier enigszins kan worden beteugeld. De zekerheid van staatssteun neemt immers af, waardoor banken, net als gewone ondernemingen, verstandiger beleid zouden moeten voeren.
Dat The Economist, in hetzelfde artikel nota bene, zowel de Amerikaanse als Europese aanpak prijst, is dus opmerkelijk, want tegenstrijdig. In de Verenigde Staten zijn dan wel zogenaamde bankenhervormingen doorgevoerd, maar in de praktijk is daar weinig veranderd. De koersen op Wall Street staan hoger dan ooit. In Europa gaat het schijnbaar slechter, maar wellicht hebben onze bankiers iets meer realiteitszin?
Hoe dan ook, beide aanpakken kunnen niet juist zijn. Gratis geld en de tucht van de markt gaan niet door een deur.
