Goed gedaan, Mark! Internationaal onderzoek: 'Nederlandse jongeren weten eigenlijk niets over democratie'

Nederland gaat een trieste toekomst tegemoet. De waarden waarvoor vele generaties gestreden hebben en gestorven zijn - democratie, burgerparticipatie, politieke betrokkenheid - sterven een stille dood onder de nieuwe generaties. Dat valt te concluderen uit een groot, internationaal onderzoek waarbij gekeken werd hoeveel scholieren nu eigenlijk weten over hoe hun landen in elkaar zitten. De resultaten zijn om te janken, en al helemaal in Nederland.

Vergeleken met jongelui in andere Europese landen weten onze leerlingen namelijk bijna niets. "Totale desinteresse", noemt een docent geschiedenis en maatschappijleer het. Sterker nog:

Aldus dezelfde docent, die de wanhoop aardig nabij lijkt te zijn. Gek is dat niet: volgens hem interesseren leerlingen zich tijdens excursies naar de Tweede Kamer nog het meeste voor de McDonalds tegenover het Binnenhof. "Ze vinden het verschrikkelijk", vertelt hij.

Het probleem zit hem natuurlijk in de tijd die besteed wordt aan dit soort algemene vorming op scholen: die is, in ieder geval tot de bovenbouw - waar ze dan eindelijk iets, maar ook niet zo veel, leren bij maatschappijleer - gewoon nul. In de onderbouw moeten jongeren het dus zelf maar uitzoeken, wat natuurlijk niet bepaald stimulerend is voor zaken als interesse voor politiek. In de bovenbouw ben je in feite al te laat, zeker als ze van huis uit weinig meekrijgen over zulke onderwerpen. En dat is helaas steeds vaker het geval: je kind zulke dingen bijbrengen lijkt tegenwoordig wel een misdaad te zijn geworden: je zou er maar op betrapt worden vaderlandslievend te zijn hè!

Wat dat betreft is het dan ook een opluchting dat het derde nachtmerriekabinet van Mark Rutte gedwongen is tot het besteden van aandacht aan zaken als het volkslied, na jaren van verwaarlozing van alles wat Nederlands is. Dat gaat echter nog lang niet ver genoeg: zonder echte, frequente lessen - juíst al in de onderbouw - over dit soort onderwerpen blijft het nooit hangen. Maatschappijleer uitbreiden naar die eerste jaren is dan ook wel het minste wat we kunnen doen - al is het zowaar informatief maken van dat vak ook geen slecht idee.