Koningsdag chaos in ziekenhuizen: Gaat de elite onze traditie kapotmaken?

Spoedeisende hulp-arts David Baden van het Diakonessenhuis in Utrecht slaat alarm: „Koningsdag is voor ons een van de drukste momenten van het jaar.” In Utrecht begint het feest al de avond ervoor, met alle gevolgen van dien. Mensen vallen, raken gewond, of worden bewusteloos van de straat geplukt en per ambulance afgevoerd. In Den Haag is het nog extremer. Wendy Schmidt, zorgmanager van MCH Westeinde, vertelt dat de drukte op Koningsdag zelfs oud en nieuw overtreft. „Veel mensen beginnen vroeg te drinken, sommigen raken daardoor in de problemen,” zegt ze. Het patroon verschilt: waar oud en nieuw een piek kent na middernacht, stromen op Koningsdag de gewonden de hele dag door binnen.

Natuurlijk, niemand ontkent dat overmatig drank- en drugsgebruik problemen veroorzaakt. Maar laten we eerlijk zijn: dit is geen nieuw fenomeen. Jongeren die losgaan op feestdagen, dat hoort bij de vrijheid van een viering als Koningsdag. Toch ruik ik een agenda. Dit soort berichten voedt namelijk perfect de betuttelzucht van een elite die niets liever doet dan onze tradities inperken. Eerst was oud en nieuw aan de beurt: vuurwerkverboden, strengere regels, en een constante framing van chaos en gevaar. Nu lijkt Koningsdag in het vizier te liggen. Moeten we straks festivals afschaffen? Geen biertjes meer op straat? Een drooglegging van onze oranje feestdag? Het zou de cultuurhaters in Den Haag en Brussel goed uitkomen.

Want laten we niet naïef zijn: dit soort verhalen wordt gretig opgepikt door types die onze Nederlandse identiteit maar al te graag willen afvlakken. Koningsdag is niet zomaar een feestje; het is een viering van wie wij zijn, van onze geschiedenis en saamhorigheid. En ja, dat gaat soms gepaard met excessen. Maar is dat een reden om de boel aan banden te leggen? Of is dit een bewuste poging om ons feest te ‘normaliseren’ tot een steriele, politiek correcte bijeenkomst waar niemand meer een glas durft te heffen?

Kijk naar de cijfers: in Utrecht en Den Haag worden extra artsen en verpleegkundigen ingezet, omdat ze weten wat er komt. Dat is geen falen van Koningsdag, dat is voorbereiding. En toch wordt het geframed als een crisis. Als iemand valt en mogelijk hersenletsel heeft, wordt diegene een nachtje opgenomen – vooral omdat alcohol de diagnose bemoeilijkt. Logisch, maar waarom moet dit ineens het beeld van Koningsdag bepalen? Waarom niet de nadruk op de miljoenen mensen die wél verantwoord genieten?

Mijn gezonde argwaan zegt: dit is geen onschuldig nieuwsbericht. Het is een opstapje naar meer regels, meer verboden, meer controle. De elite die onze tradities veracht, ziet in deze verhalen een kans om Koningsdag te strippen van zijn ziel. En wij? Wij moeten alert blijven. Want voor je het weet, is ons oranje feest gereduceerd tot een droge optocht waar zelfs een tompouce verboden is. Laten we Koningsdag vieren zoals het hoort: vrij, bruisend, en met een flinke dosis eigen verantwoordelijkheid