Expert Group over eurobills en redemption fund

Haar was advies gevraagd over een Europees Redemption Fund en eurobills, een kortlopende 'voorloper' van de eurobond. De Europese Commissie maakte die bevindingen wereldkundig via een persbericht. Wat stond daar in?

Het Europees Parlement wil dat de Commissie en de lidstaten alle mogelijke manieren voor het bundelen van nationale staatsschulden onderzoeken. Daartoe is vorig jaar een resolutie opgesteld door de Franse liberaal Sylvie Goulard, lid van de ALDE-fractie van Verhofstadt, waarin zij de Commissie oproept om verslag te doen over de verschillende opties voor bundeling van staatsschulden en - waar mogelijk - stappenplannen op te stellen voor de realisering daarvan. De Commissie heeft vervolgens een Expertgroup opdracht gegeven dit uit te werken. In die Expertgroup had ook voormalig DNB bestuurder Lex Hoogduin zitting.

De idee is dat de eurozone uniek is, in die zin, dat er sprake is van een gemeenschappelijke munt, maar niet van een gezamenlijke obligatie markt. Critici vrezen echter dat gezamenlijke schuldfinanciering tekortlanden 'lui' maakt om de noodzakelijke economische hervormingen door te voeren. Deze angst voor misbruik ('free riding') kan overwonnen worden met zorgvuldig uitgekiende oplossingen, zo valt te lezen in de resolutietekst. Volgens Goulard is de eurozone nu incompleet, onder meer omdat er geen sprake is van een gezamenlijk begrotingsbeleid en gezamenlijke obligatiemarkt. Wil men meer stabiliteit in de eurozone bewerkstelligen, dan moeten deze tekortkomingen overkomen worden, zo stelt de française. Maar op die zienswijze valt ook het nodige af te dingen.

Enfin, dat Europese 'Redemption Fund' nu, is bedoeld als een 'aflossingsfonds' voor ('slechte') staatsobligaties van (zwakke) eurolanden. Hiervoor is echter wel een Verdragswijziging noodzakelijk. Beide kandidaten voor het voorzitterschap van de Europese Commissie, deel uitmakend van de grootste politieke fracties in het Europarlement, de christen-democraat Juncker en de sociaal-democraat Schulz hebben alvast te kennen gegeven vóór uitgifte van eurobonds te zijn als instrument voor de financiering van de staatsschulden van de eurozonelanden. Dit zou betekenen dat ook Nederland mede verantwoordelijk wordt voor de Griekse of de Spaanse schuldenberg. Het argument van de voorstanders is dan, dat dit ook andersom het geval is: de Grieken staan ook in voor de Nederlandse schulden. Dat is natuurlijk hilarisch. Van enige rationaliteit en gezond verstand lijkt geen sprake te zijn: méér, méér, méér Europa is het credo in Brussel.

De expert group concludeert in haar bevindingen, dat -zeker waar het het Redemption Fund betreft- een Verdragswijziging onvermijdelijk is:

Voor de goede orde: het advies van de Expert Group is politiek onafhankelijk, aldus de EC. Haar bevindingen staan los van het standpunt van de Commissie. Een verdragswijziging is dus onvermijdelijk, volgens de Expert Group. Maar die Verdragswijziging zal niet vóór de wisseling van de wacht plaatsvinden. Pro memorie: tussen 22 en 25 mei vinden de verkiezingen voor het nieuwe EP plaats, de EC zal eind oktober van vers bloed worden voorzien. Commissievoorzitter Barroso ziet de komende EP-verkiezingen als een unieke gelegenheid om 'to discuss what kind of Union we really want', daarmee bedoelt hij, dat er argumenten moeten worden gezocht die de vorming van een federale Unie aannemelijk moeten maken. Eén van de manieren die daarbij gehanteerd wordt is om hoog op te geven over het herstel van de economie in de eurozonelanden. Maar dat is natuurlijk tamelijk doorzichtig en goedkoop. Na Barroso mengde zich ook eurocommissaris Rehn in de discussie. Hij hamerde erop, dat de EMU (Economische en Monetaire Unie) nog niet 'voltooid' was.

Dit zijn nu typisch reacties van ongekozen beroepsbureaucraten, die voeding geven aan het groeiende sentiment tegen het anti-democratische en technocratische karakter van deze Unie. De wijze waarop dit beleid tot stand komt heeft weinig tot niets te maken met een zorgvuldig democratisch proces van besluitvorming. Temeer niet, daar het hier gaat om vergaande (financiële en soevereiniteit beperkende) consequenties van beleid. Hier wreekt zich dat er geen sprake is van een Europees volk, een Europees 'demos'. Dit is het kardinale probleem: de kloof tussen een corporatistische elite en de burger wordt groter en groter; evenals de weerzin tegen het centralistische Brusselse beleid.

De taktiek die deze anti-democraten en technocraten volgen is steevast dezelfde: stapje-voor-stapje, met halve waarheden en hele leugens wordt de bevolking om de tuin geleid. De media volgen doorgaans tamelijk kritiekloos de berichtgeving uit Brussel, zeker in Nederland, en het grote publiek wordt daardoor gedesinformeerd. En, misschien nog wel erger, ook onze intelligentsia laten zich niet tot nauwelijks horen. Het euro-woord gaat er dus in als God's woord bij de ouderling. Van enige gezond kritische houding is slechts bij een enkeling sprake. Ook gekende, zelfs door mij gerespecteerde intellectuelen, laten zich om de tuin leiden door de zalvende woorden van de Europese Commissie en haar ambtenaren. Kijk bijvoorbeeld naar de wijze waarop de EC een en ander verwoordt:

'Onder bepaalde en strenge voorwaarden', zegt de Commissie. Dat zeiden ze bijna vijf jaar geleden ook over Griekenland, om maar één voorbeeld te noemen. En kijk waar we staan: er is nog geen begin van een oplossing van de eurocrisis, maar intussen lijdt de Griekse (en Portugese, Spaanse, Cypriotische) bevolking op onvoorstelbare wijze. Ik word hier buitengewoon verontwaardigd over. En dat zouden meer mensen moeten worden, want het is volstrekt onacceptabel in een beschaafde Europese samenleving, dat dit soort wantoestanden mogelijk gemaakt en toegelaten blijven worden. Vooral door een Commissie, wiens leden met een vorstelijk maandelijks inkomen naar huis gaan. Dit Europese project is totaal ongeloofwaardig geworden en volledig ontspoord, maar geen Nederlandse hoofdstroom media journalist die je erover hoort.