Europese Volkspartij op ramkoers met Britten

"De EU is gebaseerd op een ever-closer union van de Europese volkeren," zegt Manfred Weber, de Duitsers die de Fransman Joseph Daul opvolgt als leider van de grootste politieke partij in het Europarlement, tegen de Frankfurter Allgemeine. "Daar valt wat ons betreft niet over te onderhandelen."

Weber wijst ook het specifieke voorstel van de hand om de nationale parlementen een vetorecht te geven om Europese regelgeving tegen te kunnen houden. "Als we ieder nationaal parlement een veto geven, komt Europa tot stilstand," waarschuwt hij.

Het mag geen verbazing wekken dat Weber de kandidatuur van Jean-Claude Juncker om de volgende voorzitter van de Europese Commissie te worden steunt. "We moeten ons woord aan de kiezer houden," zegt Weber. Dat vrijwel geen enkele kiezer er bewust van was dat hij indirect ook de nieuwe 'president' van de Europese Commissie koos; dat de meeste kiezers überhaupt nooit van Juncker hebben gehoord, zit Weber blijkbaar niet dwars.

Cameron denkt er anders over. Juncker is niet alleen onbekend bij het Europese volk. Hij is een Europese federalist van de oude stempel die net als Weber de afgelopen tien jaar blijkbaar heeft zitten slapen en nog steeds niet doorheeft dat de Europeanen zo onderhand genoeg beginnen te krijgen van wat politici als hem in Brussel en Straatsburg uitspoken. "Ever-closer union" kan niet langer het mantra zijn wanneer datzelfde integratieproces heel Europa in een diepe economische crisis heeft gestort.

We weten inmiddels dat het economische belang altijd ondergeschikt was aan het politieke ideaal, terwijl de Europese eenwording aan het gewone volk als een economische noodzaak werd -- en wordt -- verkocht. Weber denkt misschien dat die uitruil nog steeds mogelijk is, maar nu Europa vooral als de oorzaak van alle economische ellende wordt gezien, is dat op z'n minst optimistisch te noemen.

Dat hij een koerswijziging echter helemaal uitsluit, is domweg arrogant. "Daar valt wat ons betreft niet over te onderhandelen"? Waar haalt hij het lef vandaan? Zijn Europese Volkspartij mag dan nog altijd de grootste zijn in het Europees Parlement, maar verloor wel vijftig zetels -- vooral aan eurosceptische partijen. Uit peiling na peiling blijkt ook dat de conservatieve achterban van de partij uit allesbehalve overtuigende pro-Europeanen bestaat. Conservatieven zijn, per definitie, voorzichtig en zouden niets moeten uitsluiten zonder er eerst goed over na te denken.

De 'eurorealistische' fractie waar de Britse Conservatieven deel van uitmaken -- de Europese Conservatieven en Hervormers -- wint juist leden en zou de liberalen voorbij kunnen streven als de derde grootste partij in het Europarlement.

Uit uitspraken als die van Weber blijkt dat het besluit van Cameron om uit de Europese Volkspartij te stappen zeer verstandig was. De groei van zijn nieuwe fractie, samen met de opkomst van meer radicale eurosceptische bewegingen, zou voor de gevestigde partijen toch aanleiding moeten zijn om even een pas op de plaats te maken?