Europese dimensies

De afgelopen week stond bol van het nieuws over de slechte staat waarin Europa verkeert, maar Nederland gaat niet de straat op om te protesteren tegen het warrige, onsamenhangende, onbetrouwbare, illegale en daardoor geheel ongeloofwaardige crisisbeleid van EU, ECB en IMF.

Het ontbreekt ons aan goede alternatieven. Wat er aan beleid is vinden we niks. Wat er allemaal kan, weten we niet te organiseren.

In korte tijd is een Europa van twee dimensies ontstaan, namelijk de institutionele dimensie (de ‘boven dimensie’) waarin wanhopige pogingen worden gedaan om complete lidstaten overeind te houden en om de naderende tweede financiële systeemcrisis – die van een imploderende ECB- krampachtig af te wenden en wel door vast te houden aan een reddingbeleid dat precies het tegenovergestelde effect heeft. Boven de hoofden van de Europese bevolking zweeft de onzichtbare hand van (systeem-)politiek en (systeem-) banken, die elkaar van de regen in de drup helpen en ondertussen de bevolking tot slaven maakt, op wiens naam schulden kunnen worden gemaakt en afgewenteld.

Aan de andere kant is er het echte Europa ( de ‘onder dimensie’) dat ineens niet meer zo verlicht en vredig blijkt te zijn als van officiële zijde werd en wordt gepropageerd. Plotsklap is het voor iedereen zichtbaar geworden dat Europa een armetierig continent is met 120 miljoen inwoners die op of rond de armoedegrens leven, met 45 miljoen inwoners die dagelijks onvoldoende te eten en te drinken hebben, met 880.000 slavenarbeiders, een wijdvertakt circuit van illegale mensenhandel, mensonterende prostitutie, orgaan ‘trafficking’ en tenminste 3600 internationaal opererende criminele organisaties, waaronder rovende bendes die angstzaaiend door Europa trekken. Wie zijn toch die mensen die met droge ogen dit soort zaken doen? Een treurig beeld van het Europa van de middeleeuwen doemt op.

Het is dat er in Europa nog sprake is van een enigszins intacte middenklasse, maar als die nog verder onder druk komt staan dan nu het al het geval is, bijvoorbeeld wanneer de jeugd inderdaad geen perspectief op de toekomst meer heeft, dan staan ons nog barre tijden te wachten. Eindelijk is nu ook de Europese Commissie wakker geworden. Voorzitter Barroso kondigde onlangs terecht aan dat zonder een krachtig sociaal beleid de unie gedoemd is om uiteen te vallen.

De Europese Commissie wil daarom een Europees werkloosheidsfonds oprichten. Geen slecht idee. Maar waar moet het geld vandaan komen? Zoals altijd richt Brussel de blik op Berlijn. Daar zagen ze direct de financiële bui hangen en was de reactie een kort en krachtig nee. Ook geld lenen van het EFSF en/of het ESM is onmogelijk. Want de beide fondsen zijn er voor de banken en niet voor burgers.

Europa denkt ook aan de invoering van een Europees minimumloon. Dat lijkt nu in geheel Duitsland ingevoerd te gaan worden, in het kader van de grote coalitie tussen CDU/CSU en SPD die momenteel in vorming is, maar Duitsland doet dit in alle gevallen voor eigen rekening. Terwijl Brussel de rekening over alle lidstaten wil omslaan. Het sociaal beleid van Europa is gedoemd te falen, nog voordat het echt begonnen is. Aan de goede intenties van de Europese Commissie twijfel ik niet. Europa wordt niet geregeerd door moedwillige dictators en zeker niet door halve bureaucratische gekken. Men weet gewoon niet meer wat goed beleid is.

Sociaal beleid kost geld en dat moet eerst verdiend worden. Meer smaken zijn er niet. De Europese Commissie kan hieraan bijdragen door zichzelf op te heffen en om te vormen tot Europees Investeringsfonds. Dan stapt de commissie af van het subsidiemodel en over op het ondernemingsmodel. Dan komt er ineens een enorme hoeveelheid geld vrij die in grote projecten kunnen worden geïnvesteerd. Bestaande markten kunnen worden uitgemolken, nieuwe markten kunnen worden ontgonnen, risico’s kunnen worden genomen. Dat hoort nu eenmaal bij ondernemen en wordt gemakkelijk door de bevolking geaccepteerd zodra het gezonde verstand de kansen en mogelijkheden ziet.

Een regelmatige lezer van mijn columns –Wim de Kort uit Tilburg- schreef mij onlangs, met de vraag waarom vissers op zee wel vis mogen vangen, maar geen afval. Na de vreselijke tsunami die de economie van Japan de genadeklap heeft gegeven drijft er zo ongelooflijk veel afval richting de VS dat de markt er voor zelfs groter is dan voor vis en andere zeedieren. Het idee van de Kort is bekend en er wordt mee geëxperimenteerd. Maar het is allemaal slappe hap.

Wat te denken van een Europees Investeringsfonds dat snapt dat burgers nieuwe kansen en mogelijkheden zoeken om zinvol aan het werk te kunnen gaan, in het belang van Moeder Aarde én de eigen portemonnee. Ook ruimteafval is een markt voor ‘high tech’ schoonmaak. Mijn zoon wil in ieder geval graag de ruimte in. En met hem vele anderen. Kijk maar naar het Mars-project.

Is er een kans dat de Europese Commissie zich omvormt tot 'linking pin' tussen de ‘boven dimensie’ en de ‘onder dimensie’ en zich als investeringsfonds gaat bewijzen? U mag het zeggen. Want de EC is van ons, toch?