Ellende, ellende en uitsluitend ellende
In Portugal, dat ik van nabij meemaak, en ook in diens buurland Spanje, heerst momenteel een enorme sociale ellende. Recordwerkloosheid, belastingverhogingen, huisuitzettingen. Kortom, uitzichtloze toestanden. Dankzij de one-size-fits-none-euro. Een verslag uit eerste hand.
Volgens een publicatie van de Spaanse Centrale Bank zijn er sinds het uitbreken van de financiële crisis al honderdduizenden Spaanse gezinnen uit hun huizen gezet, alsof er nog niet genoeg leegstonden daar. Alleen al vorig jaar werden ruim 32.000 gezinnen dakloos. In Portugal, waar mijn vrouw vandaan komt, is van hetzelfde laken een pak: mensen plegen uit wanhoop zelfmoord, beroven supermarkten, blazen geldloketten op. De ellende is met geen pen te beschrijven.
In tegenstelling tot Nederland gaan de mensen hier wel uitgebreid de straat op om te demonstreren tegen deze aantasting van de menselijke waardigheid, maar daarover zult u in de brave Nederlandse media niets vernemen. Daar leest u dat Portugal intussen 'op eigen kracht' de kapitaalmarkt heeft betreden, ten onrechte suggererend dat het ergste daar voorbij is, maar niets is minder waar.
Ik weet niet uit eigen waarneming hoe het in Madrid vergaat, maar in Portugal spugen de mensen op hun eigen politici. Het valt me op, dat anders dan bijvoorbeeld in Griekenland, waar Merkel's Duitsland de grote zondebok is, er hier in Portugal wel degelijk aan zelfkritiek wordt gedaan: de politieke elite krijgt het hard te verduren. Op straat, maar ook in talkshows op de televisie. Je vraagt je af hoelang dit nog goed blijft gaan en wanneer de lont echt ontbrandt in dit smeulende kruitvat.
Dat dit zo niet langer goed kan gaan, daar twijfel ik geen moment aan. Er moet snel wat gebeuren, anders vrees ik voor massale plunderingen door wanhopige mensen. En dat zal dan niet beperkt blijven tot supermarkten alleen...
Er is geen economische groei, er zijn geen banen, het geld is op. Er zal Portugal weinig anders resten dan terug te keren naar de escudo om te proberen hun economie op gang te helpen. Blijven zij gevangen in deze euro-gevangenis, dan zal het land de klap nooit meer te boven komen. Dan rest haar jeugd een enkele reis naar Brazilië of Angola (of natuurlijk naar Nederland, waar men nog altijd een uitkering met toeslagen krijgt die ruim boven het minimumloon van het land van herkomst ligt).
Vanochtend hoorde ik het verhaal van een gezin met twee nog jonge kinderen, die zonder pardon hun huis werden uitgezet. Normaal gesproken vangen familieleden dergelijke gezinnen op (de sociale cohesie tussen families is hier veel groter dan in Nederland), maar deze familie had pech: de weinige familieleden die zij hadden waren eenzelfde lot beschoren. De mensen weten niet waar ze heen moeten. Voorlopig hebben ze onderdak gevonden in een naburige kerk.
De euro zou ons werk en welvaart brengen. Toch?
