De koninklijke grafkelder wordt met man en macht uitgebreid. Je vraagt je af waarom die haast, zo ineens. Een mooi onderwerp voor enige ongegeneerde speculatie.
Kort geleden gaf de gemeente Delft een summier berichtje uit, waarin stond dat de koninklijke grafkelder zal worden uitgebreid. En ter geruststelling werd er bij gezegd dat dit al wat langer werd gepland.
Nu is dat laatste zeker waar. Al bij de bijzetting van prinses Juliana werd door media gemeld dat de grafkelder tot berstens toe gevuld was geraakt. De laatste plekken werden verdeeld, zogezegd. Daarna volgden Claus en Bernard nog, maar over ruimtetekort werd toen al een stuk minder gezegd. Dat er zou worden uitgebreid komt dus niet bepaald als een verrassing.
Maar hoe vol de kelder precies is, is een klein probleempje, waarvan niemand behalve de burgemeester van Delft en het Koninklijk Huis het fijne weten. Is ie vol? Is er nog één plekje beschikbaar? Meer ruimte dan één plek is er zeker niet.
Maar wie nu aan de zijkant van de Nieuwe kerk ziet wat er door een aannemer wordt gedaan, kan zich niet onttrekken aan het idee dat er nu wel ineens met heel veel haast en geweld wordt gewerkt aan die noodzakelijke uitbreiding. Er zijn hele stukken van het muurtje rond de kerk eenvoudig weggezaagd, om zwaarder materieel toegang te verschaffen. Men lijkt van plan om onder de fundamenten van de kerk door naar de grafkelder toe te werken. Het ziet er heel efficiënt uit, en misschien daardoor wat haastig.
Je zou bijna gaan denken dat er wordt toegewerkt naar een vaste opleverdatum. Want als er nog één plekje vrij is, kun je niet anders dan denken aan Friso, die nog steeds in een Londense kliniek in leven gehouden wordt. Dat lijkt geen acute kwestie, al zou het verbazingwekkend zijn als alle details over de prins zouden uitlekken, na alle commotie rond het ongeluk vorig jaar.
Maar een andere mogelijkheid is natuurlijk dat prinses Beatrix terminaal is.
De abdicatie kwam namelijk nogal uit de lucht vallen, ongeacht de opportuniteit van de politieke situatie, zoals sommigen wellicht zullen aanvoeren. Met name dat Beatrix zich de gelegenheid van de viering van 200 jaar (Oranje)monarchie in Nederland laat ontgaan, verbaast namelijk nogal. Er is al aardig wat werk verzet voor de viering daarvan dit najaar, en dat het iets was dat Beatrix na aan het hart lag was duidelijk genoeg. Maar na de abdicatie vraag je je af of ze er zelfs bij zal zijn.
Dat er formeel nog het een en ander aan staatsbezoeken was ingepland zegt weinig. Daarvan zijn er ieder jaar een aantal. En van weinig is het belangrijk of de bezoeker wordt aangekondigd als Hare of Zijne Majesteit.
Vanuit het oogpunt van efficiëntie bestaat ook nog de mogelijkheid dat men op een dubbele begrafenis aanstuurt. Friso is niet alleen duidelijk niet levensvatbaar meer, maar bovendien niet langer lid van het Koninklijk Huis. Hoewel de grafkelder privébezit is, is de bijzetting een staatsaangelegenheid. Het is zeer de vraag of in deze tijden van financiële problemen het goed zou vallen ook voor Friso een staatsbegrafenis te organiseren. Uiteindelijk is het een heel gedoe.
Er is dus enige reden voor speculatie rond de gezondheid van prinses Beatrix. Want wie in Delft gaat kijken bij de Nieuwe Kerk, kan niet anders dan constateren dat er haast lijkt te zijn bij de uitbreiding van de koninklijke grafkelder.