Diversiteitsbeleid in praktijk: ‘Met de keuze voor jou wou ik bijdragen aan het verminderen van de hoge werkeloosheid onder allochtonen’
De Volkskrant heeft zo nu en dan toch pareltjes van columns. Dit keer één geschreven door cultureel psycholoog Keyvan Shahbazi, die de donkere kanten van diversiteitsbeleid haarfijn weergeeft.
Shahbazi trapt af met schuldgevoel. Zijn eerste baantje kreeg hij, niet omdat hij zo goed was, maar omdat de directeur aangaf:
‘Met de keuze voor jou wou ik bijdragen aan het verminderen van de hoge werkeloosheid onder allochtonen.’
Op basis van schuldgevoel werd hij geselecteerd en met schuldgevoel kon hij aan zijn baan beginnen. Want vanwege zijn achtergrond werd niet de beste persoon gekozen, maar hijzelf. Dit merkte hij ook op de werkvloer. Het is exact waar iedereen al jaren voor waarschuwt als het weer om quota gaat: minderheden worden dan als zielig gezien, worden niet serieus genomen en men twijfelt aan de competenties van diegene. Een lose-lose-situatie voor iedereen.
Shahbazi laat het daar echter niet bij. Hij beschrijft ook de hilarische houdingen, denkbeelden en diversiteitspogingen binnen de ministeries. Hij mocht jaren geleden deelnemen aan een 'Thuis-voel-commissie', die hij als volgt beschrijft:
"Een handjevol gekleurde medewerkers kreeg de opdracht uit te zoeken waarom er zo weinig ‘allochtonen’ op dat ministerie werkten. Durfden ze niet naar binnen door de kerstboom die toen zo prominent bij de ingang prijkte? Of lag het aan de hamlappen die in het bedrijfsrestaurant in het zicht lagen?"
Tegenwoordig zie je eigenlijk dezelfde kneuterige opvattingen terug. Het enige verschil is dat er nu de schijn van wetenschap aan toe is gevoegd: 'Witte mannen selecteren witte mannen', 'minderheden durven niet te netwerken', 'als er nou wat meer rolmodellen waren...' en 'het is niet inclusief genoeg'.
Shahbazi beschrijft dezelfde tendens bij het landelijke programma van de politie om 'het inlevingsvermogen te vergroten'. Het interessante aan zijn verhaal, hij trekt er namelijk lering uit, is dat hij een behoorlijk negatief gevolg voorspelt van dit soort plannen:
"Vlak voordat de wagen, die met veel bloed zweet en tranen omhoog was geduwd, de top van de berg zou bereiken, werd het programma plotseling onthoofd. Verbijstering alom. In de bestuurderstaal heet dat: ‘borgen in de huidige beleidslijnen’. De goede verstaander weet het dan al. Bij het terugrollen, verpletterde de wagen op zijn weg iedereen die had helpen duwen en alle kostbaars dat daarachter was opgebouwd."
Staan bedrijven eenzelfde soort 'terugrollende wagen' te wachten? Worden Diversity Officers samen met hun minderheden binnenkort ook verpletterd? Dat klinkt menig tegenstander van diversiteitsbeleid natuurlijk als muziek in de oren. Maar zij weten ook dat het verbrijzelde vingertje dan toch weer naar hen wijst.
