Gisteren hield eurocommissaris en vice-voorzitter van de Commissie, de Luxemburgse Viviane Reding een toespraak in Brussel op de jaarlijkse KPN-nieuwjaarsreceptie.
De Europese verkiezingen komen er aan, zoveel is duidelijk. Trapte de voorzitter van de Europese Raad, 'good old' Herman van Rompuy, vlak voor de jaarwisseling al af met
'de crisis is voorbij' (voor de hoeveelste keer zei hij dat trouwens?),
gisteren was het de beurt aan de eurocommissaris voor Justitie, grondrechten en burgerschap,
Viviane Reding. Reding liet er direct geen misverstand over bestaan: 'we' hebben een Verenigde Staten van Europa nodig, uiteraard met de Commissie als regering. Wie is deze ongekozen beroepsbureaucrate eigenlijk? En wat was haar boodschap?
Mevrouw Reding wordt op 27 april aanstaande 63 jaar, een mooie leeftijd om eind oktober van dit jaar, wanneer een nieuwe Commissie aantreedt, met pensioen te gaan. Over haar pensioen behoeft zij zich geen zorgen te maken, want zij maakt al sinds 1981 deel uit van de Brusselse instituten, waarvan de laatste 15 jaar als eurocommissaris. Miljonaire geworden van belastinggeld. Niet slecht voor een gewezen journaliste die de rest van haar werkzame leven heeft doorgebracht in het comfortabele warme bad van door publiek geld betaalde banen. Maar heeft deze commissaris ook wat bereikt?
Tjdens haar eerste termijn (Commissie Prodi, 1999-2004) met de portefeuille Onderwijs, cultuur, media en sport was ze vrijwel onzichtbaar. Tijdens haar tweede periode (Commissie Barroso I, 2004-2009) kreeg ze de portefeuille Informatiesamenleving en media, in feite de portefeuille die Kroes nu ook heeft. Maar net als Kroes lukte het haar niet om uniforme tarieven voor grensoverschrijdend telefoonverkeer voor elkaar te krijgen. Ook niks bijzonders dus. Tijdens haar huidige derde termijn (Commissie Barroso II, 2009-2014) werd ze zelfs één van de zes vice-presidenten (net als Kroes), met de portefeuille Justitie. Haar voornaamste wapenfeit was
haar voorstel om ondernemingen met meer dan 250 personeelsleden in dienst te verplichten een bepaald vrouwenquotum op te nemen in het bestuur van die onderneming. Dat uit
Noors onderzoek was gebleken, dat dit desastreuze effecten heeft voor de winstgevendheid van die ondernemingen, dat deerde deze commissaris niet. U heeft nu een beeld.
In haar nieuwjaarstoespraak, waar opvallend veel lobbyisten van grote bedrijven als Achmea, Philips, Microsoft, IBM, TATA Steel en dergelijke van de partij waren, pleitte Reding voor méér democratie en een grotere betrokkenheid van de burger bij 'Europa'. Hoe zich dat verhoudt tot haar voorstel over een nieuwe inrichting van Brusselse bestuursstructuren, waar een ongekozen Commissie de Europese regering van moet vormen, ontgaat mij volledig. Reding zei daarover:
"We need a true political union. To me this means that we need to build a United States of Europe with the Commission as government and two chambers the European Parliament and a "Senate" of Member States."
Vrij vertaald: we hebben een politieke unie nodig. Voor mij betekent dat een Verenigde Staten van Europa met de Commissie als regering en twee Kamers - het Europees Parlement en een 'senaat' (Eerste Kamer), bestaande uit de vertegenwoordigers van de lidstaten. Juist, ongekozen beroepsbureaucraten als Europese regering, gecontrolleerd door een Parlement dat voornamelijk bestaat uit 'ja-knikkers' en eveneens mensen die nooit een echte baan hebben gehad. Maar de burger, die moet volgens mevrouw Reding centraal staan:
"Our Union will have to become a lot more democratic, putting citizens at the centre of the action. (...) More and more decisions that affect the daily lives of citizens directly are taken at European level. (...) There is only one conclusion to be drawn from this: our institutions and decision-making processes have to become more democratic and transparent. It will be up to us, the friends of a strong and democratic Europe, to make clear to voters that they have a real choice here. That their vote counts."
De Unie moet meer democratisch worden, meer transparant. Juist. En daarom hebben we dus een 'Verenigde Staten van Europa nodig'. Zei de vrouw die meer dan 30 jaar de kans heeft gehad om de Unie transparanter en democratischer te maken. Dit is werkelijk van een zelden vertoonde arrogantie, ik kan er niks mooiers van maken. Op één punt sprak Reding geen onwaarheid, en dat was toen ze zei dat de aanstaande Europese verkiezingen heel belangrijk waren en dat zij hoopt op een hoge opkomst (de vorige keer nam maar 38 procent van de kiezers de moeite, red.):
"Voters can decide whether Europe should take a more social or a more market-oriented direction. (...) This will be our best weapon against the Eurosceptics: to explain to our citizens that their vote really matters. That the big decisions on policies in the European Union are made by the parties of the centre. And that therefore it would be a waste of their vote to use it as a protest vote, by choosing Eurosceptics on the right or on the left. That is the case we need to make. And we have to get it across in the right way. If we show citizens that we take them seriously, if we point to the options on the table and make clear that it is for them to make their own decisions, we have a chance. And then, I am convinced that a turnout of more than 50% is possible in these elections."
Reding denkt dus dat een lage opkomst de eurosceptici in de kaart speelt. Gek, ik denk dat het omgekeerde het geval is: hoe hoger de opkomst des te groter zal het euro-realistische blok worden. Mensen zijn de betutteling uit Brussel méér dan zat. Het tekent de wereldvreemdheid (en machtswellust) van dit soort mensen als Viviane Reding, dat zij onomwonden EU-critici wegzet als 'protest stemmen' en oproept tot stemmen op het christen-democratisch blok. Maar natuurlijk! De resultaten van haar decennialange inspanningen kunnen we intussen allemaal met eigen ogen waarnemen: een werkloos en verscheurd Europa, waar de tegenstellingen nog nooit zo groot zijn geweest als nu.
Je zult maar door dit soort types vertegenwoordigd worden als burger. Ik moet er niet aan denken.
Klik hier voor een overzicht van mijn columns en volg mij hier op Twitter 
