Het is een waarheid die wij wel kennen, maar die nog steeds door grote groepen ontkend wordt: democratie en de Islam gaan onmogelijk hand in hand. Deze Canadese imam legt nog even haarfijn uit waarom het zo wringt tussen deze twee begrippen.
Je hebt ze overal: mensen die halsstarrig blijven beweren dat moslims prima kunnen meedraaien in een democratische samenleving. Dat is niet per se gelogen, maar ook niet helemaal waar. De Canadese imam Mazid Abdul-Ahmid legt uit hoe dit precies zit in een video, waarmee hij reageert op een stuk waarin gesteld wordt dat de Islam en democratie wel degelijk samengaan.
Volgens dit laatste stuk is er prima bewijs voor die bewering. Het klopt, in het grootste deel van het Midden-Oosten kun je niet over democratie spreken. Dictaturen en in het beste geval koninkrijken zijn daar het devies, en dus lijkt het niet logisch dat moslims iets met democratie zouden hebben. Echter: de meesten wonen helemaal niet in het Midden-Oosten, maar daarbuiten. Zo'n 60% van alle moslims leeft in Oost-Azië, in landen als Indonesië. Daar is wel degelijk sprake van (vormen van democratie), en die mensen draaien daar toch ook prima mee? Zoals de Arabische Lente liet zien, zijn ook genoeg mensen bereid om voor democratie op te komen. Waarom zouden ze dat doen als het niet te verenigen is met hun geloof? Oftewel, de combinatie is in de praktijk prima te maken.
Helaas maakt de schrijver daar, zoals de imam duidelijk maakt, een grote denkfout. Ja, het klopt dat veel moslims in democratieën leven en willen leven, en deze dus weten te verdragen. Maar daar gaat het helemaal niet om. Er is namelijk een fundamenteel verschil tussen wie de soevereiniteit in een land heeft, en wie de authoriteit is. Abdul-Ahmid legt het verschil uitstekend uit:
Sovereignty: In a democracy, man is the sovereign legislator, so laws are legislated based exclusively on the will of the people. In Islam, on the other hand, Allah (swt) is the Sovereign Legislator, so laws are legislated based exclusively on the texts of the Qur’an and Sunnah; the people have no right or capability to make Halal into Haram, or Haram into Halal, no matter how many people vote in favor of it.
Authoriteit is echter iets anders:
In a democracy, man has the right to elect his ruler. In Islam, man has the right to elect his ruler.
Nee, dat is geen typfout: in een democratie en binnen de Islam kunnen mensen allebei hun (wereldlijke) leiders kiezen. Die leiders hebben echter niet het mandaat om ook daadwerkelijk wetten op te stellen over de dingen die er echt toe doen. Nee, het enige wat een gekozen leider eigenlijk zou moeten doen, is erop toezien dat men de islamitische wetten - de welbekende shariawetgeving - zo goed mogelijk naleeft. Dat is leuk en aardig, maar wat heeft het voor zin om de keuze te maken tussen verschillende kandidaten die uiteindelijk toch allemaal precies hetzelfde zouden moeten doen? Precies, helemaal niets. In de praktijk is het dus niet nuttig om deze twee totaal verschillende ideologieën met elkaar te proberen te combineren, want inherent aan de Islam is dat het haar wetgeving boven alle andere stelt.
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er geen versie van de Islam mogelijk is die deze onmogelijkheid opheft. Voorwaarde daarvoor is echter wel dat de sharia helemaal losgelaten wordt, en dat het geloof net zoals vele andere religies verdergaat zonder wereldlijke wetten. Helaas is zo'n georganiseerde sharia-loze nog een verre droom, die ik in tijden van oprukkend salafisme niet snel zie ontstaan.