"Democratie moet geen rollenspel worden." - Hervé Mariton, Frans parlementslid
Laat ik het maar direct zeggen: 'Brussel' is een poppenkast. Shakespeare zei al eens: "The world's a stage and we are the players", maar dat geldt zeker ook voor de Europese Unie en haar instituten. Naast het Europees Parlement bestaan een heel aantal instellingen die als vliegen rond de suiker heen dansen. Bovenop de vele uitvoerende agentschappen heb je twee geldslurpers, genaamd het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité voor de Regio's. Ze zijn gehuisvest in een gebouw naast het Europees Parlement en je loopt er achteloos langs. Geen hond die weet wat er achter die gevel gebeurt en dat is nu juist onderdeel van de poppenkast.
Mind you: het gaat hier niet om goedkope jongens. Het budget van de twee samen bedraagt 216 miljoen euro op jaarbasis. De leden van deze comités zitten er warmpjes bij: onkostenvergoeding en reiskostenvergoeding bedragen per lid 49.000 euro per jaar en er zijn 344 leden elk. De secretaris-generaal van elk der comités verdient minstens 180.000 euro op jaarbasis. Topambtenaren die voor de comités werken ontvangen rond de 88.000 euro per jaar. Meer dan de helft van de jaarlijkse budgetten gaat op aan die onkostenvergoedingen, reiskosten (24 miljoen vliegkilometers per jaar!) alsmede salarissen en pensioenkosten van de leden. Het restant wordt gebruikt voor de activiteiten. Op 11 maart 2011 opende het antifraudebureau van het Europees Parlement, OLAF, een onderzoek naar het financiële management van het Europees Economisch en Sociaal Comité. Er was kennelijk meer dan voldoende aanleiding toe.
De daadwerkelijke activiteiten van de comites bestaan vooral in veel vergaderen en liters koffie drinken. Zo af en toe belandt er een envelop op mijn bureau met rapporten, adviezen en aanbevelingen van de twee comités. Kosten per 'aanbeveling': 660.000 euro. Er is verbaal, inhoudelijk en politiek geen doorkomen aan. De stukken zijn simpelweg onleesbaar, waarschijnlijk omdat alle leden van de comite´s te vriend moeten worden gehouden en iedereen zijn of haar zegje mag doen. Kool en geit worden gespaard, met als enige gemeenschappelijke doel: behoud van de eigen rol in het grote poppenkast spel. De comités hebben geen enkele beslissingsbevoegdheid en van collega parlementsleden heb ik vernomen dat bijna elke publicatie linea recta in het 'ronde archief' verdwijnt. Dóet niemand hier iets aan?
Soms. Op 10 mei 2011 werd een resolutie van het Europees Parlement aangenomen, waarin de comite´s werden opgeroepen in de loop van 2011 een 'comprehensive spending review' op te stellen van hun activiteiten, opdat men te weten kon komen of de comités wel 'value for money' leverden. Enkele europarlementsleden opperden zelfs de suggestie om het Europees Economisch en Sociaal Comité helemaal af te schaffen, waaronder de huidige premier van Denemarken, socialiste Helle Thorning-Schmidt, tevens oud parlementslid. Zij noemde het "unfocussed, too expensive, inefficient and not sufficiently European". Dat zou ze waarschijnlijk nu niet meer zeggen, maar dat terzijde. U raadt het al: de comités hebben geen enkele evaluatie opgesteld, laat staan een voorstel ingediend om de kosten naar beneden te krijgen.
De gehele democratische legitimatie van een Comité voor de Regio's kan overigens betwijfeld worden. Immers: de nationale regio's zijn al vertegenwoordigd op Europees niveau door hun europarlementsleden, die doorgaans ook uit een specifieke regio afkomstig zijn en daar hun netwerk onderhouden middels werkbezoeken en regelmatig overleg. Het Comité voor de Regio's doet dus op zijn best dubbel werk.
Concluderend. De comités zijn volstrekt overbodig, hebben geen zeggenschap of invloed, publiceren rapporten en aanbevelingen die niet gelezen worden, hebben nauwelijks bezoekers op hun websites en doen op zijn best dubbel werk. Zij kosten een stevige slok op een borrel en leveren daarvoor irrelevant en bovendien inefficiënt werk. De PVV heeft stelselmatig tegen deze comités gestemd en meerdere keren amendementen ingediend om ze van de Europese begroting te schrappen, maar die werden weggehoond. Deze poppenkast moet zo snel mogelijk stoppen.
Met speciale dank aan collega europarlementslid Derk-Jan Eppink, die hierover deze week een uitgebreid rapport schreef. Zie o.a. http://euobserver.com/7/115175