De euro is mislukt, maar hoe vertel ik het mijn achterban?

Dit zijn simpelweg de feiten, niemand kan die ontkennen. Toch blijven de voorstanders van de eenheidsmunt krampachtig volhouden dat die feiten door andere oorzaken worden veroorzaakt. Eerst heette het een 'politieke weeffout', toen lag het aan het gebrek aan begrotingsdiscipline bij de zuidelijke landen, vervolgens had de 'austerity policy' het gedaan en de laatste witz noemt de geopolitieke spanningen tussen Rusland en het Westen als oorzaak. Niemand durft echter de pijnlijke waarheid te benoemen: het is de gekozen constructie van de muntunie zelf, die verantwoordelijk is voor alle ellende. Eurocommissaris Andor wil daarom nu een Europese werkloosheidswet, betaald uit Europees belastinggeld. Drie keer raden wie daarvan het grootste deel mag ophoesten. De Europese herverdelingsplannen worden driester en driester.

Maar in plaats van de echte crisisoorzaak te erkennen en aan te pakken vluchten de voorstanders van de eenheidsmunt in allerlei smoezen en vermeende factoren, die evenwel niets wezenlijks met de zaak te maken hebben. In onze Finance sectie van vandaag (zie hier en hier), heb ik gewezen op de uitgangspunten van de EMU en de rol die de ECB speelt en zou moeten spelen. In beide stukken heb ik uitgelegd waarom noch een politiek van geldverruiming-op-grote-schaal, noch interne revaluatie in Duitsland en Nederland soelaas bieden om de immense werkloosheid in de eurozone op te lossen, economische groei te realiseren en zo de welvaart te bevorderen. Sterker, het zal leiden tot een nog verdere koopkrachtdaling en hoger welvaartsverlies voor ons land en ons buurland, waarvan vandaag bekend werd, dat het vertrouwen in de economie door de Duitse ondernemers voor de vierde keer op rij was gedaald.

Het TINA-mantra (There Is No Alternative) van de euro-propagandisten is echter even hardnekkig als kortzichtig. Europarlementsvoorzitter Martin Schulz beweert plompverloren dat het bezuinigingsbeleid van de EC, de ECB en het IMF, de welvaartsstaat afbreekt in de hard getroffen eurozonelanden in Zuid-Europa, maar hij stelt zich daarbij niet de vraag waardoor de sociale ellende wordt veroorzaakt:

Volgens Schulz bestaat de remedie uit het 'versoepelen' van de criteria uit het Stabiliteits- en Groei Pact. Je vraagt je dan onwillekeurig wel af, of de Brusselse beleidsmakers de afgelopen zes, zeven jaar eigenlijk wel wisten waar ze mee bezig zijn geweest. Hoe kan het zijn dat nu gepleit wordt voor versoepeling als er al die tijd het omgekeerde werd gedaan? Het is tekenend voor de paniek onder de Europese politieke elite: men weet het gewoon niet meer. Ook het IMF doet overigens een dubieuze duit in het zakje. Was er al eerder intern kritiek op de IMF-aanpak van de eurocrisis, fundamentele kritiek zelfs, waarbij letterlijk werd gezegd dat er politiek bedreven werd in plaats van rationele economische hulp; haar directeur, de Française Christine Lagarde maakte het wel héél bont door destijds botweg te verklaren dat de Grieken niet zo moesten 'zeuren' en gewoon belasting betalen. Dat kinderen door de bezuinigingen geen toegang meer kregen tot basale gezondheidszorg is voor madam Lagarde niet relevant, haar gedachten gaan dan eerder uit naar de arme Nigeriaantjes die maar zelden onderwijs krijgen:

En dat zegt de vrouw, die zelf met een jaarsalaris van US-$ 467.940 naar huis gaat. Plus een toelage van $ 83.760 die ze niet hoeft te verantwoorden, plus volledige vergoeding van alle reis- en verblijfkosten (en dat zijn geen tweederangs hotelletjes en inclusief de kosten van meereizende partner, die daarnaast ook nog andere benefits geniet). Voor mevrouw Lagarde zijn er geen gevolgen voor het beleid van de troika, waardoor miljoenen gezinnen getroffen worden. Hetzelfde geldt overigens voor de eurocommissarissen, die een half miljoen euro per vier maanden stukslaan. Ook aan hen gaat de eurocrisis volledig voorbij.

Wie kijkt naar onderstaande grafiek, waarin het BBP per hoofd van de bevolking is weergegeven, kan nu niet direct zeggen dat de euro een waardevolle bijdrage aan de levensstandaard van de burgers van de deelnemende landen heeft geleverd:

En dit zijn maar grafiekjes. In werkelijkheid gaat het om miljoenen gezinnen, die hard getroffen zijn door het gevoerde beleid, terwijl de banken en parlementen van de staten die verantwoordelijk zijn geweest voor deze ellende gewoon uit de wind worden gehouden. Sterker, de banken worden gered met belastinggeld, de emolumenten van de meeste parlementen zijn niet neerwaarts aangepast, zoals met de salarissen van de meeste burgers wel is geschied. Uit de grafiek is ook goed te zien hoe sterk de lonen in met name de Zuid-Europese landen na de invoering van de euro (giraal in 1999) zijn gestegen door de beschikbaarheid van het goedkope geld. Daarvoor zijn hun regeringen en parlementen toch op de eerste plaats verantwoordelijk, direct gevolgd door bankiers met eurotekens in hun ogen. Maar beide categoriën gaan vrijuit en de gewone burger is de klos.

Ik hou me nu zo'n vijf jaar bezig met de euro en haar crisis. De feiten liegen niet. Het is gewoonweg één groot zwart gat van ellende wat boven komt drijven. Maar nochtans worden alle rationele argumenten tegen de eenheidsmunt door de euro-gelovigen terzijde geschoven, sterker, ze worden doodgezwegen: er wordt eenvoudigweg niet op gereageerd. Er kan geen rationeel debat over de euro plaatsvinden, simpelweg om reden dat de euro-adepten dat debat niet aangaan. De euro is een voldongen feit en daar moeten we het maar mee doen. Je vraagt je op een gegeven moment af welke toon je nog moet aanslaan om de politieke elite te laten luisteren naar zinnige argumenten tegen deze munt. Vermoedelijk werkt geen enkele toon want kritiek hebben op de euro mag niet, kan niet en zal niet. In mijn ogen een hele dure misrekening.

Alleen niet voor de verantwoordelijken, maar voor degenen die haar moeten betalen. U en ik dus.