De contouren van een nachtmerrie

Heeft u wel eens een nare droom? Iets waarvan u badend in het zweet en met een galopperend hart wakker schiet? Wat ziet u voor u? Hoe ziet een nachtmerrie er uit? Ik denk dat ik een beschrijving kan geven waarin we ons allemaal zullen herkennen.

Even een situatieschets: een niet nader te noemen stad in ons land heeft al geruime tijd te kampen met een niet nader te noemen burgemeester die lijdt aan een absente ruggegraat, en daarmee exemplarisch is voor de niet nader te noemen partij waar hij aan verbonden is, en die hetzelfde gezondheidsprobleem vertoont. U weet waarover ik spreek, gok ik zo. Mocht dat niet zo zijn, werp dan even een blik op dit artikel.

Gaat uw gang. Ik wacht wel.

Weer terug? Mooi. Want ik heb een bekentenis: ik was te kort door de bocht in dat artikel, en ook in het bovenstaande deel van dit artikel. Het is oneerlijk om een burgemeester van alles de schuld te geven, ook al is hij – om het simpel te stellen – in mijn ogen de meest verschrikkelijke faalhaas van de kleinburgerlijke binnenlandse politiek van onze staat.

Het is oneerlijk, want hij doet het niet alleen. Waar hij faalt, falen vele anderen met hem. Dag na dag na dag. En zo helpen ze een zekere stad de verdoemenis in, door het politieke, maatschappelijke en morele klimaat zodanig te vergiftigen dat er uiteindelijk niets anders overblijft dan een nachtmerrie.

Ziet u, de stad in kwestie heeft grote problemen. In bepaalde delen van de stad maken criminelen de dienst uit. Het gaat hier om bendes van jongeren, van Noord-Afrikaanse komaf, die zich blijkbaar niet op hun plek voelen in dit land. Iets anders kan ik er niet van maken, want als ze zich in dit land thuis voelden zouden ze er niet zo op gebrand zijn om het stelselmatig te vernielen.

De niet nader te noemen burgemeester ziet dat anders. Volgens hem, en volgens zijn partij, en volgens zijn vast heel hard werkende en ongetwijfeld geheel niet wereldvreemde ambtenaren – volgens die mensen gaat het eigenlijk heel goed in hun stad. En die criminele bendes, dat zijn gewoon onbegrepen jongeren.

En als er mensen vanwege hun geaardheid door deze jongeren worden weggetreiterd, dan is het zaak om te onderzoeken hoe je die arme onbegrepen jongeren kan helpen. Die hebben het namelijk heel moeilijk, en daarom doen ze zo. Dus de politie moet vooral niet te hard optreden, want dat maakt het allemaal alleen maar erger.

Echt waar. Kijk maar wat er gebeurt als een agent zo’n bendelid aanspreekt op zijn wangedrag: dan voelt die arme jongen zich heel onbegrepen, en daarom stormt hij op de agent af en slaat hem zes keer keihard in zijn gezicht. Dat zie je toch aankomen? Had die agent maar niet zo onbehoorlijk moeten zijn om een confrontatie uit te lokken. Je moet jongeren, vooral die jongeren van Noord-Afrikaanse komaf, de ruimte geven om hun eigen cultuur te uiten.

Zo’n domme agent snapt dat niet. Die heeft niet de kennis die zijn superieuren hebben opgedaan. Die domme platvoet weet alleen hoe het op straat werkt, en wat heb je dáár nou aan? Iedere beleidsmedewerker van de gemeente in kwestie zal je vertellen dat échte kennis alleen voortkomt uit een combinatie van abstracte statistiek, een masterclass interculturele sociologie, en pakweg 7000 liter rooibosthee.

Gelukkig hebben we de rechter nog, want die stemt in vrijwel alle gevallen ofwel op de sociaal-democratische partij van die niet nader te noemen burgemeester, of op een partij die zich als liberaal profileert, maar in de praktijk veelal tegen de sociaal-democratische partij in kwestie aanschurkt. Dus die rechter, die snapt wel hoe slim ze zijn op het gemeentehuis.

Die rechter, die wast dit varkentje. Die toont die domme agent dat je niet moet verwachten dat hij zo’n sympathieke, kansarme jongeman gaat straffen terwijl die nare agent het zo overduidelijk uitlokte door lastige vragen te stellen. Het OM snapt dat minstens net zo goed, dat zijn ook van die wijze mensen, maar hun eis (60 uur taakstraf) is eigenlijk nog veel te hoog. De rechter maakt er voor het gemak 20 uur van.

Zo. Afgehandeld. En laat het nooit meer voorkomen dat een agent een crimineel lastigvalt in die oh-zo-degelijke en niet nader te noemen stad. Doe gewoon wat het gemeentehuis je opdraagt: wees tolerant. Voor alles en iedereen, en al helemaal voor mensen die het zelf totaal niet zijn. Want die hebben het juist het meeste nodig.

En dat is hoe het er in die contreien aan toe gaat. We kunnen de burgemeester daar, zoals ik al eerder zei, niet als enige voor verantwoordelijk houden. Het is een mentaliteit die gedeeld lijkt te worden door de godganse overheid aldaar. Van de raad tot het college tot de rechter, ze zijn het er allemaal over eens.

U weet precies over welke stad ik het heb. Maar het erge is dat het eigenlijk over iedere enigszins grote stad in ons land kan gaan. Paar nuanceverschillen, wat andere voorbeelden – zelfde plaatje dat geschetst wordt. En het wordt steeds erger. Overal. Was er niet ooit een tijd dat we nooit zouden hebben geaccepteerd dat een agent in elkaar geslagen wordt en de dader met een veredelde waarschuwing wegkomt?

Was die tijd een droom?

Of is deze tijd een nachtmerrie?

Een beetje van allebei, denk ik zelf. Dit land is nooit perfect geweest, zal dat nooit zijn. Maar het lijkt wel alsof we alle hoop hebben opgegeven. En langzaam worden de contouren van een nachtmerrie zichtbaar. We kunnen ze zien in het beursgeslagen gezicht van een agent die niets anders dan z’n werk deed. Eén die zijn werk nóg deed. Eén van een slinkend aantal.

Ik kan voor dit land geen ander, geen beter advies bieden dan dit: