Column Paul Cliteur: Naturisme voor dagdromers

Met presenteert Floris van den Berg een vierde deel in een serie boeken die begon met (2013), (2016), en (2018). Toch onderscheidt het zich in één opzicht van al zijn voorgangers. In de inleiding geeft de schrijver aan dat naturisme of naakt recreëren altijd een sterke aantrekkingskracht op hem uitoefende. Maar, zegt hij, “bij gebrek aan lef om de daad bij het woord te voegen schrijf ik erover. Als een reisschrijver die een land beschrijft waar ze nooit is geweest.”

Wat? Van den Berg praktiseert dus helemaal geen naturisme? Inderdaad. Hij schrijft erover. Schrijft erover ter compensatie van het echte doen. Dat is wonderlijk. Nu is mij dit zelf niet geheel vreemd overigens, want ik heb ook wel geschreven over dierenrechten en tja, toch niet helemaal vegetarisme gepraktiseerd. Niet goed dus. Maar Floris van den Berg is in die dingen altijd volkomen consistent. Hij ís een veganist. Hij ís een feminist. Hij ís een atheïst. Nu dus voor het eerst een niet geheel consistente Van den Berg. Dat is in zekere zin goed nieuws voor al diegenen die worstelen met hun inconsistente levensstijl, maar ook opmerkelijk. Van den Berg typeert zichzelf als “armchair nudist”. Doel van het schrijven van zijn boek is: “Ik hoop met dit boek mensen op een ludieke manier aan te sporen te filosoferen.”

Is hij daarin geslaagd? Ja, zoals ook in zijn andere boeken. Van den Berg is een boeiende essayist. Hij stelt de juiste vragen en geeft vaak ook de juiste antwoorden. En hij durft ook door te vragen, een tamelijk zeldzaam geworden eigenschap.

Hij zette mij ook aan het denken met zijn trigger warning op de titelpagina: “Dit boek is hardcore filosofie en kan schokkend zijn en aanstoot geven. De schrijver is niet verantwoordelijk voor eventuele geschokte reacties als de lezer zichzelf blootstelt aan het risico van het lezen van dit boek. Niemand dwingt je om door te lezen.”

Het komt niet zo heel veel voor, maar soms verander ik wel van mening. Dat is het geval met trigger warnings. Ik was daar altijd tegen, want ik zag ze als toegeven aan een wereld van muffigheid en moralisme. Nu zie ik dat ze ook voordelen kunnen hebben. Je zet gewoon op je boek dat de lezer niet verder moet lezen als hij wil vermijden te worden gechoqueerd. Handig voor een schrijver, dan ben je bij voorbaat gevrijwaard van gezeur! Ik ben meteen aan de gang gegaan met het maken van een eigen trigger warning:

“Deze bijdrage bevat niets dat redelijkerwijze kan worden geïnterpreteerd als nazistisch, fascistisch, racistisch, xenofoob, islamofoob, christianofoob, judeofoob, antisemitisch, homofoob, seksistisch of anderszins onbetamelijk. Mocht u toch menen iets dergelijks te lezen, neemt u dan onverwijld contact op met de schrijver die u kan uitleggen dat u een verkeerde interpretatie hebt gegeven aan de door de auteur zelf gebruikte bewoordingen of dat u geloof hecht aan verhalen van horen zeggen die de persoon waarom het gaat al talloze keren heeft ontkracht.”

Hij is nog een beetje lang misschien, maar goed, ik werk eraan. Oh ja, Van den Berg staat wel een beetje naakt op de achterkant van het boek. Dus ook nog deze waarschuwing: boek niet omdraaien.