Bekvechten over bankenunie

Bij het schrijven van dit stuk waren de Europese ministers van Financiën nog niet eens begonnen aan hun vergadering, gisteravond in Brussel, en die naar verluidt tot in de kleinste uurtjes zal duren. Tenminste, als het aan de Grieken ligt. Ze gaan namelijk praten over de vraag hoe een bank failliet mag gaan.

U weet, de Dijsselbloem Doctrine, voor het eerst toegepast op Cyprus, wil dat de aandeelhouders en junior bondholders meebetalen aan een zogenaamde bail in van een individuele bank. Daarna is het land waar de bank statutair gevestigd is aan de beurt en pas daarna Europees (belasting) geld. Maar de Grieken leunen nogal sterk op het Cypriotische bankwezen. En ook al is reeds tweederde van de staatsschuld van Griekenland door belastinggeld overgeheveld naar Europese familieleden en zijn de Noord-Europese banken voorlopig gered, éénderde van de torenhoge schuld is nog altijd in handen van de private sector. De rijke Griekse oligarchen zijn de dans ontsprongen, nu willen ook de Griekse banken natuurlijk van de ondergang gered worden. Met ons geld. Vanzelfsprekend.

Naar verluidt heeft Dijsselbloem de geesten al rijp gemaakt door ruim 10 miljard euro gratis geld voor de Grieken in het vooruitzicht te stellen. Voor de goede orde: dit is (nog) geen nieuw geld, maar onderdeel van eerder afgesproken 'noodfondsen'. Er zal een besluit moeten komen over een nieuwe, Europese, faillissementsraad, die dus bepaalt wanneer en hoe een bank failliet mag gaan. Ook zal nader inhoud gegeven worden over de vorming van het Europees Resolutie Mechanisme, het stroppenpotje van € 55 miljard, dat vanaf 2016 uit de winstinhoudingen van de Europese banken vol moet lopen. Een lachertje natuurlijk, dat bedrag, maar dit terzijde.

Interessant wordt het standpunt van de Duitse minister van Financiën, Wolfgang Schäuble. Hij zei eerder dat de vorming van een bankenunie een Verdragswijziging impliceert. Datzelfde geldt overigens ook voor goedkeuring van het OMT van Draghi, dat door het Duitse Gerechtshof van Karlsruhe doorverwezen is naar het Europese Hof van Justitie (en dus pas over een jaar of anderhalf tot twee bekend wordt). En wat wordt de volgende stap na de bankenunie? De introductie van eurobonds? Dat lijkt logisch.

Intussen heeft het EP de eerdere voorstellen van de commissie al naar de prullenmand verwezen, zij vond die 'te Duits' en te weinig 'Europees'. Met dat laatste bedoelde het EP, dat de lidstaten teveel macht hadden en zijzelf te weinig. Volgens het EP zou de ECB alleen maar mogen 'adviseren' over een eventueel faillissement van een bank. Tsja, zo schiet het natuurlijk niet op. Ook wil het EP dat het resolutiemechanisme al na drie jaar ingaat. Waar denkt dat EP het geld vandaan te halen? Ze zijn daar echt totaal wereldvreemd. Intussen heeft de verstrengeling tussen banken en staten de belastingbetaler al 5000 miljard euro gekost aan rechtstreekse injecties en garantie stellingen, maar is een structurele oplossing nog ver weg.

Maar goed, we zullen zien of Schäuble bakzeil haalt en er een totaalakkoord op tafel komt, dat tegemoet komt aan de verlangens van dat EP. Het zou weleens een lange nacht kunnen worden...

Update: inmiddels is bekend dat het EP bakzeil haalt. Via eurocommissaris Barnier heeft de Raad laten weten dat de oorspronkelijke tekst van de Commissie uitgangspunt moet zijn bij de verdere onderhandelingen. Vandaag wordt verder gepraat. Wel zeker is, dat nog tijdens deze mandaatsperiode van het EP een besluit wordt genomen over het resolutiemechanisme en de voorwaarden waaronder deze gaat gelden. Hier het voorlopig persbericht van Ecofin.