Artikel 50: splinter of gigant?

De Europese Parlementsverkiezingen kloppen al op de Nederlandse deur. Met nog een week of drie te gaan wordt het alsmaar spannender voor de politiekgezinden onder ons. Het is geen klassieke strijd meer tussen links en rechts, maar louter tussen pro-EU en anti-EU. Wat betreft die laatste categorie heeft Nederland een luxeprobleem: wij hebben twee eurosceptische partijen. De PVV en Artikel 50. 

Dit ligt gevoelig. Het is volkomen begrijpelijk dat de PVV graag een monopolie op euroscepsis heeft en houdt. Uit die eurosceptische vijver heeft zij lange tijd alleen kunnen vissen. De nieuwe partij Artikel 50 heeft echter ook haar hengel uitgegooid in deze vijver, maar profileert zich wel als klassiek-liberaal alternatief. Sommigen beschouwen dit bij voorbaat als tevergeefs en geven haar geen kans, anderen zien dit als de oplossing voor het gapend gat op (eurosceptisch) rechts. Is Artikel 50 nou het overwegen waard?

Onderhavige vraag zal ik eerst negatief, daarna positief beantwoorden, opdat ik een objectieve weergave wil geven. De uiteindelijk te maken afweging laat ik dan ook volledig aan u, natuurlijk. 

De "kiesdrempel" voor een zetel in het Europees Parlement is enorm. In 2009 bedroeg de kiesdeler - het aantal stemmen dat nodig is voor één zetel - 182.154 stemmen. Deze zal bij de verkiezingen op 22 mei iets lager uitvallen gezien de extra zetel die Nederland kreeg bij het ratificeren van het Verdrag van Lissabon. Bovendien wordt er een (nog) lagere opkomst verwacht. Uiteindelijk zal de kiesdeler uitkomen op zo'n 170.000 stemmen. Op dit moment lijkt Artikel 50 hiervoor veel te onbekend bij het grote publiek, waardoor het dus een onmogelijke taak lijkt om zoveel stemmen binnen te hengelen uit die eerdergenoemde vijver. Kleine 'maar': de partij komt aardig op stoom door het podium dat de nummer twee, Alexander Sassen van Elsloo, krijgt. 

Daarnaast is er nog het argument van versplintering. Veel mensen zijn voorstander van één (grotere) eurosceptische vuist op tafel in plaats twee (kleinere) vuisten. Daardoor stemmen zij liever strategisch, namelijk op de PVV. 

Stel nou dat Artikel 50 een zetel haalt. Dan is de partij niet alleen een splinter in het Europarlement, maar tegelijkertijd ook een gigant. Het signaal dat dit zetelbehoud afgeeft is enorm: een verse zetel voor een nieuw idee en een nieuwe partij heeft veel meer impact dan een extra zetel voor een gevestigde partij. Dit vult de brandstoftank van euroscepsis om de strijd tegen de uitdijende EU voort te zetten en is een extra luis in de pels voor de eurofielen. 

Een ander veelgehoord argument om niet op Artikel 50 te stemmen is dat dit een weggegooide stem is. Niets is minder waar. Ook zonder zetel geeft elke stem op Artikel 50 een signaal af. Een signaal naar de huidige politieke partijen dat er ontheemde kiezers zijn en dat er behoefte is aan een nieuwe partij. Dit valt natuurlijk te relativeren, gegeven het feit dat de verkiezingsuitslag al snel in (slechts) een statistiek verandert. 

Het doel van dit artikel was louter het verschaffen van informatie ten behoeve van uw afweging, voor het geval u er nog niet uit was. Ik dring u geen keuze op - alles behalve zelfs. De keuze is aan u. Zo lang u maar eurosceptisch stemt op 22 mei.

Leroy Theuniszen was lijsttrekker van Artikel 50 bij de gemeenteraadsverkiezingen in Roermond.