Totale PVV-chaos: staatssecretaris torpedeert eigen minister! Bontenbal wrijft in handen?

Het begon al onnozel. CDA-leider Henri Bontenbal, kennelijk op zoek naar een manier om relevant te blijven nu zijn partij in de oppositie is weggekwijnd, besloot PVV-minister Marjolein Faber (Asiel & Migratie) aan te vallen. Waarover? Over het feit dat Faber aanvankelijk weigerde haar handtekening te zetten onder de koninklijke onderscheidingen – de welbekende lintjesregen. Een principiële kwestie voor Faber wellicht, maar voor de Haagse kaasstolp blijkbaar reden genoeg om moord en brand te schreeuwen.

Bontenbal rook bloed en dreigt nu 'het vertrouwen in Faber ter discussie te stellen', wat neerkomt op een verkapte aankondiging van een motie van wantrouwen. Hij kan rekenen op steun van een groot deel van de linkse oppositie, die elke kans aangrijpt om dit nog prille kabinet te torpederen. Dat dit gebeurt over zoiets triviaals als het wel of niet uitdelen van lintjes, toont de leegte en het opportunisme van deze oppositie aan. Het is politiek theater van de bovenste plank, maar helaas wel theater dat het landsbestuur verlamt.

Minister Faber zelf leek de commotie te willen sussen. Ondanks duidelijke signalen dat zij en premier Schoof het niet eens waren over de lintjeskwestie, hield ze vol dat het kabinet 'met één mond spreekt'. Een klassieke poging tot schadebeperking, misschien wat onhandig, maar in de politieke arena niet ongebruikelijk. Je probeert de rijen te sluiten, zeker als je net begonnen bent en de messen al geslepen worden.

Maar toen kwam de échte bom. De totale implosie. Niet vanuit de oppositie, niet vanuit een andere coalitiepartij, maar vanuit de PVV zelf. En niet zomaar iemand, maar een PVV-collega in hetzelfde kabinet: Staatssecretaris Ingrid Coenradie (Justitie & Veiligheid).

In gesprek met 'journalisten' haalt Coenradie, nota bene een partijgenoot van Faber, keihard en publiekelijk uit naar haar collega-bewindspersoon. Ze torpedeert Faber's bewering over kabinetseenheid en steekt haar effectief een mes in de rug. Haar letterlijke woorden laten niets aan duidelijkheid te wensen over:

"Ik zie geen eenheid van kabinetsbeleid, want ik zie tegengestelde uitspraken," aldus Coenradie. Bam! Weg eenheid, weg poging tot damage control. De staatssecretaris zegt dus openlijk: mijn minister-collega van dezelfde partij spreekt onzin.

En ze doet er nog een schepje bovenop, specifiek over de lintjeskwestie waar het allemaal mee begon: "Je moet het uitreiken van lintjes niet politiek maken. Ik had wel getekend." Hiermee valt ze niet alleen Fabers eerdere claim van eenheid aan, maar ook Faber's oorspronkelijke (principiële?) standpunt over de lintjes zelf. Ze kiest dus openlijk de kant van de critici, inclusief Bontenbal en de linkse oppositie.

Dit is onbestaanbaar. Dit is knettergek. We hebben het hier over een PVV-staatssecretaris die een PVV-minister publiekelijk afvalt, onderuit haalt en tegenspreekt, terwijl die minister al onder vuur ligt van de oppositie. Dit is niet zomaar een meningsverschil; dit is politieke broedermoord zustermoord op het hoogste niveau.

Waar zijn we in beland? Is dit de 'nieuwe bestuurscultuur' waar zoveel over gesproken is? Een cultuur waarin coalitiepartners elkaar bevechten was al erg, maar nu vechten bewindspersonen van dezelfde partij elkaar openlijk de tent uit? Dit is amateurisme van de bovenste plank. Dit is een blamage voor de PVV, een blamage voor het kabinet, en een regelrechte belediging voor de kiezers die hoopten op stabiliteit en daadkracht.

Het woord 'verraad' is hier op zijn plaats. Wat Coenradie doet, is haar collega en haar eigen partij in een rijdende trein duwen. Ze geeft de oppositie precies de munitie die ze nodig heeft om Faber verder te beschadigen en het kabinet te destabiliseren. Waarom? Is dit persoonlijke rancune? Profileringsdrang? Of pure, onvervalste politieke onkunde? Wat de reden ook is, het resultaat is desastreus.

De gevolgen laten zich raden. Bontenbal's eventuele motie van wantrouwen krijgt door Coenradie's uitspraken een extra lading. De geloofwaardigheid van het kabinet, en specifiek van de PVV-bewindslieden, ligt aan diggelen voordat ze goed en wel begonnen zijn. De vraag is niet óf, maar wannéér de volgende interne explosie plaatsvindt.

Dit soort openlijke infighting is dodelijk voor elk kabinet, laat staan een kabinet dat nog zijn draai moet vinden en geconfronteerd wordt met enorme uitdagingen. Als PVV-bewindslieden elkaar al niet kunnen luchten of zien en elkaar publiekelijk afmaken om zoiets als lintjes, hoe moeten ze dan straks complexe en gevoelige dossiers gezamenlijk aanpakken?

Het is een trieste, beschamende vertoning. Wat een ongekende klucht. Wat een onkunde. Wat een ongein. En wat een onvergeeflijk verraad van Coenradie. Nederland verdient beter dan dit circus. Veel beter.