-Victor Onrust- Broederschap zit er voorlopig niet in

Opinie13 mei 2023, 17:00
10 mei schreef Michael van der Galien een "Longread Tweet" over een oudere man die bij het uitlaten van zijn hond werd beschimpt, aangevallen en geslagen door twee allochtonen. Hij eindigde met:
Het is tijd dat we zeggen: genoeg is genoeg. Het is tijd dat we ons realiseren dat tolerantie niet betekent dat we geweld moeten accepteren, dat vrijheid van meningsuiting niet betekent dat we moeten zwijgen als ons onrecht wordt aangedaan. Het is tijd dat we onze stemmen laten horen, dat we opstaan voor onze medeburgers, dat we laten zien dat we niet langer zullen toestaan dat onze broeders en zusters worden aangevallen.
We zijn meer dan alleen individuen; we zijn een gemeenschap. En het wordt hoog tijd dat we ons als zodanig gedragen. Het is tijd dat we opstaan, dat we elkaar steunen, dat we laten zien dat we niet bang zijn. Het is tijd dat we onze broederschap herstellen. Het is tijd dat we zeggen: genoeg!
Helaas, de tijd dat er nog zoiets bestond als een gemeenschap die voor elkaar opkomt en bescherming biedt is voorbij. Om te beginnen bij de autochtone burgers in de grotere gemeenten in het westen van het land. Ook andere sociale verbanden dan de buurt of stad worden steeds meer verbroken of geminimaliseerd. Tussen collega's, tussen vakgenoten, tussen kinderen en ouders, ouders en grootouders, man en vrouw, vriendschappen. Verenigingen van allerlei soort, waaronder vakbonden en politieke partijen zijn meer en meer aangewezen op betaalde krachten, bestuurders zijn moeilijk te vinden. Voor zover het om vrijwilligers gaat is de gemiddelde leeftijd hoog. In Migrantenwijken is de sociale cohesie nog groot. Zo hoog dat politie en justitie daar weinig te vertellen hebben.
Wanneer er enige sociale verantwoordelijkheid tussen gewone burgers genomen wordt of als een burger zichzelf beschermt kan dat al gauw bestraft worden als eigenrichting. We mogen slechts proberen iemand in bedwang te houden tot de politie komt. Om over het ontbreken van fatsoenlijk optreden en vervolgen bij alle andere vormen van kleine misdaad maar te zwijgen. Handhaving laat het over de hele linie meer en meer afweten.
De sociale samenhang wordt overal in de Westerse wereld verder uitgehold. Een proces dat al heel lang aan de gang is, op zijn minst sinds de Tweede Wereldoorlog. Dit wordt onder andere beschreven door Christopher Lash in The Culture of Narcissism (1979). Met de opkomst van postmodernisme en identiteitspolitiek vanaf de jaren zestig wordt de samenhang nog meer en sneller ondermijnd. Door angst aanjagerij voor klimaat, covid en de Russen gaat dit sinds de laatste tien jaar op topsnelheid.
De drijvende kracht achter dit verschijnsel is het ontstaan van de wereldwijde kapitalistische economie. Die functioneert optimaal als er vrij verkeer is van kapitaal, mensen en goederen. Mensen worden daarbij gezien als arbeidskrachten en consumenten – onderdelen van de economie –, niet als vrije burgers. De voorwaarde voor vrij verkeer is dat goederen en mensen overal de zelfde eigenschappen bezitten, los van de eigen cultuur en identiteit. Bij deze ontwikkeling is er steeds meer kennis vergaard die heeft geleid tot automatisering en vereenvoudiging van de taken van consument en arbeidskracht. Er is steeds minder behoefte aan vaardigheden en inzichten die "alleen maar in de weg zitten': het opleidingsniveau kan dalen. Dit proces gaat vooral ten koste van de Westerse mens, die gelijkgeschakeld moet worden met de niet-Westerse. Omvolking speelt daarbij een belangrijke rol.
Sinds de Franse revolutie werd rechtspraak en handhaving meer en meer overgeheveld van het lokale naar het centrale staatsapparaat. In de loop van de 19e eeuw veranderde de aard van het recht  waarbij er steeds minder ruimte kwam voor het veiligheids- en straf-aspect. In de 20e eeuw werd ingrijpen vanuit de gemeenschap zelf aan steeds meer beperkingen onderworpen en werd er steeds meer gedrag – ook in de privésfeer – voorgeschreven. Het meest bekende voorbeeld is de drooglegging in de twintiger jaren in de VS. In tegenstelling daarmee wordt het individu wijs gemaakt dat hij zelf verantwoordelijk is voor het kiezen of bedenken van  normen – uiteindelijk de grondslag van wetten – en het handhaven daarvan. Dit leidt uiteindelijk tot de vaak uitgebraakte nep-norm "wat gij niet wil dat u geschiedt doe dat ook een ander niet" of een van de vele varianten daarvan, bijvoorbeeld van Kant. De samenhang in de maatschappij wordt van haar wortels in het verleden ontdaan door te verklaren dat die bestaat als een "sociaal contract" tussen de nu levende individuen. 
Is er nog enig herstel mogelijk? En hoe dan?
De kans dat het wereldwijde kapitalisme ten onder gaat is zeker aanwezig. De kans dat dit leidt tot enig werkelijk herstel is minimaal. Het zal veel eerder een ramp zijn die een flink deel van de mensheid het leven kost en de rest in beschaving en levensomstandigheden zal terugwerpen.
Victor Onrust probeert sinds 2006 te analyseren hoe "de macht" wereldwijd in elkaar zit en daarmee openingen te vinden hoe die te veranderen om dit te voorkomen. Bestrijden is een term die niet erg nuttig is in dit kader. Het is duidelijk dat het huidige parlementaire systeem zijn langste tijd gehad heeft en niet in staat is tot noodzakelijke hervormingen. Dit besef dringt langzaam door, maar de "wat dan" vraag wordt hiermee niet beantwoord. Hij meent met zijn analyses enige mogelijke aanzetten gevonden te hebben; maar de kans op realisatie is gering. Ondanks dit sombere perspectief en de moeilijkheidsgraad van mijn analyse nodig ik de lezer uit een kijkje te nemen in mijn boeken Sociaal humanisme en Museum van de waarheid.
Het gaat mij niet om roem, persoonlijke aandacht of geld. Volg @VictorOnrust
Ga verder met lezen
Dit vind je misschien ook leuk
Laat mensen jouw mening weten