-Frits Bosch- Trump zoekt de randjes op, maar niet Europa’s voordeel
De eerste 100 dagen van president Trump zijn nog niet voorbij, maar we hebben al een eerste indruk. Die zijn niet al te best vanuit de Europese bril bezien.
Landjepik
Laten we eerst constateren dat de Verenigde Staten qua mindset anders is dan Europa. Amerikanen hebben een grotere vrijheidsdrang dan Europeanen. De VS is gestart door de founding fathers, waar de overheid enkel de taak had om burgers te beschermen binnen de Trias Politica, de wetgevende macht, de rechterlijke macht en de uitvoerende macht. Er was geen democratie of bureaucratie. Landveroveren op de indianen was het devies van de founding fathers, naast het veroveren van andermans territoir buiten de VS. Trump past in dat plaatje met het terug willen veroveren van wat ‘van ons is’ of behoort te zijn. Zie Trump’s opmerkingen richting Panama, Canada en Groenland. Trump beloofde een “new Golden Age”. Het doet denken aan The Gilded Age, 1870-1890.
Maga
Elon Musk gaat de ambtenarij aanpakken en belooft 1 triljoen te gaan besparen, om mee te beginnen. Ik kan niet enthousiast worden van deze clown, evenmin van de andere briljante mannen uit de groep van The Magnificent Seven. Gezien voorgaande wordt minder vreemd tegen dergelijke ontslagrondes aangekeken dan hier. Trump beloofde in zijn inauguratie speech een “vredestichter en een verbinder” te zullen zijn. Dat maakt hij nu al allerminst waar. Hij start een handelsoorlog en jaagt de hem bevriende wereld in het harnas. Maar ook de Amerikaanse consument zal het gaan voelen in de winkel. Maga?
Lees ook
Trump is een overlever
Trump heeft de verkiezingen glansrijk gewonnen, mede door een zwakke opponent. Hij is met een uitzonderlijke hoeveelheid macht bekleed. Dat neemt niet weg dat hij geen absolute macht heeft. In het Congres is zijn marge dun. In de grote steden hebben Democraten het overwicht. Rechters kunnen hem terugfluiten waar hij de wet overtreedt en daar heeft hij een handje van zo lijkt het. “The election was rigged”, heeft hij nooit waar kunnen maken maar hij kwam er mee weg. De aanval op het Capitol… hij kwam er mee weg, evenals talloze impeachments. Het beëindigen van geboorterecht burgerschap is onwettig. Komt hij ermee weg?
Dealmaker: extreem inzetten
De soep blijkt niet zo heet gegeten te worden. Trump is een dealmaker en bereid om over de heffingen te praten, mits men zijn kant op komt. Met Claudia Scheinbaum van Mexico had hij een ‘vriendelijk gesprek’. Met Deense premier was het wat minder vriendelijk. Voor Canada is hij ook bereid water bij de wijn te doen, zo lijkt het. Hij beheerst de aloude onderhandelingstaktiek: extreem inzetten en eens kijken waar we op uitkomen. Wat betreft het handelstekort: onzin dat dit ‘diefstal’ is. De VS leeft boven z’n stand. Ze moeten minder importeren. Desondanks blijft de dollar sterk als mondiale sleutelvaluta. Daar mag Trump trots en blij om zijn.
Blokvorming
Europa kan de handelstarieven van Trump helemaal niet gebruiken als mondiaal het grootste handelsblok. Voor Duitsland is het een complete ramp. Deglobalisering is aan de orde. Duidelijk is dat deze president de scherpe kantjes opzoekt van hetgeen mogelijk is, vermeend in het belang van de VS, “want jullie zijn niet goed voor ons geweest, zie ons handelstekort.” Groot vraagteken is wat we gaan zien hoe hij het Oekraïne conflict gaat oplossen en dan Gaza. Dit wordt een interessant jaar. Dat staat nu al vast.
Frits Bosch, econoom en socioloog, auteur van Links Verdriet.
