-Frits Bosch- Ons parlementair stelsel werkt niet meer. Het moet op de schop
Rishi Sunak, Conservative Party, heeft zojuist zijn premierschap overgedragen aan Keir Starmer van de Labour Party, waarbij hij hem en zijn familie veel succes wenste en landgenoten opriep hem te steunen. Wat een verademing dit te zien vergeleken met Frans Timmermans, PvdA, die het nieuwe kabinet rampzalig noemde en beloofde het vanaf dag één frontaal te zullen bestrijden zodat het snel zal verdwijnen. Hij heeft inmiddels de daad bij het woord gevoegd. Deze mentaliteit is funest voor ons land en haar bevolking. Het roer moet om.
Nederland kent een parlementair stelsel. Het politieke systeem vindt plaats binnen een parlementaire democratie, een constitutionele monarchie en een gedecentraliseerde eenheidsstaat. Nederland is een consensus democratie, waar de politieke instellingen gericht zijn op een brede consensus binnen de politieke actoren. Wat we de afgelopen dagen gezien hebben bij de beraadslagingen in de Tweede Kamer, is dat het systeem niet meer werkt. Ons politieke systeem is kapot. Het moet ingrijpend herzien worden.
Lees ook
Dit kan niet langer. De ‘brede consensus die nodig is om politiek te kunnen bedrijven is er niet meer. We weten het al zo lang: het systeem is kapot. Betonrot. Ons politieke systeem kent 16 politieke partijen in de Tweede Kamer die met elkaar tot een consensus moeten komen. Maar dat lukt ze niet. Ze vangen mekaar vliegen af en heel stevig ook. Er is zoveel afkeer, uitsluiting, cancelling, versnippering dat we hier niet mee verder kunnen. We moeten toe naar een twee of drie partijen stelsel, zoals in de meeste landen. In een twee partijen stelsel zijn er twee partijen die het electorale veld domineren. Eén partij krijgt het mandaat om te regeren. Zie het systeem in bijvoorbeeld in Groot-Brittannië. Geen enkel systeem is perfect. Er is niets bestand tegen haat en afkeer, maar de afschuwelijke verdeeldheid die wij kennen moet stoppen. Geef één grote partij het mandaat. Dat betekent de huidige partijen opruimen en laten kiezen: gaan we naar conservatief of progressief. Kleur bekennen en keuze maken.
We hebben nu 16 partijen waarvan er diverse zijn met een forse links-rechts kloof. De ene helft wil rechtsaf, de andere linksaf. De loyaliteit is een vraagteken. In een twee partijen stelsel moeten mensen een fundamentele richting kiezen. Hoe loyaal zijn NSC, VVD, CDA en D66? In het verleden is de loyaliteit sterk wisselend geweest. Schep duidelijkheid over de loyaliteit en politieke richting.
Een belangrijk voordeel van een twee partijen stelsel is dat er geen ellenlange coalitie besprekingen nodig zijn. Verkiezingen houden. Wie heeft gewonnen? Dan krijgen jullie de macht en de macht wordt subiet overgedragen. Wow! Wij hebben steeds de ellenlange schertsvertoning van ‘doen ze het of doen ze het niet’? Dat werkt niet langer!
Voorts dient de regeertermijn van de minister president beperkt te worden tot twee termijnen. We kunnen niet langer hiermee voortmodderen. We maken onze democratie kapot en daarmee ons land. Dus vooruit met de geit!
Frits Bosch is econoom en socioloog. Hij is tevens auteur van “Risico als obsessie”, “Dat is het risico”, “Wereld op een keerpunt” “Onbehagen bij de elite”, “Schaft ook Nederland zich af?” en “Feminisme op de werkvloer”. Zijn meest recente boek is Kafkaistan.
