Donald Trump is weer president. Je kunt veel ten kwade over hem zeggen, maar er zit iemand die zich bewust is van zijn functie. De VS is weer mondiaal ‘leading’.
Take it, or leave it
Het is merkwaardig gesteld met de Amerikaanse politiek. Na Joe Biden hadden we het gevoel dat de Amerikanen zich terugtrekken van het mondiale steekspel, maar met de terugkeer van Trump is niets minder waar dan dat. Hij bemoeit zich overal tegenaan: Europapapa, Oekraïne, Gaza, Canada, Panama, China, Groenland. De Verenigde Staten zijn weer de mondiale politieagent. Overal unilaterale dealmaking. Mag Oekraïne svp bij de vredesbesprekingen aanwezig zijn? No sir, very sorry. Zelensky mag tekenen bij het kruisje. Hij mag natuurlijk doorvechten, maar dat is zinloos. Zijn mannen hebben als ratten het schip verlaten. De VS zet geen troepen en geld in, dus ‘take it or leave it’. Dat geldt ook voor Rusland: “dit is ons eindbod, dus ook voor u heer Poetin geldt: teken bij het kruisje.”
Teken bij het kruisje svp
Als Zelensky en Poetin dat niet doen geldt laissez faire: vecht het maar uit. Gaat Duitsland onder Merz Taurus raketten leveren? Dat is onwaarschijnlijk. Mocht AfD de grootste worden, dan geldt idem hetzelfde. Een aantal regeringsleiders tonen zich razend over de speech van Vance. Het lijkt me terecht wat hij zei: we hebben een intern probleem, al sinds de jaren zestig, de Lange Mars door de Instituties. We moeten de mars terug afleggen en Vance moedigt ons aan.
VS autarkisch
De VS is in politiek opzicht extrovert, maar in economisch opzicht introvert. De importtarieven zorgen ervoor dat de VS autarkisch wordt. De heffingen zijn zeer kwalijk. De mondiale handel wordt erdoor vermoord. Voor Europa sls monfiaal grootste handelsblok zeer schadelijk, voor Duitslsnd en Nederland in het bijzonder.
Keer om!
Het is natuurlijk slikken voor Europanen. Dat de VS de mondiaal sterkste partij is geworden, is tot daar aan toe. Maar dat ze ons ook ook de les gaan lezen over normen en waarden, vrijheid van meningsuiting en democratie: dat is te gek voor woorden! Maar het is wel terecht. Europa is al decennia de weg kwijt. Het wordt tijd om weer op het pad terug te keren. Pas dan ziet de VS ons weer staan.
Frits Bosch, econoom en socioloog, auteur van Links Verdriet.