-Cultuur onder Vuur- Het woke-offensief tegen het Nederlandse onderwijs

Waarom vindt hij dat Nederland dat taalgebruik moet afschaffen? Omdat termen als "hoger" of "lager" in het onderwijs onderdrukkend zijn voor mensen op de lagere niveaus van de sociale ladder. Deze hiërarchische termen drukken een "waardeoordeel" uit dat schadelijk is voor studenten. Dergelijk taalgebruik komt voort uit het "negentiende-eeuwse denken in het onderwijs" dat moet worden afgeschaft in onze zogenaamd verlichte, eenentwintigste-eeuwse wereld van smartphones en Instagram. Wanneer studenten bijvoorbeeld overstappen van MBO naar HBO, moeten ze "verder" gaan in plaats van "omhoog" of "omlaag".

Dijkgraafs fixatie op gelijkheid wordt gedeeld door linkse politici over de hele wereld. In het domein van linkse abstracties die geworteld zijn in het socialistische en marxistische gedachtegoed, is gelijkheid de talisman die al het kwaad in de wereld zal oplossen en ons zal bevrijden van de onderdrukkende structuren uit het verleden. Linkse mensen definiëren zelden precies wat ze bedoelen met termen als gelijkheid, diversiteit en eerlijkheid, maar ze hebben niettemin de hoogste waarde.

Voor hen geldt dat hoe meer gelijkheid wordt opgelegd en ongelijkheid wordt vernietigd, hoe rechtvaardiger en beter de samenleving wordt. De ware maatstaf voor alles, of het nu gaat om onderwijs, het financiële systeem of de cultuur, is in hoeverre het gelijkheidsbeginsel weerspiegelt.

In deze discussie gaan serieuze, praktische voorstellen verloren die de academische resultaten voor alle studenten in alle beroepen zouden verbeteren. Het is typisch voor links om zich te richten op ideologische gevechten tegen "ongelijkheid" in plaats van mensen daadwerkelijk te helpen. In feite doet al het geld en de energie die ze steken in het bestrijden van ongelijkheid niets of maakt het de problemen alleen maar erger.

Volgens de Algemene Rekenkamer heeft het Ministerie van Onderwijs 1,6 miljard euro uitgegeven om "discriminatie" en "ongelijkheid" op scholen te bestrijden. Na honderden interviews met leerlingen en leraren concludeerden ze dat er "geen enkele aanwijzing" was dat de ongelijkheid daardoor afneemt.

Deze oorlog tegen "ongelijkheid" maakt deel uit van de bredere woke-revolutie die zich momenteel in het Westen verspreidt. In naam van "diversiteit" en "gelijkheid" hebben sommige Nederlandse universiteiten de Latijnse eretitel ‘cum laude’ uit hun beoordelingssysteem geschrapt, en andere universiteiten overwegen dit om een "competitiecultuur" te bestrijden.

In naam van "inclusie" en "diversiteit" hebben veel vooraanstaande Amerikaanse universiteiten, waaronder Harvard, Princeton en Columbia University, de eisen voor studenten om de standaard SAT-test af te leggen laten vallen. Sommige universiteiten, zoals Georgetown University, hebben deze beslissing teruggedraaid na veel protest. Zelfs het Nederlands Olympisch Comité heeft gezegd dat het zich richt op "de verhalen, niet de medailles" tijdens de Olympische Spelen in Parijs deze zomer.

De premissen van Dijkgraafs argument zijn fundamenteel onjuist. Een goed onderwijssysteem zorgt voor het beste onderwijs voor elke persoon, afhankelijk van zijn of haar behoeften en toekomstige beroep. Het is gewoon niet waar dat alle beroepen gelijk zijn. Het is absurd om te doen alsof een dokter, een timmerman, een accountant, een militair en een priester door alle mensen altijd op dezelfde manier moeten worden behandeld.

Ze moeten allemaal met respect worden behandeld en ze zijn allemaal van vitaal belang voor een gezonde samenleving. Maar niet iedereen verdient altijd en onder alle omstandigheden dezelfde mate van respect en waardering. Het veranderen van de taal verandert de feiten niet, het dwingt mensen alleen maar om een egalitaire fantasie te leven.

Dit is noch noodzakelijk noch wenselijk in overeenstemming met rechtvaardigheid. Volgens de grote middeleeuwse filosoof en theoloog Sint Thomas van Aquino is rechtvaardigheid de deugd die ons in staat stelt om iedereen te geven waar hij of zij recht op heeft, wat iedereen toekomt, wat iedereen zou moeten krijgen. Wat iedereen zou moeten krijgen is niet hetzelfde. Rechtvaardigheid wordt niet afgemeten aan gelijkheid.

Voor links is het doel van onderwijs niet het leren op zich, maar het egalitair maken van de samenleving. En met egalitair bedoelen ze het opheffen van elk onderscheid tussen beroepen en bezigheden, en het zoveel mogelijk nivelleren van alle sociale klassen, het vernietigen van tradities en zelfs het vernietigen van zulke verschillen in de taal die we gebruiken. Als dat betekent dat alle studenten verlaagd worden tot de kleinste gemene deler, dan moet dat maar.

Bewust of onbewust is Robbert Dijkgraaf een volgeling van de Braziliaanse marxistische pedagoog Paulo Freire. In zijn invloedrijke boek Pedagogie van de onderdrukten schreef Freire dat het essentiële doel van onderwijs niet academisch leren is, maar het "bevrijden" van studenten door "gewetensvorming", dat wil zeggen het bewust maken van de student van zijn status als slachtoffer van een onderdrukkende samenleving.

Leerlingen leren anderen te haten en te benijden en zichzelf te zien als slachtoffers van "systematische onderdrukking" is het centrale principe van de woke-revolutie. Het is een recept voor klassenstrijd die destructief is voor een gezonde, welvarende samenleving. Studenten die geloven dat ze slachtoffer zijn van "systematische onderdrukking" verliezen hun motivatie om uit te blinken. En waarom zouden ze moeite doen? Per slot van rekening is iedereen die succes boekt, slaagt voor een moeilijk examen of een goede baan krijgt een begunstigde van een corrupt systeem. Het enige wat je kunt doen is vechten om het te vernietigen.

Op deze manier is de woke-ideologie een oorlog tegen verdienste die juist die mensen schaadt die ze beweert te willen helpen. Het afschaffen van plaatsing op basis van verdienste zal het veel moeilijker maken voor capabele studenten uit armere milieus om succes te boeken en zal het algemene onderwijsniveau voor iedereen verlagen.

Er is niets mis mee om de feiten op een rijtje te zetten: hoger onderwijs is hoger. Studenten die uitblinken moeten worden geprezen en beloond, niet gestraft. Alle studenten en alle beroepen moeten met respect en waardigheid worden behandeld, maar niet alle beroepen zijn gelijk en de maatschappij moet ze niet als zodanig behandelen. Hiërarchie is bevrijdend, niet onderdrukkend, en de manie van egalitarisme is een weg naar een woke-tirannie die moet worden weerstaan.