-Paul Cliteur- 'Frits Bosch over theoterrorisme en fundamentalisme'

Ik ben een fan van de stukken van Frits Bosch. Bosch is als columnist breed ontwikkeld. Hij schrijft over financieel-economische ontwikkelingen met hetzelfde gemak als over de recente politiek en hij neemt geen blad voor de mond.

Ik hanteer die versleten uitdrukking “geen blad voor de mond nemen” even omdat het vaak gebruikt wordt voor zogenaamde “druktemakers” in de MSM. Maar vaak gaat het dan helemaal niet over mensen die vrij denken en schrijven. Bovendien denken en schrijven ze allemaal hetzelfde. Ze kleuren gewoon binnen de lijntjes. Ze steunen allemaal de regeringspartijen met een paar kleine bedenkinkjes. Waar vervolgens niets mee gebeurt, maar ook dat is niet erg. De krant moet vol en daaraan ontlenen de “columnisten” een bescheiden inkomen dat overigens steeds verder afkalft.

Maar niet Bosch. Die schrijft onbekommerd, waarbij hij ook de persoonlijke aanval niet schuwt. Mark Rutte en Sigrid Kaag zijn twee van zijn favoriete schietschijven.

Heel verfrissend dus. Ook zijn boeken Feminisme op de werkvloer en Nederland schaft zichzelf af? leggen getuigenis af van een originele geest en een nieuw boek is in aantocht: Kafkaistan: democratie bedreigd door autocratie en fascisme.

Nu naar zijn stuk in DDS: “Salman Rushdie is neergestoken door een ‘fundamentalist’”. Bosch gaat daar in op de vraag hoe Hadi Matar, de aanslagpleger op Salman Rushdie in de MSM doorgaans wordt getypeerd. Volgens Bosch is het misleidend Matar op te voeren als “fundamentalist”. Dat ben ik met hem eens. De term “fundamentalist” staat voor een orthodoxe geloofsbeleving, vaak een waarbij de bewoordingen van de Heilige Schrift in de meest letterlijke betekenis worden verstaan. Misschien is Matar wel een fundamentalist, maar dat is niet het belangrijkste wat over zijn optreden te vertellen valt.

Maar Bosch vindt ook een andere term ongelukkig en dat is een term die ikzelf heb gehanteerd in boeken als Het monotheistisch dilemma (2010), In Naam van God (2018) en Theoterrorism v. Freedom of Speech (2019). Die term is “theoterrorisme”. Een “theoterrorist” is een bepaald soort terrorist, namelijk een terrorist die zich beroept op de wil van God ter legitimatie van zijn optreden: een terroristische aanslag.

Terrorisme, het gebruik van geweld om mensen en staten te intimideren toe te geven aan bepaalde eisen van de terrorist, kan zeer verschillend worden gemotiveerd. Men wil bijvoorbeeld een stuk land krijgen dat de nationale regering niet bereid is af te staan. Denk aan de ETA. De theoterrorist heeft een heel ander soort motivatie. Wat hij of zij wil is: de wil van God doen. Zijn geboden realiseren op aarde, ook al willen nationale regeringen of individuen daar niets van weten.

Wat Matar wil, kunnen we basis van het interview dat hij vanuit de gevangenis gegeven heeft aan The New York Post met enige zekerheid vaststellen. Hij ziet het optreden van Rushdie als een “aanval op de islam” en die wil hij afstraffen. Daarmee wil hij ook voorkomen dat anderen het voorbeeld van Rushdie volgen. Hij denkt dat God een hekel heeft aan islamkritiek en dat hij daarom God moet helpen die islamkritiek in deze wereld uit te roeien. Dat lukt hem, en anderen met hem, overigens heel aardig, maar dit terzijde.

Waarom is het nu nuttig de term “theoterrorisme” als aanduiding voor deze vorm van terrorisme te hanteren? Waarom niet zeggen: wat doet ertoe hoe je het noemt? Het doet ertoe omdat alleen als je goed begrijpt wat Matar bezielt, je een adequaat contraterrorisme kunt bedrijven. Je zult ten opzichte van vele mensen die mogelijkerwijs in Matar een voorbeeld zien moeten uitleggen dat dit absoluut niet de bedoeling is. Maar die mensen bestaan toch niet? Om de drommel wel. Die mensen bestaan er heel wat, in Afghanistan en in Pakistan, maar ook in New York, zoals naïeve Amerikanen nu tot hun ontzetting hebben moeten constateren.

(Het artikel gaat verder onder de oproep onze apps te downloaden)

Goed nieuws! DDS heeft nu een eigen app voor iPhone en iPad, en voor Android-toestellen. Download de app gratis en voor niets in de AppStore of in Google Play voor Android, en blijf altijd op de hoogte van het laatste nieuws. Oh, en als je de app hebt gedownload, laat dan even een 5-sterren recensie achter alsjeblieft. Dat is enorm belangrijk!

Bosch zit in de buurt van een goede analyse wanneer hij over Matar schrijft: “Hij moest het doen vanwege het boek waarop die ideologie berust: dood afvalligen!”. Wat hij alleen vergeet is dat tot de religies van het boek niet alleen de islam behoort, maar ook het jodendom en het christendom. En ook in de bijbel zijn allerlei passages en verhalen te vinden die duiden op de religieuze plicht afvalligen, godslasteraars en ketters te doden.

Maar die plicht erkennen joden en christenen toch helemaal niet meer, kan Bosch dan zeggen? Dat klopt. Maar dat neemt niet weg dat de logica van het theoterrorisme (of de “theologie van het terrorisme”, zoals ik als ondertitel voor Het monotheistisch dilemma heb gekozen) heel goed bestudeerd kan worden door goed kennis te nemen van wat in de bijbel staat over omgang met afvalligheid. Lees Numeri 25 maar eens door. Dat is maar een halve bladzijde. Heel leerzaam.

Paul Cliteur is de schrijver van Het monotheïstisch dilemma: of de theologie van het terrorisme (2010): https://ap.lc/7bkg9