Een derde van Nederland heeft geen flauw idee wat de Sleepwet inhoudt. En dan hebben we het nog enkel over onze zelfverklaarde kennis.
Nog maar precies een week, en dan mogen we met zijn allen weer naar de stembus, deze keer om onze gemeenteraden te verkiezen. Met alle campagnes daaromheen zou je echter bijna vergeten dat het woensdag nog ergens anders over gaat: de Sleepwet, oftewel de nieuwe wet die regelt wat onze inlichtingendiensten zo allemaal mogen. We mogen 'ja' of 'nee' zeggen tegen die wet, maar weten we eigenlijk wel wáár we over stemmen? Nou, nee dus.
I&O Research heeft kort voor de stembusgang zelf nog eens even gekeken naar wat we nu echt weten over de wet, en de resultaten zijn minstens... zorgwekkend te noemen. Als eerste hebben ze gevraagd of mensen überhaupt bekend zijn met de wet: éénderde (32%) haakt hier al af, en geeft toe eigenlijk niet bijster veel te hebben gehoord of gelezen over de kwestie. Dat alleen is al problematisch te noemen, maar het blijkt slechts het topje van de ijsberg te zijn. Wanneer er doorgevraagd wordt naar specifieke onderdelen van de wet, kunnen we niet anders dan concluderen dat de gemiddelde Nederlander zijn kennis overschat. Maar 60% weet dat er met de nieuwe regels ongericht afgetapt mag worden, en de andere onderdelen zijn nóg onbekender: zo weet slechts 38% dat de AIVD jouw computer straks mag hacken om via-via bij anderen te komen.
Al met al kun je nou niet stellen dat we met zijn allen goed voorbereid richting het rode potlood gaan.
De vraag blijft natuurlijk: verrast ons dit echt? Nou, mij niet in ieder geval, om meerdere redenen. Ten eerste wordt het referendum simpelweg overschaduwd door de gemeenteraadsverkiezingen, die de gemiddelde kiezer nu eenmaal meer interesseren (en zelfs daarvoor is de interesse al niet enorm). Aangezien eigenlijk weinig partijen tegen de wet zijn, is er simpelweg geen debat op gang gekomen, en dat helpt niet. De belangrijkste reden blijft echter natuurlijk dat het allemaal geen moer uitmaakt wat we volgende week stemmen. Zélfs als het referendum niet al was afgeschaft en Den Haag niet al bij voorbaat verklaard had de uitslag naast zich neer te leggen, was er weinig mee gebeurd: zie het Oekraïne-referendum. Met alle eerlijkheid moet ik toegeven me er ook niet bijzonder sterk in te verdiepen, simpelweg omdat het een verspilling van je tijd is wanneer je dat wel doet. Want hoe je het ook wendt of keert en hoe sterk Nederland zich volgende week zou uitspreken tegen de Sleepwet: dat ding komt er toch wel.