Woede HHK naar dominee Van Andel is hypocriet

Iedereen, waaronder ik zelf, viel over dominee Van Andel heen met zijn radicale uitspraken dat Els Borst het aan haarzelf te danken heeft dat ze vermoord is. Dezelfde walging kreeg ik echter ook bij wat Henk Binnendijk en Andries Knevel zich in een tv-programma afvroegen jaren geleden. Een van de twee, ik weet niet meer wie het was, vroeg zich mijmerend af wat Gods bedoeling nu eigenlijk is geweest met de holocaust. Deze overweging leidt tot het zelfde gedachtegoed als Van Andel, namelijk dat bij alles wat er gebeurt het de bedoeling van God is dat het gebeurt.

Ik denk daarom dat Van Andel zeker niet alleen staat hierin. Misdaden of misdadigers zijn volgens sommige gelovigen dus kennelijk instrumenten van God, bewust door God gebruikt om zijn toorn over mensen uit te storten. Kun je met dat gedachtegoed dan dit soort misdaden nog veroordelen? Beseffen mensen die zo denken wel dat zij misdaden op deze manier legitimeren? Of zijn ze echt te kortzichtig om dit in te zien.

Persoonlijk heb ik dit ook eens meegemaakt. Ik was destijds bureauredacteur van een theologisch tijdschrift. Onder de redactieleden was ook een, in zijn gemeente, erg geliefd, dominee. Hij vertelde ons dat hij nog drie maanden te leven had omdat kanker hem had getroffen. Een van de andere redactieleden, ook dominee, riep toen verbaasd: "Jij? Hoe kan dat nou". Hij bedoelde hoe kan dit jou als zo goed en gelovig mens nu treffen, want God straft toch alleen hen die straf verdienen? Ook hij was van mening dat alles de wil van God was, en als je leed overkomt je het er wel naar gemaakt zou hebben.

De Hersteld Hervormde Kerk kan nu wel verontwaardigd doen en zeggen geschokt te zijn over de uitspraken van dominee Van Andel, maar zou zich beter eens kunnen verdiepen in hoeverre zijn gedachtegoed leeft onder hun aanhangers en er vervolgens een goed weerwoord tegenover moeten stellen. Onvermijdelijk is het dan om af te stappen van het idee dat alles wat er met mensen gebeurt Gods wil is. Wil men niet zo ver gaan dan moet men ook niet verontwaardigd zijn als dit soort uitlatingen het gevolg zijn.